Mar’aşîzâde Ahmed Kuddûsî’nin Vasiyyetnâme Adlı Eseri

Mar’aşîzâde Ahmed Kuddûsî, XVIII. asrın ikinci yarısı ile XIX. asrın ilk yarısında yaşamıştır. Babası, Maraş’tan Bor’a göç eden Nakşibendî mürşidi Eş-Şeyh Seyyid İbrahim Efendi’dir. Ahmed Kuddûsî, H 1183-M 1769 yılında Niğde’nin Bor ilçesinde doğmuştur.  İlim tahsili ve tasavvufi seyrüsülukunun ardından Kuddûsî’ye, babası ve Turhallı Mustafa Efendi tarafından Nakşıbendî icâzetnâmesi verilmiştir. Kuddûsî, Hz. Peygamber’e muhabbeti sebebiyle Hicaz’a gitmiş, Mekke ve Medine civarında on yedi yıl mücavir olarak kalmıştır. Bor’a döndükten sonra bir müddet Nakşî usulünce icazet veren Kuddûsî, ehlullahtan aldığı manevi bir işaretle Kâdirî tarikatına geçmiştir. H 1265-M 1849 tarihinde vefat eden Kâdirî mürşidi Mar’aşîzâde Ahmed Kuddûsî’nin kabri Niğde’nin Bor ilçesindedir. Şiirlerinde Kuddûsî mahlasını kullanan mutasavvıf şairin en tanınmış eseri divanıdır. Kuddûsî Divanı’nda tasavvuf yolunun başlangıcından nihayetine kadar adap ve erkânı anlatmaktadır. Ahmed Kuddûs’nin diğer bir önemli eseri Vasiyyetnâme-i Kuddûsî adlı risalesidir. Risale, dini tasavvufi mensur bir vasiyetnamedir. Eser, hacim itibariyle küçük, muhteva bakımından oldukça zengin bir risaledir. Kuddûsî, bu eseri başta yakınları olmak üzere bütün Müslümanlara dini tasavvufi tavsiye ve nasihatlerde bulunmak amacıyla yazmıştır. Risale, anılan muhtevasıyla son derece kıymetli ve model bir eserdir.

___

  • Ahmed Kuddûsî Mar’âşî, İcâzet-nâme, Konya Koyunoğlu Müzesi ve Kütüphanesi (KKMK) Türkçe Yazmaları, TY. Nu.: 10111.
  • Alıcı, Lütfi (2017), Mar’aşî-zâde Ahmed Kuddûsî Risâleler (Pend-Nâme-Vasiyyet-Nâme-İcâzet-Nâme-Nasâih ve Mektuplar) Çeviri Yazı-Tıpkıbasım, Noya Medya Yay., Kahramanmaraş.
  • Alıcı, Lütfi; Gedik, Sadi (2018), Mar’aşîzâde Ahmed Kuddûsî ve İcâzetnâme-i Kuddûsî Adlı Eseri, International Journal of Language Academy, Volume 6/1 March 2018 p. 220/235.
  • Cebecioğlu, Ethem (1997), Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Rehber Yay., Ankara.
  • Çınar, Bekir (2003), “Türk Edebiyatında Vasiyetnâmeler İki Şair (Tıflî/ Tarzî) Arasında Kalan Vasiyet”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, S.9, s.115-140. KOCAV, İstanbul 2003, s. 115-116.
  • Doğan, Ahmet (2013), Kuddûsî Divanı Tenkitli Metin, Akçağ Yay., Ankara.
  • Gümüş, N. (2009), İsmâ‘il Hakkı Bursevî’nin Vasiyet-nâme’si, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (1), 23-76.
  • Han, Alp Eren (2018), Hazînetü’l- Esrâr ve Ganîmetü’l- Ebrâr, KMBB Yay., Kahramanmaraş.
  • http://www.ehlisunnetbuyukleri.com (09.11.2016).
  • https://www.yazmalar.gov.tr (23.11. 2016).
  • http://www.ilimveirfan.com.tr (27.11.2016).
  • http://www.kuranmeali.org (12.09. 2018).
  • https://tr.wikipedia.org (09.11.2016).
  • Kara, Mustafa (2004), Metinlerle Osmanlılarda Tasavvuf ve Tarikatlar, Sır Yay., İstanbul.
  • Köksal, M. Âsım (2001), Hak Âşık’ı, Büyük Mürşid Ahmed Kuddûsî (KS), (hzl.: A. C. Köksal) Köksal Yay., İstanbul.
  • Kuddûsî, Külliyât-ı Kuddûsî, Konya Mevlânâ Müzesi Kütüphanesi (KMMK), TY.: Nu.: 2444.
  • Kuyumcu, Fehmi (1982), Kuddûsî Dîvânı, Gaye Matbaacılık Sanayi Yayınları, Ankara.
  • Özdamar, Mustafa (2003), Kuddûsî, Kırkkandil Yay., İstanbul.
  • Sunar, Hüseyin (1998), Ahmed Kuddûsî’nin Hazinetü’l-Esrâr ve Ganîmetü’l-Ebrâr Adlı Eserinin Tercemesi, Tahrîk ve Tahlili, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Tenik, Ali (2011), Ahmed Kuddûsî (İbnü’l-Meraşî), Ukde Yay., Kahramanmaraş.