Hatice ALTUN, Feyza Hatice SEVGEN, Asiye ARICI

Çocuk psikiyatri polikliniğine başvuran zihinsel engelli hastaların başvuru şikayetleri ve komorbid tanıları

Amaç: Çalışmamızda çocuk ve ergen psikiyatrisi polikliniğine başvuran zihinsel engelli (ZE) hastaların sosyodemografik özellikleri, başvuru şikayetleri, komorbid tanıları ve kullanılan medikal tedavilerin etkinliği ve yan etkilerinin belirlenmesi amaçlandı.GereçveYöntem: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi polikliniğine 1 Ocak 2016 ile -1 Ocak 2017 tarihleri arasında başvuran 0-17 yaş arası 112 hastanın dosya verileri geriye dönük olarak incelendi. Yaş, cinsiyet, zeka seviyesi, başvuru şikayetleri, eşlik eden fiziksel ve psikiyatrik hastalıkları, kullanılan ilaçlar ve yan etkileri, özel eğitim durumları değerlendirildi. Dosya verileri tam olmayan hastalar çalışmaya alınmadı.Bulgular: 112 hastanın 76 (%67.9)'sı kız 36 (%32.1)'i erkekti. Hastaların çoğunluğu 6-11 yaş (74, %66.1) arasındaydı. Kızların yaş ortalaması 9.47±2.92 yıl, erkeklerin ise 9.42±3.32 idi. Hastaların başvuru şikayetleri azalan sıklığa göre; hareketlilik %47.3, sinirlilik-hırçınlık %42, okul başarısızlığı %36.6, etrafa zarar verme %29.5, kendine zarar verme davranışı %27.7, dikkat dağınıklığı %25, etrafa karşı ilgisizlik %13.4, konuşma gecikmesi %11.6, unutkanlık %11.6, mastürbasyon yapma-pipiyle oynama %6.3, altını ıslatma, iç sıkıntısı, neşe kaybı, kaygılı olma, tekrarlayan sorular sorma, kalabalıkta konuşamama gibi diğer şikayetler %17 idi. 0-5 yaş arası başvuru şikayeti en sık konuşma geriliği ve hareketlilik, 6-11 yaş arası hareketlilik, okul başarısızlığı, kendine zarar verme, etrafına zarar verme, 12-18 yaş arası ise etrafa zarar verme, okul başarısızlığı, kendine zarar verme ve dikkat dağınıklığı idi. Hastaların %56.3'ünde hafif düzeyde ZE, %32.1'inde orta düzeyde ZE, %7.1'inde ağır düzeyde ZE, %7.1 inde ise genel gelişimsel gecikme tanıları mevcuttu. En sık görülen psikiyatrik komorbid hastalıklar %23.2 davranım bozukluğu (DB), %20.5 dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) idi. 0-5 yaş ve 6-11 yaş arası arası en sık eşlik eden psikiyatrik komorbid hastalık DEHB, 12-18 yaş arası DB di. Hastaların %41.1'inde fiziksel komorbid hastalık mevcuttu ve en sık eşlik eden hastalık epilepsiydi. Hastaların %9.8'i herhangi bir psikotrop ilaç kullanmamaktaydı. En sık kullanılan psikiyatrik ilaçlar risperidon (%46.4) ve kısa etkili metilfenidat (%33.9) idi. Hastaların ise %88.4'ünün medikal tedaviden fayda gördüğü, kızların erkeklere göre medikal tedaviye daha çok cevap verdiği belirlendi. Çoklu ilaç kullanım oranı %79.9 du. Hastaların %14.3'ünde psikotrop ilaçların yan etki yaptığı, en sık görülen yan etkilerin sedasyon, çarpıntı ve iştahsızlık olduğu saptandı. Olguların %70.5'i özel eğitim almaktaydı. Sonuç: Çalışmamızda en sık hafif düzeyde ZE saptanması, psikiyatrik komorbid tanısının DB ve DEHB, fiziksel komorbid tanısının ise epilepsi olması literatürle uyumludur. Bizim literatür taramamıza göre ülkemizde ZE ile ilgili yeterli sayıda çalışma bulunmamaktadır. ZE çocukların demografik özelliklerinin, başvuru şikayetlerinin, psikiyatrik eş tanılarının ve kullanılan psikotrop ilaçların belirlenmesi özellikle ülkemizdeki bu alandaki çocuk psikiyatrisi alanındaki bilgilerimize katkı sağlayacağını düşünmekteyiz.

