KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMUNUN TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNİ SAĞLAMADAKİ ROLÜ: YILLIK RAPORLAR ÜZERİNDEN İNCELEME

İkinci dalga feminist hareketle birlikte “devlet feminizmi” kavramı ortaya çıkmış ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasında devletlerin temel aktörlerden biri olduğu ve bu eşitliği hayata geçirmek için uygulamaları gereken politikalar gündeme gelmiştir. Dünyanın çeşitli ülkelerinde bu konuda kullanılan araçlardan biri de ayrımcılıkla ilgili şikayetleri inceleyen özel bir ombudsmanın kurulması olmuştur. Oldukça yakın bir tarihte kurulan Türkiye’deki Kamu Denetçiliği Kurumu da (Ombudsman) toplumsal cinsiyete duyarlı politikaların oluşturulması açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Kamu Denetçiliği Kurumunun verdiği kararlardan yola çıkarak Kurumun, kamu yönetiminde toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı politikalar üretilmesine ne gibi katkılar sağladığını değerlendirmektir. Çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılarak Kamu Denetçiliği Kurumunun 2014-2019 yılları arasında yayınladığı yıllık raporlar incelenmiştir. Yapılan araştırmada, Kuruma kadın hakları ile ilgili yapılan şikayet başvurularının nicelik itibariyle oldukça düşük düzeyde kaldığı görülmüştür. Ancak Kurumun kadın hakları ile ilgili verdiği kararların içeriği incelendiğinde bu kararların, toplumsal cinsiyete duyarlı politikalar üretilmesine katkı sağlar nitelikte olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

THE ROLE OF THE OMBUDSMAN INSTITUTION TURKEY IN ENSURING GENDER EQUALITY: ANALYSIS THROUGH ANNUAL REPORTS

With the second wave of feminist movement, the concept of “state feminism” emerged and policies that states are one of the main actors in ensuring gender equality and which should be implemented to achieve this equality were brought to the agenda. One of the tools used in this area in various countries of the world has been the establishment of a special ombudsman that deals with complaints about discrimination. Quite established at a date close to the Ombudsman Institution Turkey is important in terms of the creation of gender-sensitive policies. The purpose of this study is to evaluate the contribution of this Institution to the public administration's sensitivity towards gender equality based on the decisions of the Ombudsman InstitutionTurkey. In the study, the annual reports published by the Ombudsman InstitutionTurkeybetween 2014-2019 were analyzed using the content analysis method. In the research conducted, it has been observed that the complaints about the women's rights to the Authority remained at a low level in terms of quantity. However, when the content of the decisions taken by the Authority regarding women's rights is examined, it is concluded that public administration makes decisions that contribute to gender-sensitive action.

PDF

___

Berg, B.L., & Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. H. Aydın (Çev.). Konya: Eğitim Yayınevi.

Bustelo, M. (2014). Three decades of state feminism and gender equality policies in multi-governed Spain.

https://www.do.se/om-do/vad-gor-do/ adresinden 01.02.2020 tarihinde erişildi.

https://equineteurope.org/author/sweden_eo/ adresinden 01.02.2020a tarihinde erişildi.

https://equineteurope.org/author/croatia_oge/ adresinden 02.02.2020b tarihinde erişildi.

https://equineteurope.org/author/finland_oe/ adresinden 02.02.2020c tarihinde erişildi.

https://equineteurope.org/author/slovenia_advocate/ adresinden 01.02.2020d tarihinde erişildi.

https://equineteurope.org/author/lithuania_eoo/ adresinden 01.02.2020e tarihinde erişildi.

https://equineteurope.org/author/poland_hrd/ adresinden 02.02.2020f tarihinde erişildi.

https://www.gleichbehandlungsanwaltschaft.gv.at/tasks-of-the-ombud-for-equaltreatment adresinden 02.02.2020 tarihinde erişildi.

https://www.rpo.gov.pl/en/content/what-we-do adresinden 02.02.2020 tarihinde erişildi.

https://www.tasa-arvo.fi/tasa-arvolain-valvonta adresinden 02.02.2020 tarihinde erişildi.

http://www.zagovornik.si/kaj-delamo/spodbujanje-enakopravnosti-in-preprecevanjediskriminacije/ adresinden 02.02.2020a tarihinde erişildi.

http://www.zagovornik.si/kaj-delamo/spodbujanje-enakopravnosti-in-preprecevanjediskriminacije/ adresinden 02.02.2020b tarihinde erişildi.

