“Tarihin Kayıp Çocukları”na Dair Bir Derkenar: Muhammed Zahid Şamil [Notes on The “Lost Children of History”: Muhammed Zahid Shamil]

Kuzey Kafkasyalı efsanevi önder İmam Şamil’in torunu Muhammed Zahid Şamil, Rusya Müslümanları için önemli gelişmelerin yaşandığı XIX. yüzyıl sonu ve XX. yüzyıl başında Kazan, Moskova ve St. Petersburg’da sergilenen faaliyetlerin içinde yer alan tarihi bir kişiliktir. Bu makalede, İstanbul’daki eğitim hayatından başlayarak Muhammed Zahid Şamil’in hayatı ve Rusya Müslümanları için yürütülen sosyal, kültürel ve politik çalışmalardaki etkinlikleri ele alınmaktadır. M.Z. Şamil’in içinde yer aldığı toplum örgütleri ve faaliyetleri hakkında da geniş bilgi verilmeye çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kazan, Kuzey Kafkasya Komitesi, Rusya Müslümanları, Tatar Okulu, Terbiyetü’l Etfal

“Tarihin Kayıp Çocukları”na Dair Bir Derkenar: Muhammed Zahid Şamil [Notes on The “Lost Children of History”: Muhammed Zahid Shamil]

During the last decades of the 19th and the early decades of the 20th Century, Muhammed Zahid Shamil, grandson of the legendary Daghestani leader Imam Shamil, was a significant character in his own right for the Muslims of Russia participating in historical events taking place in Kazan, Moscow and St Petersburg. This article deals with Muhammed Zahid Shamil’s life and his activities. It begins with his schooling in Istanbul, and carries on with his social, cultural and political activities for the Muslim community of Russia. The organisations and groupings he was a member of are also analysed in detail.

Keywords:

Kazan, North Caucasian Committee, Russian Muslims, Tatar School, Terbiyetü’l Etfal,

PDF

___

Akçura, Yusuf, Hatıralarım, haz. Erdoğan Mura, Hece Yay., Ankara, 2005.
Akgün, Seçil Karal, Uluğtekin, Murat (haz.), Yusuf Akçura: Birinci Dünya Savaşı Sonunda İskandinavya’dan Sibirya’ya Hilâl-i Ahmer Hizmetinde, Türkiye Kızılay Derneği Yay., Ankara, 2009 (2.B.).
Amirhanov, Raşat, “Fatih Amirhan: ‘Vse prejneye vo mne prevratilos v pepel’”, Gasırlar avazı - Eho vekov, Kazan, 1997, No 3-5, s. 179-185.
Amirhanov, Ravil, Hasanov, Husayin, Tatarskaya demokratiçeskaya peçat (1905-1907 gg.), Nauka, Moskva, 1988.
Anzorova M.A., “Rossiyskiye musulmane i revolyutsiya 1917 g.: toçki soprikosnoveniya”, Nauçnaya initsiativa inostrannıh studentov i aspirantov rossiyskih vuzov: Sbornik dokladov III Vserossiyskoy nauçno-praktiçeskoy konferentsii. Tomsk, 19-21 maya 2010 goda, Tomsk, 2010, s. 438-445.
Apakova, Luiza; Apakova, Liliya, “’Dom Şamilya i ego pervıe vladeltsı”, İz istorii i kulturı narodov srednego povoljya, Kazan, 2012, No 2, s. 27-41.
Bennigsen A., Lemercier-Quelquejay Ch., Sultan Galiyev ve Sovyet Müslümanları, çev. Nezih Uzel, Hür Yay., İstanbul, 1981.
Blanch, Lesley, Cennetin Kılıçları, çev. İzzet Kantemir, İstanbul, 1978.
Bolşevik Partisi Tarihi, çev. Süleyman Arslan, Ankara, 1976.
Bouvat, Lucien, “La famille de Schamyl”, Revue du monde musulman, Paris, 1907, No 1, s. 267-268.