Çocuk Psikiyatri Polikliniğine Başvuran Zihinsel Engelli Hastaların Başvuru Şikayetleri ve Komorbid Tanıları

Objective: In this study, WE aimed to determine sociodemographic characteristics, presenting complaints and comorbid diagnoses as well as effectiveness and adverse effects of medical treatments employed in patients presented to our Child and Adolescent Psychiatry Outpatient Clinic with mental disability. Materialandmethod: We reviewed medical records of 112 patients aged 0-17 years who presented to Child and Adolescent Psychiatry outpatient clinic of Kahramanmaras Sutcu Imam University, Medicine School between January 1st, 2016 and January 1st, 2017. Age, gender, IQ, presenting complaints, comorbid physical and psychiatric disorders, medications and adverse effects, and status of special education were assessed in all patients. Patients with incomplete data were excluded. Results: There were 112 patients including 76 girls (67.9% and 36 boys (32.1%). Most patients (74, 66.1%) were in age group of 6-11 years. Mean age was 9.47±2.92 years in girls while 9.42±3.32 years in boys. Most common presenting complaint was hyperactivity (47.3%); followed by irritability (42.0%), academic failure (36.6%); harming to surroundings (29.5%), self-harming behavior (27.7%); inattention (25.0%; apathy to surroundings (13.4%), delayed speech (11.6%), forgetfulness (11.6), masturbating-playing with genitalia (6.3%), and other complaints (17.0%) including enuresis, anxiety, loss of joy, being anxious, repetitive questions, and not willing to speak in crowd. The most common presenting complaints were speech retardation and excessive mobility in the age group of 0-5 years while hyperactivity, academic failure, self-harming behavior and harming to surroundings in the age group of 6-12 years and harming to surroundings, academic failure, self-harming behavior and inattention in the age group of 12-18 years. Mental retardation was mild in 56.3%, moderate in 32.1% and severe in 7.1% of patients; in addition, overall developmental delay was present in 7.1%. The most commonly encountered psychiatric comorbid diagnosis was conduct disorder (23.2%) and attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) (20.5%). The most common psychiatric comorbidity was ADHD in the age groups of 0-5 years and 6-11 years while conduct disorder in the age group of 12-18 years. There was physical comorbidity in 41.4% of patients as epilepsy being most common disorder. Of the patients, 9.8% were not using any psychotropic agents. Most commonly used agents were risperidone (46.4%) and short-acting methylphenidate (33.9%). It was seen that 88.4% of patients benefited from medical therapy and that girls responded to medical therapy better than boys. The rate of multi-drug use was 79.9%. It was seen that psychotropic agents were associated to adverse effects in 14.3% of patients as sedation, palpitation, and loss of appetite being most common adverse effects. Of the patients, 70.5% were attending to special education program. Conclusions: Given the findings that most frequent mental disability was mild mental retardation, that most frequent psychiatric comorbid diagnoses were conduct disorder and ADHD and that most comorbid physical comorbid diagnosis was epilepsy, our results were consistent with the literature. To our knowledge, there is paucity in studies about mental disability in Turkey. We think that establishing demographic characteristics, presenting complaints, psychiatric comorbid diagnoses and psychotropic agents in children with mental disability will contribute to our knowledge in this field in child psychiatry.

PDF

___

1. Durukan İ. Zeka Geriliği (Zihinsel Engellilik). Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları. Akay AP, Ercan ES, Perçinel İ, Ardıç ÜA, Güney SA, Demirkaya SK, Güler AS, Yazıcı KU, editörler. Ankara: Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği Yayınları; 2016. s. 114- 25.
2. Şengül ŞS. Zekâ geriliği olan çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi uygulamaları. Anadolu Psikiyatri Derg. 2009;10(1): 24-5.
3. American Psychiatric Association Diagnostic and Statistical Manuel of Mental Disorders. Fifth Edition (DSM-V) American Psychiatric Publishing; Washington DC, London England; 2013.
4. Lakin KC, White CC, Hill BK, Bruininks RH, Wright EA. Longitudinal change and inter state variability in the size of residential facilities for persons with mental retardation. Ment Retard. 1990;28(6):343- 51
5. Zahir FR, Mwenifumbo JC, Chun HE, Lim EL, Van Karnebeek CDM, Couse M, et al. Comprehensive whole genome sequence analyses yields novel genetic and structural insights for Intellectual Disability. BMC Genomics 2017;18(1):403. [CrossRef]
6. Volkmar FR, Dykens E. Mental Retardation. In: Levis M, ed. Köroğlu E, (çev). Child and adolescent psychiatry. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2003:603-11.
7. Savaşır I, Sezgin N, ve Erol N. Ankara Gelişim Tarama Envanteri El Kitabı. Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi; 1995.
8. Savaşır I, Şahin N. Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği (WISC-R). Türk Standardizasyonu. Ankara: Milli Eğitim Basımevi; 1988.
9. Sadock BJ, Sadok VA. Zeka Geriliği. Kaplan and Sadock Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kısaltılmış Temel Kitabı . Pataki CS, Ahmad S. (Eds). Türkbay T. (çev). Ankara Güneş Tıp Kitapevleri; 2012:13-32
10. Günay Kılıç B, Gürkan K, Kerimoğlu E. Zihinsel Gelişim Bozukluğu. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, Öztürk MO, Uluşahin NA (editörler). 13.Baskı, Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri, 2015:572-6.
11. Maulik PK, Mascarenhas MN , Mathers CD, Dua T, Saxena S. Prevalence of intellectual disability: a meta-analysis of populationbased studies. Res Dev Disabil. 2011;32(2):419-36. [CrossRef]
12. Strømme P, Diseth TH. Prevalence of psychiatric diagnoses in children with mental retardation: data from a population-based study. Dev Med Child Neurol. 2000;42 (4):266-70. [CrossRef]
13. Ke X, Liu J. Intellectual disability. IACAPAP e-Textbook of Child and Adolescent Mental Healty, Rey JM, ed. 2012:chapter C1.
14. Einfeld S, Emerson E. Intellectual disability. Rutter's child and adolescent psychiatry. Rutter MJ, Bishop D, Pine D, Scott S, Stevenson JS, Taylor EA, Thapar A, editors. 5th ed. Wiley-Blackwell; 2008:820-40. [CrossRef]
15. Dharmadhikari AS, Sinha VK. Psychiatric comorbidity in children with epilepsy: A cross-sectional 5 years rural prevalence study. J Neurosci Rural Pract. 2017;8(2):179-84. [CrossRef]
16. Lakhan R. The coexistence of psychiatric disorders and intellectual disability in children aged 3-18 years in the Barwani District, India. ISRN Psychiatry. 2013;2013:875873. [CrossRef]
17. İçmeli C, Özçetin A, Ataoğlu BB, Ankaralı H. Zekâ geriliği olan çocuk ve ergenlerde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun özellikleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2015;5(2):12-8.
18. Rowland AS, Lesesne CA, Abramowitz AJ. The epidemiology of attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD): A public health view. Ment Retard Dev Disabil Res Rev. 2002;8(3):162-70. [CrossRef]
19. Fidan T, Kirpinar I, Oral M, Koçak K. Is there a relationship between attention deficit/hyperactivity disorder and manic symptoms among children with mental retardation of unknown etiology. Compr Psychiatry. 2011;52(6):644-9. [CrossRef]
20. Lahkan R, Kishore MT. Behaviour problems in children with ıntellectual disabilities in a resource-poor setting in India - Part 1: Association with age, sex, severity of intellectual disabilities and IQ. J Appl Res Intellect Disabil. 2016;10.1111/jar.12278. [CrossRef]
21. Erermiş S, Aydın C. Çocuk ruh sağlığı yönünden enüresis. Ben Hasta Değilim, Ekşi A, ed. Nobel Tıp Kitabevleri; 1999. p. 109-18.
22. Forsgren L. Prevalance of epilepsy in adults in northem Sweden. Epilepsia. 1992;33(3):450-8. [CrossRef]
23. Bharucha NE, Bharucha EP, Bharucha AE, Bhise AV, Schoenberg BS. Prevalence of epilepsy in the Parsi community of Bombay. Epilepsia. 1988;29(2):111-5. [CrossRef]
24. Nottestad JA, Linaker OM. Psychotropic drug use among people with intellectual disability before and after deinstitutionalization. J Intellect Disabil Res. 2003;47(6):464-71. [CrossRef]
25. Zyga O , Russ SW , Meeker H , Kirk J. A preliminary investigation of a school-based musical theater intervention program for children with intellectual disabilities. J Intellect Disabil. 2017;1-7. [CrossRef]
26. Majnemer A. Benefits of early intervention for children with developmental disabilies. Semin Pediatr Neurol. 1998;5(1):62-9. [CrossRef]