Kamu Denetçiliği Kurumu (2015). 2014 Yıllık raporu. 19.02. 2020 tarihinde https://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/kdk-2014-yillik-rapor.pdf adresinden erişildi.

Kamu Denetçiliği Kurumu (2016). 2015 Yıllık raporu. 19.02.2020 tarihinde https://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/kdk-2015-yillik-rapor.pdf adresinden erişildi.

Kamu Denetçiliği Kurumu (2017). 2016 Yıllık raporu. 19.02.2020 tarihinde https://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/KDK-2016-YILLIK-RAPORU.pdf adresinden erişildi.

Kamu Denetçiliği Kurumu (2018). 2017 Yıllık raporu. 19.02.2020 tarihinde https://www.ombudsman.gov.tr/wp-content/uploads/2016/06/2017- y%C4%B1ll%C4%B1k-rapor-SON-PDF.pdf adresinden erişildi.

Kamu Denetçiliği Kurumu (2019). 2018 Yıllık raporu. 19.02.2020 tarihinde https://www.ombudsman.gov.tr/yillikrapor/2018_y%C4%B1ll%C4%B1k_raporu_ing/ mobile/index.html adresinden erişildi.

Kamu Denetçiliği Kurumu (2020). 2019 Yıllık raporu. 01.03. 2020 tarihinde https://www.ombudsman.gov.tr/kdk-pdf/2019_yili_yillik_rapor/mobile/index.html adresinden erişildi.

Kantola, J.,& Outshoorn,J. (2007). Changing state feminism. Outshoorn, J.,& Kantola J. (Eds.), Changing state feminism içinde (pp. 1-19). New York: Palgrave Macmillan.

Kantola, J. (2010). Shifting institutional and ideational terrains: the impact of europenisation and neoliberalism on women’s policy agencies. Policy&Politics, 38 (3), 353-368.

Lovenduski, J. (2005). Introduction: state feminism and the political representation of woman. Lovenduski, J. (Ed.), State Feminism and Political Representation içinde (pp. 1-19). United Kingdom: Cambridge University Press.

Mamur Işıkçı, Y. ,& Karatay, Z. (2018). Kamu Denetçiliği Kurumunun kadının insan haklarına katkısı açısından önemi. Woff, R.A., Yılmaz, S., Mamur Işıkçı, Y., Bülbül, H., & Mamur Yılmaz, E. (Eds), Kadın çalışmalarında güncel konular içinde (ss. 332-357). Konya: Eğitim Yayınevi, 2. Baskı.

Mazur, A.G., & Mcbride, D.E. (2007). State feminism since 1980’s: from loose notion to operationalized. Politics and Gender, 3(4), 501-513.

Mcbride, D.E., & Mazur, A.G. (2010). The politics of state feminism: innovation in comparative research. USA Philadelphia: Temple University Press.

Mcbride, D.E., & Mazur, A.G. (2013). Women’s policy agencies and state feminism. Waylen, G., Celis, K., Kantola, J., & Weldon, S. L. (Eds). The oxford handbook of gender and politics içinde (pp. 654-678). USA: Oxford University Press.

Sarıer, B. (2010). Kadın-erkek eşitliği bağlamında bağımsız bir kamu denetim kurumu: ombud(sman). Ankara: Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları.

Şeren Kurular, G.Y. (2016). Toplumsal cinsiyet ana akımlaştırma stratejisi doğrultusunda bir maliye politikası aracı toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Şeren Kurular, G.Y. (2018). Toplumsal cinsiyete duyarlı kamu denetçiliği kurumu Avrupa uygulamaları ve Türkiye için öneriler. Akademik Ombudsman, 9 (5), 75-106.

UNDP (2018). Yerel Yönetimlerde Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Anaakımlaştırılması. 15 Ocak 2020 tarihinde https://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/UNDP-TR-GENDERGUIDETR. pdf adresinden erişildi.

Valiente, C. (2007). Developing countries and new democracies matter: an overview of research on state feminism world wide. Polities &Gender, 3 (4), 530-541.

Yıldırım, A., & Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu

Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik.