TÜRKİYE BAĞLAMINDA DIŞ GÖÇLER, EĞİTİM SORUNU VE TOPLUMSAL KONUMUN YENİDEN ÜRETİMİ

Kadim göç olgusu 21. yüzyılda ekonomik, politik, sosyal ve kültürel nedenlere bağlı artarak devam etmektedir. Türkiye’den diğer ülkelere ikinci dünya savaşının akabinde başlayan göç süreci farklı biçimler almaktadır. Günümüzde dünyanın birçok coğrafyasında yaklaşık 5 milyon Türkiyeli göçmen yaşamaktadır. Göçmenlerin yaşadığı temel problemleri Türkiyeli göçmenler de bazı ülkelerde daha yoğun bazı ülkelerde daha hafif deneyimlemektedir. Şüphesiz Türkiyeli göçmenlerin yaşadığı bu temel problemlerin başında yeni kuşağın eğitim öğretim sorunları ve buna bağlı olarak toplumsal konumun yeniden üretilmesi gelmektedir. Türkiyeli göçmenlerin yoğun yaşadığı birçok ülkede yeni kuşak; eğitim süreçlerine yeterli düzeyde dâhil olamamakta, yerli halkın çocuklarına göre daha başarısız olmakta ve tavsiye sistemi ile genel olarak mesleki eğitime yönlendirilmektedir. Kurumsallaşmış ayrımcılık pratikleri bu süreç üzerinde esas olarak belirleyici olmaktadır. Buna ilave olarak ailelerin bu konudaki ilgisizliği ve bulunduğu ülkenin eğitim sistemi hakkındaki bilgisizliği yeni kuşağın ailenin toplumsal konumunu devralarak sürdürmesine neden olmaktadır. Bu çalışma temel olarak Türkiyeli göçmenlerin yoğun yaşadığı birkaç Avrupa ülkeleri özelinde çocukların eğitim sorunlarını ve toplumsal konumlarını analiz ederek literatür üzerinden bir genel değerlendirmesini yapmaktadır.

IMMIGRATION IN THE CONTEXT OF TURKEY, EDUCATION PROBLEMS AND REPRODUCTION SOCIAL POSITION

The phenomenon of migration of the 21st century has been to increase due to social, economic, political and cultural reasons. The process of migration that began to after World War II from Turkey to other countries takes different forms. There are almost 5 million Turkish people live in other countries around the world. The underlying problems that many immigrants faced, the Turkish immigrants also experience these problems in some countries more and in some countries less compare to other immigrants’ groups. There is no doubt that at the beginning of this fundamental problem that Turkish immigrants faced is the new generation’s educational issues and hence comes the reproduction of social position. The countries which mostly Turkish immigrants live; the new generations of Turkish immigrants are not able to have the opportunity of the education process. They are not as good as at the school compared to native children in their host country. Institutionalized discrimination practices are decisive mainly on this process. Furthermore; apathy and ignorance of parents and lack of knowledge about a system of the country’s education on this issue leads to maintaining the social position of taking over the family's next generation. In this study mainly focuses on the children’s educational problems and social positions via using a few European Countries example that the Turkish immigrants mostly live.

