KOMÜNİZMİN MİLLİYETÇİLİKLE İTTİFAKI: II. DÜNYA SAVAŞINDA RUS MİLLİYETÇİLİĞİ

XIX. yüzyılda Batıcılar ve Slavofiller olarak bilinen iki etkin Rus entelektüel grubu arasında ülkenin hangi gelişim yolunu tercih etmesi ve hangi medeniyete dâhil edilmesi gerektiği hususunda büyük tartışma yaşandığı tarihi açıdan bir gerçektir. Komünizm bu sorunu parlak bir çözüme kavuşturdu: Rusya tam da Batı'dan daha ileri olduğu için Batı'dan farklıydı ve Batı'ya temelden karşı çıkıyordu. Rusya geri bir Asyalı geçmişi değil, ileri bir Sovyet geleceği cisimlendiriyordu. Fakat Stalin yönetimindeki komünist diktatörlük zamanla milliyetçi bir görünüm aldı ve Marx'ın zamanında komünizm idaresi sırasında vuku bulacağını anlattığının tersine, devletin "dağılıp gitmesine" izin vermedi. Devleti yüceltti ve aşırı bir milliyetçinin arzulayacağı kadar otoriter ve despotik hale getirdi. Özellikle II. Dünya Savaşının başlaması, Bolşeviklerin milliyetçiliğe dört elle sarılmasına neden oldu ve bizzat Stalin'in onayı ve çabasıyla Rus milliyetçiliği tarihinin en zinde dönemini bu yıllarda yaşadı

It is a historical reality that there was a great debate about which development way to be chosen and in which civilization to be included in between the two active Russian intellectual groups called Westerners and Slavophiles. Communism became a brilliant solution for this issue: Russia was entirely opposed to the West because of its far distance and difference from it. Russia claimed a future advanced Soviet Union but the reactionary Asian history. However the Communist Dictatorship led by Stalin turned into the nationalism by the time and did not allow the government to be collapsed on the contrary of Marx alleged that it would occur during the Communism Government. It glorified the state and made it authoritarian and despotic as much as an extreme nationalist's desires. Furthermore, Russian national interest was the same as international proletariat. Especially, the beginning of The World War II made the Bolsheviks to buckle down to the Nationalism and Russian Nationalism tasted the most vigorous times in these years by the personal approval and effort of Stalin

PDF

___

ACTON Edward-STABLEFORD Tom (2005). The Soviet Union: A Documen- tary History 1917-1940 I, Malta: University of Exeter Press.

ALEKSEEV, V. (1989). "Neojidannıy Dialog", Agitator, (6): 41-44.

ARMAOĞLU, Fahir (1992). 20. Yüzyıl siyasi Tarihi, İstanbul: Alkım Yayınevi.

BARON, Salo Wittmayer (2007). Modern Milliyetçilik ve Din (tr. Mehmet Özay), İstanbul: Açılım Kitap.

BAYRAU, D. (2008). "Propoganda kak mehanizm samomobilizatsii'', Otech- estvennaya İstoriya, (1): 91-99.

BIKOVA, E.Yu. (2011). "Reformirovanie Sistemı Şkolnogo Obrazovaniya v SSSR v 1917-1930 gg: Organizatsionnie i İdeologiçeskie Aspektı", VESTNİK TGU: Filosıfiya, Sotsiologiya, Politologiya, I (13): 179-189.

BLITSTEYN, Piter (2011). "Natsionalnoe stroitelstvo ili rusifikatsiya? Obyazatelnoe izuçenie russkogo yazıka v sovetskih nerusskih şkolah, 1938-1953 gg.", Gosudarstvo natsiy: İmperiya i natsionalnoe stroitelstvo v epohu Lenina i Stalina, (ed. R.G. Suny-T.Martin), Moskva: Rosspen, 310-335.

BRANDENBERGER, D. L. (2001). "Vıdvinut na pervıy plan motiv russkogo natsionalizma: Sporı v Stalinskih ideologicheskih krugah, 1941-1945", Gosudarstvo natsiy: İmperiya i natsionalnoe stroitelstvo v epohu Lenina i Stalina, (ed. R.G. Suny-T.Martin), Moskova: Rosspen, 336-365.

BRZEZINSKI, Zbigniew (1997). Büyük Satranç Tahtası (tr. Yelda Türedi), İstanbul: İnkılap Kitabevi.

CALHOUN, Craig (2009). Milliyetçilik (tr. Bilgen Sütçüoğlu), İstanbul: İstan- bul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

CARR, Edward Hallet (2007). 1917: Öncesi ve Sonrası (tr. Begüm Adalet), İstanbul: Birikim Yayınları.

----, (2009). Michael Bakunin (tr. Pelin Siral), İstanbul: İletişim Yayınları.

----, (2011). Lenin'den Stalin'e Rus Devrimi:1917-1929 (tr. Levent Cine- mre), İstanbul: Yordam Kitap.

