Yavuz ÖZTÜRKLER, ÖMER UÇAR

İneklerde suni tohumlama başarısını artırıcı uygulamalar

İneklerde, tohumlama sonrası döl tutmama vakalarının tüm dünyada oldukça yaygın olduğu ve dolayısıyla önemli ekonomik kayıplara yol açtığı bilinmektedir. Böylesi vakalar, özellikle Kars ve yöresinde yaptığımız saha çalışmalarında da gözlemlenmiştir. Gerek kliniğimizde ve gerekse sahada yapılan suni tohumlama çalışmaları sırasında uyguladığımız çeşitli yöntemlerle (intrauterin ilaç uygulaması, östrus senkronizasyonu ve hormon enjeksiyonları gibi) olası subklinik endometritis vakalarının sağaltımından oldukça başarılı sonuçlar alınmıştır. Dolayısıyla, sunulan derlemede ineklerde döl verimi düşüklüğüne sebep olan özellikle suni tohumlamaya bağlı sorunlar ile bunların çeşitli yöntemler kullanılarak sağaltımı yoluyla gebelik oranlarını artırmaya yönelik uygulamalar tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

buzağılama, eş zamanlama, kızgınlık, inek, suni tohumlama, gebelik oranları

Attempts to improve the success of artificial insemination in cows

It is well known that repeat breeding cases following the insemination in cows are widespread all over the world and thus they cause considerable sums of economic losses. Indeed, such cases have also been observed in our field studies conducted in Kars and its vicinity. To overcome possible subclinic endometritis cases, promising results have been quite obtained by various treatment methods (including intrauterine drug administration, oestrus synchronisation and hormone injections, etc.) we used both in our clinic and in the field. Therefore, the problems causing infertility particularly related to artificial insemination and their treatment by various methods for increasing pregnancy rates in cows are discussed in the present review.

Keywords:

calving, synchronization, oestrus, cows, artificial insemination, pregnancy rate,

