BİLGİ MERKEZLERİNDE MALZEME, BİNA VE KENTSEL ÖLÇEKTE KORUMA

İnsanlık tarihi boyunca bilgi merkezleri olarak adlandırılan kütüphane, arşiv ve müzelerdeki materyallere büyük önem verilmiş, bu objelerin korunması amacıyla yapılar inşa edilmiş ve saklama sorunsalı üzerine çabalar sarf edilmiştir. Medeniyetler tarihi boyunca insanoğlunun eli ürünü olan bu nadide eserlerin gelecek nesillere de ulaşmasına yönelik çalışmalar yürütülmüştür. Tarihi belgeler, kitaplar, arkeolojik objeler çok kıymetli kültürel miras hazineleridir. Bunların elde edilmesi, okunması, kullanıma açılması elbette çok önemlidir. Ancak sayılanlar kadar önemli olan koruma konusu ihmal edilirse bu nadir eserler yok olmakla veya çok ağır hasar almakla yüz yüze kalabilirler. Afetler, insan hatasına bağlı yapılan yanlışlıklar, iklimsel koşullar, binanın konumu, endüstriyel faaliyetler gibi pek çok olumsuz risk faktörü bilgi merkezleri içeriği olan koleksiyonlara büyük zarar vermektedir. Bir milletin belleği niteliğinde olan koleksiyonların korunması ciddiyetle ele alınması gereken bir konu olup gerek idarecilerin ve bilgi merkezleri profesyonellerinin gerekse bu alanları kullananların koruma çalışmalarına katkı sağlaması gereklidir. Çalışma kapsamında da bilgi merkezlerinde malzeme, bina ve kentsel koruma açısından oluşabilecek riskler ve koruyucu tedbir önerileri vurgulanmıştır.

Material, Building and Urban Scale Conservation in Information Centers

Library, archive and museum materials, which are existed in information centers throughout the history of humanity, have been given great value, structures have been built to protect these objects and efforts have been made on the “protection problematic”. Throughout the history of civilizations, studies have been carried out to ensure that these rare artifacts, which are the product of the hand of mankind, reach future generations. Historical documents, books, archaeological objects are very valuable cultural heritage treasures. It is very important to obtain, read and use them. However, if the conservation issue is neglected, these rare artifacts may face extinction or severe damage. Many negative risk factors such as disasters, mistakes made due to human error, climatic conditions, location of the building, industrial activities cause great damage to the collections with the content of information centers. The preservation of collections, which are the memory of a nation, is an issue that needs to be examined seriously, and both administrators and information center professionals and those who use these areas should contribute to the conservation efforts. Within the scope of the study, the risks that may occur in terms of materials, buildings and urban protection in the information centers and protective measures were emphasized.

PDF

___

Adcock, E. (1998). IFLA principles for the care and handling of library material, International Federation of Library Associations and Institutions core programme on preservation and conservation and council on library and ınformation resources, Paris.
Candemir, Y. (2008). İstanbul Goad haritalarının bilgi sistemine aktarılması ve güncel durum ile karşılaştırılması, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Mühendislik Ve Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi
Çilingiroğlu, S. (2010). İç hava kalitesi, Tesisat Mühendisliği, Makine Mühendisleri Odası Yayını, Sayı: 115 Ocak-Şubat/2010
İPKB (2009). Sağlık kuruluşları için afet acil yardım planlama rehberi. https://www.ipkb.gov.tr/e-kutuphane/saglik-kuruluslari-icin-afet-acilyardim- planlama-rehberi_55/ (Son Erişim: 01.09.2021).
İPKB (2009). Depreme karşı yapısal olmayan risklerin azaltılması. https:// www. ipkb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/10/Depreme-Karsi-Yapisal-Olmayan- Risklerin-Azaltilmasi-3.pdf (Son Erişim: 01.09.2021).
Kurtar, C. & Somuncu M. (2013). Kentsel kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliği: Ankara Hamamönü örneği, Ankara Araştırmaları Dergisi- Journal of Ankara Studies, 1(2), 35-47.
Kuzucuoğlu, A. H. (2014). Arşiv binalarında risklere yönelik koruma çalışmaları: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Arşivleri. Arşiv Dünyası, Cilt, Sayı 16-17, ss. 6-15.
Kuzucuoğlu, A. H. (2015). Müze, kütüphane ve arşiv binalarında afetlere yönelik tedbirler, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt.17, ss.1-12.
Kuzucuoğlu A. H., Karatepe Y. & Tümer E. (2015). Koruma altındaki binalarda sağlık-güvenlik parametreleri açısından tehlike etmenleri, UHBAB - Uluslararası Hakemli Beşeri Ve Akademik Bilimler Dergisi, ss.313-332.
Kuzucuoğlu A. H. (2020). Bilgi merkezlerinde güvenlik yaklaşımları. Kütüphane Ve Arşiv Kurumlarındaki Uygulamalarda Yenilikçi Yaklaşımlar, Alpaslan Kuzucuoğlu, Editör, Hiper Yayın, İstanbul, ss.212-228.
Mahrebel, H. A. (2006), Tarihi yapılarda taşıyıcı sistem özellikleri, hasarlar, onarım ve güçlendirme teknikleri. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
http://kutuphaneci.org.tr/hakkimizda/uluslararasi-uyelikler/
https://www.ifla.org/preserving-cultural-heritage/
https://sozluk.gov.tr/
https://www.vocabulary.com/dictionary/protection
https://cdn.nationalarchives.gov.uk/documents/information-management/memo6.pdf