Son  yıllarda  uygulayıcılar  tarafından  iletişim  karmasının  önemli  bir  unsuru  haline  gelen  sponsorlukların   kullanımı   oldukça   yaygındır.   Firmalar   sponsorluk   faaliyetlerine  özellikle   marka   farkındalığını   artırmak   ve   marka   imajını   güçlendirmek   için   yatırım  yapmaktadır.   Bu   çalışma   televizyon   programı   sponsorluklarının   firmaların   kurumsal  amaçlarını   gerçekleştirmedeki   etkinliğini   ortaya   koymayı   amaçlamaktadır.   Çalışmada  ilgili   değişkenler   olarak,   marka   farkındalığı,   marka   imajı   ve   satın   alma   niyeti  kullanılmıştır.  Çalışma  televizyon  programlarına  sponsor  olan  markaların  tüketicilerce  sponsor   markayı   doğru   hatırlamasına   önemli   derecede   katkı   sağlamadığını   fakat  doğrudan   programın   izleyicisi   olmasından   bağımsız   olarak   markayı   tanımasını  artırdığını   göstermektedir.   Buna   ek   olarak,   televizyon   programı   sponsorluklarının  marka   tutumu   ve   marka   kişiliğini   güçlendirmeye   pozitif   etkileri   olduğu   sonucuna  varılmıştır.   Ayrıca   sponsor   markayı   satın   alma   niyetinin   sponsorlu   programı   izleyen  tüketiciler   tarafından   daha   yüksek   olduğu   saptanmıştır.   Bunların   yanı   sıra   marka  tutumu  ve  marka  kişiliğinin,  satın  alma  niyeti  ile  pozitif  bir  ilişkisi  bulunduğu  sonucuna  ulaşılmıştır.     Year:  2014        Volume:  1        Issue:  3  1.  OLGUNLUK  MODELLERİNİN  GENEL  YAPISI  Olgunluk   Modelleri,   şirketlerin   veya   projelerin   özellikle   yazılım   ve   sistem   geliştirme  alanındaki   çalışmalarını   değerlendirebilmek   için   geliştirilmiştir.   Modeller,   farklı   olgunluk  seviyelerine  bölünmüşlerdir.  Bu  olgunluk  seviyeleri,  şirketlerin  olgunluğunun  izlenebilmesi  için  bir  rehber  niteliği  taşımaktadır.  (Jacobs,  2012)  “Olgunluk   seviyesi,   bir   nesnenin,   kalitesini   belirleyen   özelliklerinin   gösterdiği   toplam  değerin   ölçüsünü   ifade   etmektedir.   Bu   değere   dayanarak,   zayıf   kalınan   alanların  desteklenmesi  ve  zamansal  karşılaştırmaların  yapılabilmesi  sağlanabilmektedir.”  (Heinrich,  2004)  Olgunluk   seviyeleri   sayesinde   işletmelerin   verimliliğini   belirleyebilmek   ve   böylece   diğer  şirketler   ile   karşılaştırmak   mümkün   olabilmektedir.   Olgunluk   modelleri   aracılığı   ile   elde  edilen   sonuçlar,   şirket   içinde   tedbirler   uygulanabilmesi   ve   mevcut   yapıların   geliştirilmesi  için  kullanılmaktadır.  (Hoffman,  2008)  En   popüler   olgunluk   modelleri   CMMI   (Capability   Maturity   Model   Integration,   Türkçesi:  Entegre   Yetenek   Olgunluk   Modeli)   ve   SPICE’tır   (Software   Process   Improvement   and  Capability   Determination,   Türkçesi:   Yazılım   Süreç   İyileştirme   ve   Yetenek   Belirleme).  SOAMMI   (SOA   -­‐   Maturity   Model   Integration,   Türkçesi:   Entegre   Servis   Odaklı   Mimari  Olgunluk   Modeli)   yeni   tasarlanan   bir   olgunluk   modelidir   ve   halen   yapım   aşamasındadır.  Araştırmalar  ve  gelişmeler  devam  etmektedir.  (Jacobs,  2012)  2.  SERVİS  ODAKLI  MİMARİ  OLGUNLUK  MODELLERİ    Bir  Servis  Odaklı  Mimari  Olgunluk  Modeli,  olgunluk  modellerinin  özel  bir  şeklidir.  Belli  bir  miktar   kriterin   değerlendirilmesi   aracılığıyla   SOA   uygulama   ile   ilgili   gereksinimlerin   ne  ölçüde  karşılandığını  belirlemeye  yaramaktadır.  Böylelikle,  olgunluk  seviyesinin  artmasıyla  SOA’nın   fayda   seviyesinin   de   artacağı   veya   SOA’nın   fayda   potansiyelinin   artarak   devreye  gireceği  kabul  edilir.  (Büttner,  2010)  SOA   olgunluk   seviyesi,   bir   taraftan   SOA   uygulamanın   güncel   veya   ilerleme   durumu  hakkında   bilgi   vermektedir.   Diğer   bir   taraftan   da   elde   edilen   güncel   durum   ışığında  ilerleme   yöntemleri   hakkında   bilgi   vermektedir.   (Dreifus,   2007)   Söderström   ve   Meier   de  SOA   olgunluk   modellerinin   kullanımındaki   ikiye   ayrımı   ele   almaktadır.   Onlar   geliştirme  aşamasını   somut   olarak   planlama   ve   uygulama   olarak   ikiye   ayırmaktadır.   (Söderström,  2007)   Planlama   aşamasında   olgunluk   modeli   kullanılarak   bir   taraftan   mevcut   olgunluk  seviyesi   değerlendirilebilirken   diğer   bir   taraftan   da   olgunluk   seviyesinin   iyileştirilmesi   de  desteklenmektedir.  (Rathfelder,  2008)  Olgunluk  modelleri  ayrıca  başarılı  bir  SOA  uygulama  planının   türetilebilmesine   de   olanak   sağlamaktadır.   Buna   müteakip   SOA   olgunluk  modelleri   kritik   başarı   faktörlerinin   belirlenmesinde   de   yol   gösterici   rol   oynamaktadır.  (Dreifus,  2007)  Bunun  yanında  SOA  olgunluk  modelleri  SOA’yı  hazır  uygulamaya  başlamış  bir  organizasyonun  gerçek  durumunun  tespitini  ve  bunu  temel  alarak  SOA’yı  büyütme  ve  düzeltme   imkanını   sağlamaktadır.   (Rathfelder,   2008)   Hoffmann’ın   tespitine   göre   SOA  olgunluk  modelleri  kendilerini  şirketlerin  spesifik  durumlarına  ve  ihtiyaçlarına  uydurabilen  genel  doğal  mekanizmalardır.  (Rathfelder,  2008),  (Hoffman,  2008)  Olgunluk  modellerinin  sağladığı  diğer  bir  fayda  da,  bir  organizasyonda  SOA  kavramının  anlamını  geliştirebilmesi  ve  komunikasyonu  sağlamasıdır.  Bunun  dışında,  teknik  ve  organizasyonel  gereksinimlerin  tespit  edilebilmesi  için  uzun  süreli  bir  SOA  vizyonunun  geliştirilmesini  desteklemektedirler.  Bununla   birlikte   SOA   olgunluk   modelleri,   bu   konu   ile   bağlantılı   olarak   faydaların   ortaya  çıkarılabilmesi   için,   yatırım   planlama   ve   riskleri   idare   edilebilir   duruma   getirme   imkanı  sağlamaktadır.  (Söderström,  2007)  SOA   Olgunluk   Modelleri,   mimari   direktiflerin   tanımlanması   ve   bir   SOA   ile   ilişkilendirilen  yolların  tarifi  aracılığıyla,  yönergeleri  hizmete  sokarak  somut  olarak  bir  SOA’nın  uygulama  aşamasını   destekleyebilir.   Bunun   dışında   esnekliğin   ve   net   tanımlanmış   bir   mimarinin  yakalanmasını   destekleyen   önemli   uygulamalar   hizmete   sunmaktadırlar.   Ayrıca   SOA  uygulamadaki  ilerlemeyi  ölçebilme  ve  kontrol  imkanı  sağlamaktadırlar.  (Söderström,  2007)  SOA   olgunluk   modellerinin   belirtilen   potansiyel   yararları   temelde   SOA   bağlamında  kullanılmak  için  uygundur.  Bu  potansiyeller  ancak  bir  model  imkan  sağlarsa  elde  edilebilir.  Böylelikle  bir  modelin  kalitesi,  potansiyel  yararın  elde  edilmesi  açısından  çok  büyük  önem  taşımaktadır.   Bu   durum   açısından   bakıldığında   bazı   güncel   SOA   olgunluk   modelleri   gözle  görülebilir   zayıflıklar   göstermektedirler.   Bu   konuda   Dreifus   güncel   SOA   olgunluk  modellerinin   SOA   Yönetim   (SOA   Governance)   kriterini   yetersiz   dikkate   aldıklarını  söylemektedir.  (Dreifus,  2007)  Söderström’a  göre  ise  modellerin  birçoğu  aşırı  teknik  açıdan  inceleme  yapmakta  ve  bu  da  bir  SOA’nın  karakteri  için  yetersiz  kalmaktadır.  (Söderström,  2007)   Örneğin   Geri   bu   tarz   modellerin   evrensel   uygulanabilirliği   konusunda   şüphe  duymaktadır  zira  şirketler  ve  onların  iş  alanları  çok  çeşitlilik  göstermekte  ve  bundan  dolayı  Geri  bir  SOA  olgunluk  derecesi  için  uygun  kriterler  kümesi  geliştirmenin  çok  zor  olduğuna  değinmektedir.   (Sandro,   2008)   Ancak   genel   olarak   SOA   olgunluk   modellerinin   bir   değer  yarattığı   söylenebilir.   Güncel   mevcut   modellerin   sayısına   bakılarak   SOA   uygulama   için,  özellikle   SOA   olgunluk   modelleri   formunda   bir   metodolojik   destek   ihtiyacının   mevcut  olduğu   görülmektedir.   Bu   çalışmada   belirtildiğine   göre   piyasada   mevcut   en   az   18   farklı  SOA   olgunluk   modeli   bulunmaktadır.   (Rud,   2007)   Aşağıdaki   tabloda   bu   modellerden   bir  kaçı  listelenmiştir.    Tablo  1:  SOA  Olgunluk  Modelleri  (Büttner,  2010)     Modelin  Adı  1  Oracle’ın  “Level  5  SOA  Maturity  Model”’i  2  BEA  Systems’in  “SOA  Maturity  Model”’i  3  S.  Khoshafian’ın  “Service  Oriented  Enterprse  Maturity  Model”’i  4  S.  Inaganti  ve  S.  Aravamudan’ın  “SOA  Maturity  Model”’i    5  IBM  Corp.’ın  “Service  Integration  Maturity  Model”’i  6  Sonic  Software  Technlogies’in  “SOA  Maturity  Model”’i  7  Hewlett  Packard’ın  “SOA  Maturity  Model”’i     3.  SOA  OLGUNLUK  MODELLERİ  İÇİN  DEĞERLENDİRME  KRİTERLERİ  SOA   olgunluk   modellerinin   analizi   konusunda   literatürdeki   en   kapsamlı   çalışmayı   ‘SOA  olgunluk  modelleri  –  SOA  için  olgunluk  modellerinin  analizi  ve  geliştirilmesi’  isimli  çalışması  ile  Madlen  Büttner  yapmıştır.  (Büttner,  2010)        Endüstri   Mühendisliği   ve   İşletme   Enformatiği   alanlarında   eserlerin   analizi   konusunda   en  geçerli  yöntemlerden  biri  de  bir  referans  modelin  oluşturulmasıdır.  Bunun  için  ilk  adımda,

Market   requirements   force   to   change   the   software   systems.   Service   Oriented  Architecture   (SOA)   concept   aims   to   decrease   this   change   effect.   Therefore   SOA  includes  so  many  principles.  These  principles  are  about  the  main  points  which  show  how   to   develop   the   services.   Being   talked   about   principles   target   to   decrease   the  change  effect,  but  to  implement  is  harder  in  practical  phase  more  than  in  theoretical  phase.  At  the  present  time  with  more  common  usage  of  SOA  concept,  the  importance  of   evaluation   process   showed   highly   increase.   To   determine   the   necessities   of   the  system   which   is   planned   to   develop   is   main   reason   of   these   requirements.   In   the  same  way  currently  developed  SOA  based  systems  may  be  improved  to  upper-­‐class  quality.  Necessities  may  be  determined  systematically  and  the  requirements  can  be  supplied   in   shortest   time.   In   accordance   with   these   purposes   SOA   maturity   models  were   developed   by   so   many   corporations   in   present   time.   At   this   study   by   looking  from   different   perspectives   on   SOA   maturity   models   for   analyse   or   development   in  literature   was   tried   to   determine   one   suitable   for   use   of   existing   SOA   maturity  models.  With  this  transaction  by  using  a  specific  SOA  maturity  model,  inabilities  of  the  academically  studies  about  how  a  SOA  based  system  can  be  evaluated  was  noticed  and  in  this  direction  implementation  of  so  many  studies  are  considered  necessary.     ENTEGRE  SERVİS  ODAKLI  MİMARİ  OLGUNLUK  MODELLERİNİN  ANALİZİ