“Aileler İçin İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Psiko-eğitimi” Programının Kişiler Üzerine Olan Etkisinin İncelenmesi*
Bu araştırmanın genel amacı, klinik gözlemlerden ve araştırmalardan yola çıkarak sosyal medya ve internet kullanımına dair etkili bir psikoeğitim geliştirmek ve geliştirilen bu psiko-eğitimin etkinliğini test etmektir. Bu çalışmada internet ve sosyal medya kullanımının aile ilişkilerine olan olumsuz etkilerini azaltmaya ve kişinin iyi olma halini arttırmaya yönelik amaç güdülmüştür. Araştırmanın çalışma evrenini İbn Haldun Üniversitesi Psikoterapi Merkezi’nin desteği ile ulaşılan İstanbul’da ikamet eden yetişkinler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise eğitimimize kayıt yaptırarak katılan 32 yetişkin oluşturmaktadır. Araştırmada katılımcılara tek oturumdan oluşan üç saatlik bir eğitim verilmiştir. Çalışmada yetişkinlerin internet bağımlılığı düzeyini ölçmek için “Bapint Ölçeği” ve dijital oyun bağımlılığını tespit etmek için “Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği”, ayrıca “Sosyal Medya Bozukluğu Ölçeği”, elde edilen verilerin analizi aşamasında, SPSS 22 istatistik paket programıkullanılmıştır. Veriler değerlendirilirken Two-Related-Samples-Test, Spearman Korelasyon gibi istatistiksel metotlar kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, katılımcılara eğitime katılmadan önce uygulanan ön test ve katıldıktan sonra uygulanan son testlerde internet, sosyal medya ve dijital oyun bağımlılık düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Analyzing The Effect of The Program “Psycho-Education for Families About Using Social Media and the Internet”
The purpose of this study is to investigate the healthy use of social media and the internet and to raise the awareness of participants by employ ing clinical assessments and studies. The aim is to decrease the negative effect of social media and internet among people and families and to en hance their psychological well-being. The sampling of this study consists of adults reached through Ibn Haldun University Psychotherapy Center and who live in Istanbul. Research sample consists of 32 adults who reg istered for the psycho-education and participated in it. In our study, we used the ‘Bapint Scale’ for measuring Internet addiction, ‘Digital Gaming Addicton Scale’ for measuring digital gaming addiction, and ‘Social Me dia Addicton Scale’ for measuring abnormality in the use of social media. The results of our study demonstrate that there is a significant difference between pre-test, which was conducted before the psycho-educaiton, and the post-test, which was carried out after the psychoeducation.
___
- Arduç, E. & Altun, A. (2017). Dijital Çağın Öğreneni. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1, 12-30.
- Arısoy, Ö. (2009). İnternet Bağımlılığı ve Tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1, 55-67.
- Aydın, M. (2013). Sistematik Aile Sosyolojisi. İstanbul: Çizgi Kitabevi.
- Bayraktutan, F. (2005). Aile İçi İlişkiler Açısından İnternet Kullanımı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- Bowen M. (2004). Family Therapy in Clinical Practice. Rowman-Littllefield Publishers: A.B.D.
- Campell, D. & Stanley, J. (1963). Experimental and Quasi-Experimental Designs For Research. Houghton Mifflin Company: A.B.D.
- Çizmeci, E. (2016). Sosyal Medya, Aile ve Serbest Zaman. Nobel Bilimsel Eserler. Ankara.
- Demir, Ü. (2016). Sosyal Medya Kullanımı ve Aile İletişimi: Çanakkale’de Lise Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim, 9(2), 27-50.
- Desjardins, J. (2018). The Rising Speed of Technological Adoption. 12 Şubat 2019tarihinde https://www.visualcapitalist.com/rising-speed-technological-adoption/ sitesinden alındı.
- Dickerson, A. & Crase, S. (2007). Parent-Adolescent Relationships: The Influence of Multi-Family Therapy Group on Communication and Closeness. The American Journal of Family Therapy, 33, 45-5
- Engin, Y. (2015). Sosyal Medya Kullanıcılarında Dijital Kimlik Olgusu ve Toplumsal Olaylar Bağlamında İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- Erol, M. (1992). Geniş Aileden Çekirdek Aileye Geçiş Süresinde Aile İçi İlişkilerde Meydana Gelen Nitelik Değişmelerinin Aile Üyeleri Üzerine Etkileri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Erzurum, A. (2016). Sosyal Medya ve Kutuplaşma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
- Esen, E. & Siyez, D. (2011). Ergenlerde İnternet Bağımlılığını Yordayan Psiko-sosyal Değişkenlerin İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 127-138.
