Usûl, biçim, makam ve güfte yönleriyle ıtrî’nin nühüft ağır semâîsi’nin tahlili

Bu makale, Türk Mûsikîsi’nin sözlü mûsikî alanında Itrî (1640-1712) ’ye ait olan Nühüft Ağır Semâî’nin, usûl, biçim, makam ve güfte-beste yönünden tahlil edilmesini amaçlamaktadır. Bu sebeple, Nühüft Ağır Semâî, konu olan yönleriyle ayrı ayrı ele alınmış ve her bir bölüm kendi içinde değerlendirilmiştir. Konunun anlaşılır olması bakımından çalışmada, Nühüft makamı kapsamlı olarak anlatıl- mış ve güfte, günümüz Türkçesine çevrilerek açıklanmıştır. Sonuç olarak Nühüft Ağır Semâî’de, vezin-usûl dağılımının uyumlu olduğu gö- ze çarpmaktadır. Eserde, biçim ve makam kullanımı yönünden çoğunlukla kural- ların dışına çıkılmadığı görülmüş, güftenin, mânâdaki çağrışıma bağlı olarak, eserin makam seçiminde etkili olduğu kanaatine varılmıştır.

Anlysis of Itri's Nühüft Ağir Semai in temppo, form, mode and verse- composition

The article aims to analyzed Nühüft Ağır Semâî of Itrî (1640-1712) in terms of tempo, form, mode and verse-composition in the verbal music field of Turkish Music. Thus, in Nühüft Ağır Semâî each work was analyzed in itself in terms of mentioned aspects. Be understood in terms of the subject in the study, Nühüft described in detail and lyrics, translated into modern Turkish explained. As a result the conspicuous thatcompose competible with arus prosodi-rytim (usul) divisionis at Nuhuft Agir Semai. We have been saw that there is no scolos- tic generally in the sign while use form and maqam during composition. we have been satisvised that depends on the meaning connotation of the compose poem is effective on makam select during the composition.

___

  • » ADLI,Ayşe,http://www.aksiyon.com.tr/aksiyon/newsDetail_getNewsById.action?newsId=32 155, Mart, 2012
  • » AREL, Hüseyin Sâdeddin, Türk Mûsikîsi Nazariyatı Dersleri, Haz. Onur Akdoğu, Ankara 1993
  • » Darülelhan Külliyatı
  • » EZGİ, Suphi, Nazari ve Ameli Türk Mûsikîsi, milli Mecmua Matbaası, İstanbul, 1940
  • » HATİPOĞLU Emrah, Mevlevî Âyinleri Makamlar ve Geçkiler, Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınevi, İstanbul, 2011
  • » KARADENİZ, M. Ekrem, Türk Mûsikîsinin Nazariye ve Esasları, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1965
  • » OTER, Serda Türkel, “Buhûrizâde Itrî’ye Ait Olan Irâk Ağır Semâî’nin İncelenmesi”, Büyük Bestekâr Itrî Sempozyumu, İstanbul, 2012
  • » POPESCU-JUDETZ, Eugenia, Tanbûrî Küçük Artin, İstanbul, 2002
  • » POPESCU-JUDETZ, Eugenia, 18. Yy’ın Mûsikî Yazmalarından Kevserî Mecmuası Üstüne Karşılaştırmalı Bir İnceleme, Pan Yayıncılık, İstanbul, 1998, s. 40
  • » ŞARDAĞ, Rüştü, Mustafa Itrî Efendi, Mersin İmar İnş. Tic. Ltd. Şti. Basımevi, Mersin, 1992
  • » WRIGHT, Owen, Demetrius Cantemir The Collection of Notations, School of Oriental and Af- rican Studies University, London, 1992.