PDF

___

1 Dinç DA: Döl tutmayan (repeat breeder) hayvanlar. Alaçam E (Ed), Theriogenoloji, Evcil Hayvanlarda Reprodüksiyon, Sun'i Tohumlama, Obstetrik ve İnfertilite. Nurol Matbaası, Ankara. 233-240,1990.
2 Roberts SJ: The repeat breeder cow. Roberts SJ (Ed), Veterinary Obstetrics and Genital Diseases (Theriogenology), 3rd Edn (Reprinted). Woodstock, Vermont, USA. 559-569, 1991.
3 Alaçam E: Büyük ruminantlarda infertilite. Alaçam E (Ed), Evcil Hayvanlarda Reprodüksiyon, Sun'i Tohumlama, Doğum ve İnfertilite. Dizgievi, Konya; 265-289, 1994.
4 Jainudeeh MR, Hafez ESE: Reproductive failure in females. Hafez ESE (Ed), Reproduction in Farm Animals. 5lh Edn. Lea & Febiger, Philadelphia, USA, 399-422, 1987.
5 İleri İK: Sun'i tohumlamaya bağlı olarak gebelik oranlarını artırıcı klinik tedavi uygulamaları. İleri İK, Ak K, Pabuççuoğlu S ve Usta S (Ed), Reprodüksiyon ve Sun'i Tohumlama. İstanbul İniversitesi, Veteriner Fakültesi Yayını. Ders Notu No.23, İstanbul, 141-145, 1994.
6 Çoyan K, Tekeli T: İneklerde Suni Tohumlama. Bahçıvanlar Basım San AŞ, Konya, 74-95, 1996.
7 Nelis PC: Bovine reproduction. In "Compendium of Animal Reproduction". 4th Edn. Intervet Int BV, 30-47, 1997.
8 Awasthi MK, Kharche KG: Comparative efficacy of anti¬bacterial and non-hormonal therapies in Repeat Breeder crossbred cows. Indian Vet J, 64, Oct: 887-889,1987.
9 Panchal MT, Dhami AJ, Patel DM, Kodagali SB: Remedials to improve fertility in Repeat Breeding buffalos. Indian Vet J, 68, Jan: 74-76, 1991.
10 Arthur GH, Noakes DE, Pearson H: Infectious forms of infertility in cattle. In "Veterinary Reproduction and Obstetrics (Theriogenology)". 6th Edn. Bailliere Tindall, London, ENGLAND, 384-416,1993.
11 Apaydın AM: Elazığ yöresinde döl tutmayan (Repeat Breeder) ineklerde subklinik endometritisin teşhis ve tedavisi üzerinde çalışma. Doktora tezi. Fırat Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ, 1987.
12 Aköz M: Döl tutmayan (Repeat Breeder) ineklerde PGF2a ve intrauterin köpük sprey (Rifaksimina) uygulamalarının gebe kalma oranı üzerine etkisinin araştırılması. Doktora tezi. Selçuk İniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya, 1998.
13 Fukui Y, Koboyashi M, Tsubahi M, Kikuchi N, Ono H: Regulating oestrus and therapy of repeat breeder and anoestrous Holstein heifers using progesterone releasing intravaginal devices (PRIDs). Japanese J Vet Sci, 47: 943-950, 1985.
14 Öztürkler Y, Uçar Ö, Lehimcioğlu NL: İneklerde sun'i tohumlamayı takiben intrauterin ilaç uygulamasının gebelik oranlan üzerine etkisi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 7(2): 197-200,2001.
15 Dhaliwal GS, Murray RD, Woldehivet Z: Some aspects of immunology of the bovine uterus related to treatments for endometritis. Anim Reprod Sci, 67: 135-152,2001.
16 Vazquez F, Sumano-Lopez H, Gonzalez-de-la-Vara M, Navarro-Fierro R: Effect of acupuncture on fertility of repeat breeding Holstein friesian cows. Revista-Cubana-de-Ciencias-Veterinarias, 18: 105-112, 1987.
17 Yavas Y, Walton JS: Induction of ovulation in postpartum beef cows: a review. Theriogenology, 54: 1-23, 2000.
18 Çolak A, Öztürkler Y: Repeat Breeder ineklerde intrauterin rifaksimin ve lugol solüsyonu uygulamasını takiben, östrus sinkronizasyonu ve sun'i tohumlamanın gebelik oram üzerine etkisi. VETAŞ Bülten, 3: 8-10,1998.
19 Öztürkler Y, Uçar Ö, Yıldız S, Güngör Ö: The effect of hCG and Gentamicin administration related to artificial insemination following oestrus synchronisation upon the calving rates in repeat breeder cows. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 7(2): 207-211,2001.
20 Singla VK, Gurcharan-Sing, Dwivedi PN, Sharma RD, Singh G: In vivo evaluation of drug sensitivity pattern of bacterial isolates in repeat breeder cows. Indian J Anim Sci, 63: 425-426, 1994.
21 Malik SZ, Chaudry MA, Ahmad N, Rehman N: Effect of different antibiotics in the treatment of uterine infection in repeat breeding cows in Faisalabad and Toba Tek Singh districts. Pakistan Vet J,l: 60-61, 1987.
22 Ramaswamy V, Andrew M, Roy P, Chandramohan CP, Venigopalan AT: Aerobic microbes of cervico-vaginal mucus from repeat breeder bovines and their antibiogram. Singapore Vet J, 14/15:60-65, 1991.
23 Krishnan R, Tanwani SK, Moghe MN: Antibiotics sensitivity pattern of bacteria isolated from repeat breeding and normal cows. Indian Vet J, 71: 315-317, 1994.
24 Parmigiani E, Truszkowska B: Therapy of endometritis in the cow by means of intrauterin spray nebulisation (Fatroximin schiuma). 15th World Buiatrics Congress, 11-14 Oct, Palma de Mallorca, Espana, 1988.
25 Truszkowska B, Paggi J, Belluzi S, Masi Mr Behaviour of rifaximin in foam formulation after intrauterine administration. Summa, 7:98-102, 1990.
26 Şanlı Y: Veteriner İlaçlan Rehberi ve Bilinçli İlaç Kullanımı El Kitabı. ICC İlet Tan ve Org Tic Ltd Şti, Ankara, 244, 1998.