Refiye ŞENESEN OKUŞLUK

Çukurova halk kültüründe süpürge ile ilgili inanışlar ve uygulamalar

Süpürgeyle ilgili inanışlar, uygulamalar, adet ve gelenekler; Anadolu'nun her yerinde karşımıza çıkmaktadır. Süpürge, halk arasında bazen uğuruna inanılan bazen de uğursuzluk getiren bir nesne olarak kabul edilir. Geçiş törenlerinden doğum, evlenme, ölümde, günlerle ilgili inanışlarda, misafir ağırlamada, halk meteorolojisi, halk hekimliğinde süpürgeyle ilgili birçok uygulama vardır. Çukurova halk kültürü de süpürge çevresinde gelişen inanışlar ve uygulamalar açısından oldukça zengindir. Çalışmamızda Çukurova'dan derlenen süpürgeyle ilgili inanışlar ve uygulamalardan örnekler verilecek, toplanan malzeme, kullanım yerlerine göre tasnif edilecek, bu uygulamaların tahlilleri yapılmaya çalışılacaktır.

Çukurova folk culture related broom beliefs and practices

Broom related beliefs, practices, customs and traditions, stands out all over Anatolia. Broom, popularly believed to good luck sometimes as an object is considered to bring bad luck. Transition ceremonies of birth, marriage, death, beliefs about the days, guest hospitality, popular meteorology, there are many applications in folk medicine for a broom. Çukurova folk culture, beliefs and practices developed under the terms of cleaner is very rich. In this paper, examples of the beliefs and practices will be compiled from Çukurova and broom, the collected material, the material will be classified according to their location. Finally, analysing of these applications will be aimed.

PDF

___

ACIPAYAMLI, Orhan (1989), “Türkiye Folklorunda Halk Hekimliğinin Morfolojik ve Fonksiyonel Yönden İncelenmesi”, Türk Halk Hekimliği Sempozyumu Bildirileri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
ALBAYRAK, Nurettin (2004), Ansiklopedik Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, LM Yayıncılık, İstanbul.
ALTUN, Işıl (2004), Kandıra Türkmenlerinde Doğum, Evlenme ve Ölüm, Yayıncı Yayınları, Kocaeli.
ARTUN, Erman (2005), Türk Halkbilimi, Kitabevi, İstanbul.
AVCI, A. Haydar (1988), Halkbilimi Araştırmaları I, Ankara.
BALAMAN, Ali Rıza (1973), Gelenekler, Töre ve Törenler, Betim Yayınları, İzmir.
BORATAV, P. Naili (1984), 100 Soruda Türk Folkloru, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
KILIÇ, Abdullah (2001), "Isparta Yöresi Halk İnançları", Uluslararası Anadolu İnançları Kongresi Bildirileri, Evrak Yayınları, Ankara.
MEYDAN LAROUSSE, (1971), “İnanç”,C.6, Meydan Yayınları, İstanbul.
ÖRNEK, Sedat Veyis (2000), Türk Halk Bilimi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
ŞANLIER, Nevin – Suna Baykan (1997), “Ziyaret ve Adak Yerlerinde Kullanılan Yiyecek Çeşitleri,
V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Maddi Kültür Seksiyon Bildirileri, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları.
YARDIMCI, Mehmet (1993), "Çukurova’da Ölümle İlgili İnanışlar Uygulamalar ve İskenderun Mezar Taşlarının Dili", II. Uluslar arası Karacaoğlan Çukurova Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri, Adana Ofset, Adana.