17. yüzyıl şairlerinden Fasîh Ahmed, dönemine damga vurmuş önemli bir şahsiyettir. Hattat, ressam ve müzisyen olmakla birlikte iyi bir nâsir olan Fasîh, Sebk-i Hindî’nin önde gelen temsilcileri arasındadır. Türkçe ve Farsça Divanlarının yanı sıra manzum ve mensur birçok eser kaleme alan edibin birden fazla mecmuası da vardır. İnşâ örnekleri arasında mümtaz bir yeri olan Gül ü Mül’ü ve Rûz u Şeb’i de şairin önemli eserlerindendir. Fasîh’in diğer eserlerinden bazıları da küçük birer makale ve risale tarzındadır. Şairin bu çalışmaları, yoğun sembollerle örülü metinlerdir. Bu eserler dışında münşinin, inşâ örnekleri arasında sayılan ve mektuplardan oluşan münşeatı da bulunmaktadır. Fasîh, yaşamda karşılaşılan zorlukların ve tecrübelerin her peygamberin mesajında/davasında görülebildiğine inanır. Bu mesajların iletilmesi, zorluklarla mücadele ve sabır için peygamberlerin hayatlarında, kendince önemli bulduğu dönemleri yazmaya karar veren şair, Hz. Âdem ve Hz. İbrahim’in hayatlarından bazı kesitler sunmuştur. İki makale formunda kaleme alınan bu yazıların başında kaynaklarda “Kalem Makalesi” veya “Kalem Risâlesi” olarak adlandırılan bir makale vardır. Secilerle örülü, bu süslü nesir/inşâ örneği metinde Fasîh, kalemin işlevine değinmiş olup bazı peygamberlerin risâletleriyle/elçilikleriyle kalem arasında çeşitli ilişki ağları kurmuştur. Sözlükte mektup, bir ilme dair yazılmış küçük kitap/eser, haber/mesaj göndermek, elçinin götürdüğü mesaj, bir kişinin sözünü, isteklerini, başka birisine tebliğ etmek/iletmek anlamlarına gelen risâleden hareketle, Fasîh’in “Kalem Risâlesi”, kalem-risâlet (kalem-yazı-mesaj-iletici) eşdeğerliğiyle “risâletin kalemi” ve “kalemin risâleti” boyutuna taşınmış olur. Bir diğer ifade ile kalem, risâlet misyonunu üstlenir. İçerik açısından bakıldığında ise birliktelik arz eden bu üç risâle, Fasîh’in Peygamberler hakkında kaleme aldığı bir eser mahiyeti taşır. Çalışmamız, Fasîh’in Kalem Risâlesi ve sonrasında gelen Peygamberler Risâlelesinin kısa tanıtıcı bir incelemesidir.

Fasîh Ahmed, one of the poets of the 17th century, is a significant figure who made his mark in his period. Along with being a calligrapher, painter and musician, as well as a good scholar, Fasîh is among the prominent representatives of the literary style of Sebk-i Hindî. The scholar, who completed numerous works in poetry and prose besides Divans in Turkish and Farsi, also has multiple journals. The poet’s significant works include Gül ü Mül and Rûz u Şeb, which have an eminent place among examples of prose. Some of Fasîh’s other works are in the form of small essays and epistles. These works of the poet are texts filled with intensive symbols. In addition to these works, the scholar has a collection in the form of prose which comprises letters. Fasîh believes that difficulties and experiences encountered in life can be seen in all prophets’ messages/causes. The poet, who decided to write about periods he found significant in prophet’s lives in order to communicate these messages, fight these difficulties and for patience, presented cross-sections of the lives of Prophets Adam and Abraham. In the beginning of these text written in the form of two essays, there is an essay named “Kalem Makalesi” (Essay of the Pen) or “Kalem Risâlesi” (Epistle of the Pen). In this decorated example of prose constructed with saj’ (rhyming prose), Fasîh discussed the function of the pen and established relationship networks between the pen and epistles/missions of some prophets. In the dictionary, letter as coming from epistle which means a small book/work written about a discipline, sending news/messages, message carried by a messenger, is carried to the dimension of “risâletin kalemi” (the pen of epistles) and “kelamin risâleti” (epistles of the pen) with Fasîh’s association with “Kalem Risâlesi”, kalem-risâlet (pen-text-message-messenger). In other words, the pen takes on the mission of epistle writing. When understood in terms of content, these three epistles which constitute a collocation, may be seen as a single work written by Fasîh regarding the Prophets. Our study is a descriptive analysis of Fasîh’s Kalem and later Prophets epistles.