___

  • Abadan-Unat, N. (2007). Türk dış göçünün aşamaları: 1950'li yıllardan 2000'li yıllara. Kökler ve yollar (Der: A. Kaya ve B. Şahin). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Abadan-Unat, N. (2002). Bitmeyen göç: konuk işçilikten ulus-ötesi yurttaşlığa. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Akdemir Kaplan, N. (2014). AB ülkelerinde mesleki eğitim uygulamaları ve göçmenlerin
  • entegrasyonuna etkileri. Yurtdışı İşçi Hizmetleri Uzmanlık Tezi, T.C Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Dış İlişkiler ve Yurtdışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
  • Akıncı, M. A. (2014). Fransa’da yaşayan Türkiyeli göçmenlerin eğitsel durumu. Die Gaste, 30.
  • Altaş vd., (2010). TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Fransa Raporu. Ankara: TBMM Basımevi.
  • Bedirhan, Y. (2009). Avrupa Birliği ülkelerinde yaşayan Türk çocuklarının kültürel uyum sorunları ve çözüm önerileri, Akademik Bakış, 16.
  • Bekaroğlu, E. A., Batur, M., Doğan, N., Kalkan, M., ve Kucur, F. (2014) Avusturya’da göç, azınlıklar ve siyaset: İfesam Raporu.
  • Breen, R., ve Jonsson, J. O. (2005). Inequality of opportunity in comparative perspective: Recent research on educational attainment and social mobility. Annual review of sociology, 223-243.
  • Castles, S., Miller, M. J., ve Ammendola, G. (2005). The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World: New York: The Guilford Press.
  • Baysu, G., ve Phalet, K. (2014). Avrupalı ikinci nesil Türk göçmenlerin okul başarısı. Türk Psikoloji Yazıları, 17 (34), 36-52.
  • Gelekçi, C. (2010). Belçika’daki Türk çocuklarının eğitim-öğretim yaşantılarında karşılaştıkları sorunlar ve ayrımcılığa yönelik görüşleri. HÜTAD, (12).
  • Griga, D. (2014). İsviçre eğitim sisteminde göç kökenli Türk gençleri. Die Gaste, 30.
  • Gücük, M. T. (2016). Türkiye-İsviçre İlişkileri, Türkiye Cumhuriyeti Bern Büyükelçiliği, http://bern.be.mfa.gov.tr/ShowInfoNotes.aspx?ID=229778, Erişim Tarihi: 23.03.2016.
  • Güllüpınar, F., ve İnce, C. (2014). Sosyal sermaye ve akademik başarı arasındaki ilişkinin sosyolojik bir analizi: Şanlıurfa’da bir alan araştırması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Güllüpınar, F. (2014). Takdim, Göç –I. Kent Araştırmaları Dergisi, 14.
  • Güllüpınar, F. (2012). Almanya’da Türk göçmenlerin çocuklarının bölünmüş kaderleri ve eğitimdeki başarısızlıklarının yapısal nedenleri: entegrasyon aşağı mı yukarı mı?. Eğitim Bilim Toplum,8(31), 65-87.
  • Hönekopp, E. (2007). Yabancılar ve Türklerin Alman emek pazarına entegrasyonu: birçok sorun. Kökler ve yollar (Der: A. Kaya ve B. Şahin). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • İsa, T. (2014). İngiltere’de azınlık gruplar ve eğitim: ‘Türkçe konuşan göçmenler’ Die Gaste, 30.
  • Kalmijn, M., & Kraaykamp, G. (2003). Dropout and Downward Mobility in the Educational Career: An Event-History Anaylsis of Ethnic Schooling Differences in the Netherlands. Educational Research and Evaluation, 9(3), 265-287.
  • Kasap Çetingök, Y. (2014). Avusturya’da göç kökenli öğrenciler ve okul başarıları. Die Gaste, 30.
  • Kayadibi, F. (1993). İsviçre'de Türk Çocuklarının Eğitim Problemleri ve Çözüm Yolları. Sosyoloji Konferansları, (24), 123.
  • Kirişçi, K. (2003). Turkey: A transformation from emigration to immigration.Migration Information Source, 1. http://www.migrationpolicy.org/article/turkey-transformation-emigration-immigration, Erişim Tarihi: 25.05.2016.
  • Kucukcan, T. ve Gungor, V. (2006). EuroTurks and Turkey-EU Relations: The Dutch Case. Amsterdam: Turkevi Research Centre.
  • Manço, A. A. (2002). Göçmen Türklerin Belçika eğitim sisteminde yeri. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 1-68.
  • Miera, F. (2008). Country Report on Education: Germany. Edumigrom Background Papers.
  • Neumann, U. (2007). Eğitim ve öğretim sürecinde bir kaynak olarak çokdillilik. Kökler ve yollar (Der: A. Kaya ve B. Şahin). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Öztan, E. (2013). Göçmen entegrasyonuyla ilgili ülke örnekleri: Britanya, İtalya,
  • Hollanda. Göç Yönetimi Uyum Çalıştayı, İçişler Bakanlığı Göç İdaresi genel Müdürlüğü.
  • Perşembe, E. (2010). F. Almanya’nın Baden-Württemberg eyaletinde eğitim sistemi ve Türk göçmen çocuklarının eğitim sorunları. On Dokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29(29), 55-80.
  • Pınar, Y. (2015). Avusturya eğitim sisteminde Türk öğrencilerin Alman dilinde sergiledikleri yetersizlikler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(3), 577-594.
  • Şahin, B. (2010). Almanya’daki Türk göçmenlerin sosyal entegrasyonunun kuşaklar arası karşılaştırması: Kültürleşme. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 55, 103-134.
  • İsviçre Raporu. (2011). Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu. https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/docs/2011/isvicre_raporu.pdf, Erişim Tarihi: 02.05.2016.
  • Uslu, S., ve Cassina, G. (1999). Turkish migration to Europe (Vol. 43). Ankara: Hak-İş
  • Yıldıran, G. (2012). Eğitim ve İnsan Hakları. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 29(2).