CAŞIN, Mesut Hakkı (2006). Novogorod Knezliğinden XXI Yüzyıla Rus İmpar- atorluk Stratejisi, İstanbul: Okumuş Adam Yayınları.

DAĞI, Zeynep (2002). Kimlik, Milliyetçilik ve Dış Politika: Rusya'nın Dö- nüşümü, İstanbul: Boyut Kitapları.

DAVIS, Horace B. (1991). Sosyalizm ve Ulusallık (tr. Kudret Emiroğlu), İs- tanbul: Belge Yayınları.

----, (1994). İşçi Hareketi, Marksizm ve Ulusal Sorun (tr. Yavuz Alogan), İs- tanbul: Belge Yayınları.

DELANNOI, Gil (1998). "Milliyetçilik ve İdeolojik Kataliz", Uluslar ve Milli- yetçilikler, (ed. Jean Leca, tr. Siren İdemen), İstanbul: Metis.

D'ENCAUSSE ,Helene Carrere (2002). Lenin (tr. Ali Cevat Akkoyunlu), İstan- bul: Doğan Kitap.

DEUTSCHER, İsaac (1990), Bitmemiş Devrim: Rusya 1917-1967 (tr. Orhan Koçak), İstanbul: Belge Yayınları.

DUGİN, Aleksandr (2010). Rus Jeopolitiği; Avrasyacı Yaklaşım (tr. Vügar İmanov), İstanbul: Küre Yayınları.

HAYES, Carlton J. (1995). Milliyetçilik: Bir Din (tr. Murat Çiftkaya), İstanbul: İz Yayıncılık.

HEYWOOD, Andrew (2011), Siyaset (tr. Bekir Berat Özipek), Ankara: Adres Yayınları.

HOBSBAWM, Eric (2010). 1870'den günümüze Milletler ve Milliyetçilik: 'Pro- gram, Mit, Gerçeklik' (tr. Osman Akınhay), İstanbul: Ayrıntı Yayınları

HUNTİNGTON, Samuel (2006). Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması (tr. Mehmet Turhan-Cem Soydemir), İstanbul: Okuyanus Yayınları.

İzvestiya, (12 Ağustos 1941).

Jurnal Moskovskiy Patriarhii (Nisan 1944). (4).

GRAUNDY, Roger (1970). Sosyalizmin Büyük Dönemeci (tr. İ. Bangüoğlu-K. Yargıcı), Milliyet Yayınları.

KASTİS L. F.-ODESSKİY M. P. (2010). Slavyanskaya Vzaimnost: Model i Topi- ka, Moskova: Regnum.

KARPİNSKİ, V.A. (1991). SSCB Toplum ve Devlet Düzeni 1917-1947 (tr. Selim Tanyeli), İstanbul: Varyos Yayınları.

KENEZ, Peter (2006). A History of the Soviet Union from the Beginning to the End, USA: Cambrigde University Press.

KERESTECİOĞLU, İnci Özkan (2008). "Milliyetçilik: Uyuyan Güzeli Uyandıran Prens'ten Frankeştayn'ın Canavarına", 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler, (ed. Birsen Örs), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: 307-350.

KİKİSHEV, Nikolay (2008). "Vseslovyanskiy komitet-kulturnıy i infor- matsionnıy tsnetr slavyanskogo dvijenie v godı velikoy otechestvennoy voynı", Voenno-İstoricheskiy Jurnal, (11): 21-25.

KOHN, Hans (1983). Panslavizm ve Rus Milliyetçiliği (tr. Agah Oktay Güner), İstanbul: Kervan Yayınları.

Komsomolskaya Pravda, 7 Eylül 1943.

KONDRATYEV, Vyacheslav (1990). "Paradoksı Frontovoy Nostalgii", Liter- aturnaya Gazeta, (19).

KOYRE, Alexandre (1994). 19. Yüzyıl Başlarında Rusya'da Batıcılık, Ulusçuluk ve Felsefe (tr. İzzet Tanju), İstanbul: Belge Yayınları.

KURAT, Akdes Nimet (1953). "Panslavizm", A. Ü. Dil ve Tarih- Coğrafya Fa- kültesi Dergisi, XII(2-4): 247-248.

KUROEDOV, V.A. (1981). Religiya i tserkov v Sovetskom gosudarstve, Mos- kova: İzdatelstvo Politicheskoy Literaturı.

LENİN, Vladimir İliç (1979). Ulusal Sorun ve Ulusal Kurtuluş Savaşları (tr. Yurdakul Fincancı), Ankara: Sol Yayınları.

----, (1998). Ulusların Kaderlerini Tayin Hakkı (tr. Muzaffer Erdost), Ankara: Sol Yayınları.

LEWIN, Moshe (2009). Sovyet Yüzyılı (tr. Renan Akman) İstanbul: İletişim Yayınevi.

MARTIN, Terry (2011). İmperiya polojiyelnoy deyatelnosti: Natsii i Natsion- alizm v SSSR, 1923-1939, Moskva: Rosspen.

