Hasan AKAY, İsmail SEZER, Zeki MUT, Orhan DENGİZ

Bafra Ovası Sol Sahilinde Yetiştirilen Bazı Çeltik Çeşitlerinin Verim Ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi

Araştırma 2011-2012 yıllarında Samsun Bafra ilçesine bağlı ve Bafra Ovası üzerinde yer alan Fener köyünde 3 farklı arazi uygunluk sınıfında (S1-uygun toprak tipi, S2-orta uygun toprak tipi ve S3- az uygun toprak tipi) ve 14 çeşidinde; olgunlaşma gün sayısı, yatma, bitki boyu, salkım uzunluğu, salkımda tane sayısı, salkım ağırlığı, bin tane ağırlığı, hasat indeksi, kırıksız randıman ve tane verimi parametreleri incelenmiştir. Tane verimi Bafra S1, S2 ve S3 çevrelerinde sırası ile 700.73, 647.18 ve 610.30 kg da-1 olarak belirlenmiştir. Kırıksız randıman Bafra S1, S2 ve S3 çevrelerinde sırası ile % 62.99, 61.25 ve 56.72 olarak bulunmuştur. Çeltik yetiştirme alanlarında tane verimi (kg da1) bakımından değerlendirme yapıldığında, S1 arazi uygunluk sınıfında Efe, Halilbey, Osmancık-97, Mis-2013; S2 arazi uygunluk sınıfında Efe ve Halilbey ve S3 arazi uygunluk sınıfında Mis-2013 ve Agusto çeşitlerinin yetiştiriciliğinin yapılması tavsiye edilmektedir. Bafra ovasında yaklaşık 120.000 dekar alanda çeltik yetiştiriciliği yapılmakta olup, yaklaşık %75 civarında Osmancık-97 çeşidi ekilmektedir. Araştırma sonucunda Efe çeşidinin tüm arazi uygunluk sınıflarında en yüksek verim vermiş olması Bafra için Osmancık-97 çeşidine Efe çeşidinin alternatif olabileceği ortaya çıkmıştır. Bafra’da arazi uygunluk sınıfında en yüksek verimi Efe çeşidi verdiği için Bafra S1 ve S2 çeltik üretim alanlarında Efe çeşidi öncelikle tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çeltik, verim, kalite, arazi uygunluk sınıfı

PDF

___

Anonim, 2016. http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=45&ust_id=13( Erişim tarihi:15.10.2016).
Düzgün M, Negiş M, Konuk K, 1990. Çeltikte Çeşit Belirleme. Çukurova Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Müdürlüğü Yayın No: 10:32.
Köycü C, Sezer İ, A Toksal, 1994. Çarşamba Ovasında Bazı Çeltik (Oryza sativa l.) Çeşitlerinin Bitkisel Özellikleri ve Tane Verimi Üzerinde Bir Araştırma. OMÜ Ziraat Fakülte Dergisi, 9, (1):1-11.
Sezer İ, C Köycü, 1999. Kızılırmak Vadisinde Yetiştirilebilecek Çeltik Çeşit ve Hatlarının (Oryza sativa L.) Belirlenmesi üzerine Bir Araştırma. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi Kitabı, 15-20 Kasım, Adana.
Sürek H, Beşer N, Kaya R, Yatkın O, Kuşku H, 2007. Son Yirmi Yılda Ülkemizde Çeltik Üretiminde Elde Edilen Genetik İlerlemenin Tesbiti. Sonuç Raporu Proje No: TAGEM/TA/04/03/06/001. Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü.
Şahin M, Sürek H, Öner F, Üre T, 2011. Çeltikte Çeşit ya da Çeşit Adaylarının Performanslarının Belirlenmesi ve Stabilite Analizleri. IX. Tarla Bitkileri Kongresi, 12-15 Eylül Bursa, (1) 370-375.
Şavşatlı Y, Gülümser A 2006. Fideleme ve Serpme Ekim Yöntemlerinin Bazı Çeltik Çeşitlerinde Verim ve Kalite Karakterlerine Etkileri. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 21(2):154-159.