Dışkının parazitolojik incelemesinde kalıcı boyama yöntemleri nativ-lugol incelemeye göre daha yüksek duyarlılık göstermesinin yanında, hazırlanan dışkı preparatlarının daha sonra incelenebilmesine olanak sağlaması ve protozoonların iç yapılarını tanımlanması nedeniyle tercih edilmektedir. Kalıcı boyama yöntemi olarak en sık trikrom boyama yöntemi kullanılmaktadır. Laboratuvarda hazırlanan konvansiyonel trikrom boyama çok basamaklı, hazırlaması ve uygulanması zahmetli olup, kısa sürede yapılan, az basamak içeren ve solüsyonları kit içerisinde hazır olarak kullanıma sunulan ticari trikrom ürünleri bulunmaktadır. Bu çalışma dışkıda protozoonların saptanmasında konvansiyonel ve ticari trikrom boyama yöntemlerinin karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır. Parazit incelemesi amacıyla gönderilen 155 dışkı örneği konvansiyonel ve ticari (PARAPAK®, ECOSTAİN, Meridian Bioscience, Inc, USA) trikrom boyası ile boyanarak mikroskobik olarak incelenmiş ve her iki yöntem protozoonları saptama, her alanda görülen protozoon sayısı ve protozoonların tipik morfolojik özelliklerini göstermesine dayalı boyama kalitesi açısından değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; protozoonların saptanmasında konvansiyonel ve ticari yöntemler arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (P=0.752). Bununla birlikte ticari trikrom boyama yönteminin konvansiyonel trikrom yöntemine göre duyarlılığı %78.2, özgüllüğü ise %99.2 olarak belirlenmiştir. Her alanda görülen parazit sayısı açısından iki yöntem arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamasına rağmen (P=0.545), protozoonun tipik morfolojik özelliklerini göstermesi açısından yöntemler karşılaştırıldığında istatistiksel fark anlamlı olarak tespit edilmiştir (P=0.008)
In parasitological examination of stool, permanent staining methods are preferred because they enable stool preparations be examined afterwards and they define internal structures of protozoons, besides showing higher sensitivity compared to native-lugol examination. Trichrome staining method is frequently used as permanent staining method. Conventional trichrome staining is multiple-stage, preparation and application is troublesome, but there are commercial trichrome products prepared in a short time, having fewer stages and solutions of which are brought into use in kit. This study is carried out for comparing conventional and commercial trichrome staining methods in detection of protozoan in the stool. 155 stool samples sent for parasitical examination are stained with conventional and commercial (PARAPAK®, ECOSTAİN, Meridian Bioscience, Inc, USA) trichrome stain and examined microbiologically; both methods are evaluated in terms of staining quality based on detection of protozoons, the number of protozoons detected in each area and having typical morphological features of protozoons. The difference between conventional and commercial methods in detection of protozoan is not statistically significant (P=0.752). Besides, the sensitivity of commercial trichrome staining method is 78.2% compared to conventional method, specificity is 99.2%. Although no statistically significant differences are detected between two methods as to number of parasites in each area (P=0.545), when they are compared with respect to having morphological features of protozoons, statistically significant difference is detected (P=0.008).
___
Oyelese AO, Udoh SJ, Zailani SB, Ijaware CO: Pattern of intestinal parasites among hospital patients at Ile-Ife. Afr J Med Med Sci, 31 (2): 107- , 2002.
Markell EK, Voge M, John DT: Parasite, Parasitism and Host Relations. In, Ozmat S (Ed): Medical Parasitology. 7 th ed., pp. 5-22, WB Saunders Co, Mexico, 1992.
Unat EK, Yücel A, Altaş K, Samastı M: Unat'ın Tıp Parazitolojisi "İnsanın Ökaryonlu Parazitleri ve Bunlarla Oluşan Hastalıkları". 5. Baskı, s. 44, İstanbul Üniv. Cerrahpaşa Tıp Fak. Yayınları, İstanbul, 1995.
Koltaş İS, Özcan K, Aras D, Mıdıklı D: Adana'nın çeşitli sağlık kuruluşlarında Amip görülen dışkıların kültür ve trikrom boyama yön- temleri ile değerlendirilmesi. Turkiye Parazitol Derg, 23 (2): 126-128, 1999.
Aykan B, Çağlar K, Kuştimur S: Dışkı örneklerindeki protozoonların trikrom boyası kullanılarak değerlendirilmesi. Turkiye Parazitol Derg, 29 (1): 34-38, 2005.
Garcia LS: Microscopic examination of fecal specimens. In, Isenberg HD (Ed): Clinical Microbiology Procedures Handbook. ASM Press, USA,
Ok ÜZ, Yereli K: Parazitoloji laboratuvarında sık kullanılan dışkı inceleme yöntemlerinin değerlendirilmesi. Turkiye Parazitol Derg, 20 (2): 292, 1996.
Ok ÜZ, Girginkardeşler N, Kilimcioğlu A, Limoncu E: Parazit hastalıklarında tanı. In, Özcel MA, Altıntaş N (Eds): Dışkı İnceleme Yöntemleri. Türkiye Parazitoloji Derneği Yayınları, No: 15, 1-61, İzmir, 1997.
Ok ÜZ, Korkmaz M, OK GE, Özkan AT, Özcel MA: Bağırsak protozoasının tanısında nativ-lugol, formol-eter konsantrasyon ve trikrom boyama yöntemlerini karşılaştırılması. Turkiye Parazitol Derg, 20, 82, 1996.
Garcia LS: Examination of fecal specimens microscopic examination. In, Garcia LS (Ed): Diagnostic Medical Parasitology. 5th ed., pp. 802-803, Washington, 2007.
Daldal N, Atambay M, Çelik T: İshalli olgularda bağırsak proto- zoonlarının tanısında nativ-lugol ve trikrom boyama yöntemlerinin karşılaştırılması. İnönü Üniv Tıp Fak Derg, 9 (3): 175-178, 2002.
Doğruman-Al F, Şimşek Z, Boorom K, Ekici E, Şahin M, Tuncer C, Kuştimur S, Altınbaş A: Comparison of methods for detection of Blastocystis infection in routinely submitted stool samples, and also in IBS/IBD patients in Ankara, Turkey. PLoS ONE, 5 (11): e:15484, 2010.
Yetkin A, Değer S, Özdal N: Intestinal parasites in the students of Van Health High School and Faculty of Veterinary Medicine. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 16 (1): 81-84, 2010.
Kellogg AJ, Elder J: Justification for use of a single trichrome stain as the sole means for routine detection of intestinal parasites in concentrated stool specimens. J Clin Microbiol, 37 (3): 835-837, 1999.
Üner A, Aksoy Ü, Dağcı H, Babaoğlu A: Şekilli ve şekilsiz dışkılarda değişik Amip türlerinin bulunma sıklığının nativ-lugol ve trikrom boyama yöntemleri ile araştırılması. Turkiye Parazitol Derg, 23 (3): 233-236, 1999.
Ok ÜZ, Korkmaz M, Ok GE, Özkan AT, Özcel MA: Barsak protozoasının tanısında nativ-lugol, formol-eter konsantrasyon ve trikrom boyama yöntemlerinin karşılaştırılması. Turkiye Parazitol Derg, 20 (1): 75-82, 1996.
Garcia LS, Shimizu RY: Evaluation of intestinal protozoan morphology in human fecal specimens preserved in EcoFix: Comparison of Wheatley's trikrom stain and EcoStain. J Clin Microbiol, 23 (3): 1974-1976, 1998.