MCHEDLOV, M. P. (2007). Vera, Etnos, Natsiya, Moskova: Kulturnaya Revo- lutsiya.

MİLNER, Milner ve DEJEVSKİY Nikolay (1993). Büyük Uygarlıklar Ansi- klopedisi: Rusya ve Sovyetler Birliği Tarihi VIII, (tr. Metin Çulhaoğlu), İs- tanbul: İletişim Yayınları.

NİKONOVA, T. A. (2005). "Sudba naroda, Sudba cheloveka, v literature voennıh let (1941-1945)", Vestnik VGU, (1): 33-38.

MINER, Steven Merrit (2010). Stalinskaya svyashennaya voyna. Religiya, natsionalizm i soyuznicheskaya politika: 1941-1945, ?oskova: Rosspen.

OGNAN, Gurgen (1941). "Velikaya Kultura Velikogo Naroda", İzvestiya, (5- 6): 39-44.

ONAY, Yaşar (2002). Rusya ve Değişim, Ankara: Nobel Yayınları

ÖZCAN, Sevinç Alkan (2012). Rusya ve Polonya'da Din, Kimlik, Siyaset, İstan- bul: Küre Yayınları.

ÖZKIRIMLI, Umut (2009). Milliyetçilik Kuramları: Eleştirel Bir Bakış, Ankara: Doğubatı.

PONOMARYEV, E. G. (2010). Deti Stranı Sovetov: 1917-1941, Stavrapol.

Pravda, (31 Ekim 1942).

RUKOL, B. M. (1997). "İdeya obshnosti slavyan v materialax Vseslavyans kogo komiteta v Moskve", (ed.) E.P. Aksenova, Slavyanskiy Vopros: Vehi İstorii, Moskova: Moskva, 204-210.

SERDYUKOV, A. E. (2012). Velikaya Otechestvennaya Voyna 1941-1945 go dov II, Moskova: Kuchkovo Pole

SERGE, Viktor (1997). Bir Devrimin Kaderi: SSCB 1917-1936 (tr. Metin Cengiz), İstanbul: Pencere Yayınları.

SHİROPAYEV, Aleksey (1999). Tyurma Naroda; Russkiy vzglyad na Rossiyu, Moskova: FERİ-V.

SİNİTSİN, Fedor (2009)."Problema natsionalnogo i internatsionalnogo v natsionalnoy politike i propogande v SSSR 1944-1945", Rossiyskaya İstoriya, (6): 40-51.

----, (2010). Za Russkiy Narod Natsionalnıy Vopros v Velikiy Otechestvennıy Voyne, Moskova: Eksmo-Yauza.

SİNYAVSKİY, Andrei (1976). Sosyalist Realizm (tr. S. Türker), İstanbul: Habora Kitabevi Yayınları.

----, (1990). "Rus Milliyetçiliği", Günümüzde Rus Milliyetçiliği (tr. Fatma Arzık-Murat Aygen), Ankara: Yeni Forum Yayınları, 69-89.

SOBOLEVA N.A. (2005). "Sozdanie gosudarstvennıh gimnov Rossiyskoy İmperii i Sovetskogo Soyuza", Voprosı İstorii, (2): 25-41.

SOLOVEY, Tatyana-SOLOVEY, Valeriy (2009). Nesostoyavshayasya Revoly- utsiya: İstoricheskie Smısli Russkogo Natsionalizma, Moskova: İz- datelstvo Feoriya.

STALİN, Josef (1989). Eserler II (tr. İsmail Yarkın), İstanbul: İnter Yayınları.

----, (1992). Eserler XI (tr. Salih Kaya), İstanbul: İnter Yayınları

----, (1993). Eserler XIV (tr. Süheyla Kaya), İstanbul: İnter Yayınları.

STRONG, Anna Loise (1988). Stalin Dönemi (tr. Alaattin Bilgi), Ankara: Onur.

TERESHENKO, Yu.Ya. (2004), İstoriya Rossii XX- nachala XXI vek, Rostov.

TILLY, Charles (1995). Avrupa'da Devrimler 1492-1992 (tr. Özden Arıkan), İstanbul: Yeni Binyıl Yayınları.

----, (1994). "States and Nationalizm in Europe 1492-1992", Theorty and Society, (23) 1: 131-146.

VERNADSKY, George (2009). Rusya Tarihi (tr. Doğukan Mızrak-Egemen Mızrak), İstanbul: Selenge Yayınları.

YAKUNİN, Vadim (2003). "Ukropleniye Polojenie Russkoy Pravoslavnoy Tserkvi i Struktura ee Upravleniye v 1941-1945 Godı", Otechestvenna- ya İstoriya, (4): 83-92.

YÜKSEL, Mehmet (2004). Modernite Postmodernite ve Hukuk, Ankara: Siyasal Kitabevi.

ZEVELEV, A. (1978). Ulusal Sorun SSCB'de Nasıl Çözüldü (tr. V. Arslan), İstanbul: Özgürlük Yolu Yayınları.