- Irmak, A. & Erdoğan, S. (2015). Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği Türkçe formunun geçerliliği ve güvenilirliği. Anatolian Journal of Psychiatry, 16 (Special Issue 1), 10-18.
- Kağıtçıbaşı, Ç. (1990). İnsan-Aile-Toplum. İstanbul. Remzi Yayınevi.
- Lanigan, J. (2009). A Sociotechnological Model for Family Research and Intervention: How Information and Communication Technologies Affect Family Life. Marriage and Family Review, 45, 587-609.
- Lenhart, A., Dukkan, M. & Smith, A. (2014). Couples, the Internet and Social Media. 29 Şubat 2019 tarihinde http://www.pewinternet. org/2014/02/11/couples-the-internet-and-social-media/ sitesinden edinilmiştir
- Liu, Q., Fang, X., Yan, N., Zhou, Z., Yuan, X., Lan, J. & Liu, C. (2015). Multi-family group therapy for adolescent Internet addiction: Exploring the underlying mechanisms. Addictive Behaviors, 42, 1-8.
- Maraşlı, M., Sühendan, E., Yılmaztürk, N. & Çok, F. (2016). Parents’ Shraes On Social Networking Sites About Children: Sharenting. Anthropologist, 24(2), 399-406.
- McSpadden, K. (2015, 14 Mayıs). You Now Have a Shorter Attention Span Than a Goldfish. http://time.com/3858309/attention-spans-goldfish/ Murray, J. (2008). Media Violence: The Effects Are Both Real and Strong. American Behavioral Scientist, 51(8), 1212-1230.
- Nesi, J. & Prinstein, M. (2015). Using Social Media for Social Comparison and Feedback-Seeking: Gender and Popularity Moderate Associations with Depressive Symptoms. Journal of Abnormal Child Psychology, 43(8), 1427-1438.
- Ögel, K., Karadağ, F., Satgan, D. & Koç, C. (2015). Bağımlılık Profil İndeksi İnternet Bağımlılığı Formu’nun (BAPİNT) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenilirliği. Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 28(4), 337-343.
- Öngen, O. (2016). Sosyal Medya Kullanıcılarının Gerçeklik Yanılgısı. Yeni Medya Elektronik Dergi, 1(1), 1-14.
- Özdemir, Ş., Vatandaş, C. & Torlak, Ö. (2009). Sosyal Problemleri Çözmede Aile Yaşam Döngüsünün (AYD) Önemi. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 16: 7-18.
- Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants, Part II: Do They Really Think Differently? NCB University Press, 9(6).
- Ritchie, H. & Roser, M. (2019). Technology Adoption. 12 Şubat 2019 tarihinde https://ourworldindata.org adresinden edinilmiştir.
- Ross, A. & Livingstone, S. (2016). Families and Screen Time: Current Advice and Emerging Research. Media Policy Brief 17. London: Media Policy Project London School of Economics and Political Science.
- Routley, N. (2018). Visualizing the social media universe. 10 Aralık 2018 tarihinde https://www.visualcapitalist.com/social-media-universe/ sitesinden edinilmiştir.
- Savcı, M., Ercengiz, M. & Aysan, F. (2018). Ergenlerde Sosyal Medya Bozukluğu Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması. Nöropsikiyatri Arşivi(55), 1-8.
- Taş, İ. (2015). Psikolojik Belirtileri Azaltmaya Yönelik Psiko-Eğitim Programının Ergenlerde İnternet Bağımlılığına Etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Twenge, J. (2014). Generation Me. New York. Atria Paperback.
- Twenge, J. (2018). İ Nesli. İstanbul. Kaknüs Yayınları.
- Uzun, Ö., Yıldırım, V. & Uzun, E. (2016). Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olan Ergenlerde Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları ve Sosyal Medya Bağımlılığı, Benlik Saygısı ve Algılanan Sosyal Destek İlişkisi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 10(3), 142-147.
- We Are Social Inc. (2019). Global Digital Report. A.B.D.
- Williams, A. & Merten, M. (2011). iFamily: Internet and Social Media Technology in the Family Context. Family & Consumer Sciences Research Journal, 40(2), 150-170.
- Vural, P., Uncu, Y. & Kılıç, E. (2015). Relationship between Symptoms of Disruptive Behavior Disorders and Unsafe Internet Usage in Early Adolescence. Arch Neuropsychiatr, 52, 240-246.
- Young, K. & Abreu, C. (2011). Internet Addiction. New Jersey. Wiley.
- Young, K. (2013). Treatment Outcomes Using CBT-IA with Internet Addicted Patients. Journal of Behavioral Addictors, 2(4), 209-215.