HZ. HASAN'IN ZEHİRLENEREK ÖLDÜRÜLDÜĞÜ İDDİALARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Hz. Hasan'ın vefat nedeni hakkında bazı iddialar vardır. Hz. Hasan'ın zehirletilerek öldürüldüğünü iddia eden tarihçilere rastlanılmaktadırr. Muaviye veya Yezid'in Hz. Hasan'ı zehirlemiş olabilecekleri ifade edilmiştir. Hz. Hasan'ın zehirlendiğini savunanların ileri sürdükleri gerekçeler veya bunu anlatırken kullandıkları ifadelerdeki çelişkiler onun Muaviye veya Yezid tarafından öldürüldüğü tarzındaki iddiaları şüpheli hale getirmektedir. Diğer taraftan hz. Hasan'ın zehirlenmişse bile bunu Muaviye veya Yezid değil başka kimselerin yapmış olabileceği veya onun eceliyle ya da bir hastalık neticesinde öldüğüne dair kaynaklarda yer alan rivayetler söz konusu şüpheleri daha da artırmaktadır.

An Evaulation on the Claims of Hz.Hassan's Death by Poisoning

There are some claims about the cause of death of Hassan. There are alsosome historians who are claiming that Hassan was killed by poisoned. It was toldthat Muawiya or Yazid would poison Hassan. The justifications which were putforward by claiming Hassan's poisoning or cantradictions in their statement makeit doubtful claims that he was killed by Muawiya or Yazid. On the other handeven if Hassan was poisoned Muawiya or Yazid were not responsible for that.Some other persons might have done it or he might have died as a result of a disease.These narrations raise the doubts in question about his death by poisoning.

___

  • » Abdülmünim Mâcid, et-Tarihu's-Siyasî li'd-Devleti'l-Arabiyye, Kahire, 1971
  • » Aksu, Ali, "Hz. Hasan'ın Kişiliği ve Ahlakı", Çeşitli Yönleriyle Hz. Hasan, Sivas, 2014, ss.109- 122.
  • » Aycan, İrfan, Saltanata Giden Yolda Muaviye b. Ebî Süfyan, Ankara 1990.
  • » Bağdâdî, Taruhu Bağdad, Beyrut, ty.
  • » el-Belâzürî, Yahya b. Câbir (279/892), Ensâbu'l-Eşraf, thk., S.Zekkâr-R.Ziriklî, Beyrut, 1417/1996.
  • » -----------------, Fütûhu'l-Buldân, trc. Mustafa Fayda, Ankara,1987.
  • » el-Buhârî, Muhammed b. İsmail (256/870), Sahihu'l-Buhârî, İstanbul, ty.
  • » el-Câhız, Ebû Osman Amr b. Bahr (255/868), el-Beyân ve't-Tebyîn, thk ve şrh. Hasan esSendûbî, Beyrut, 1414/1993.
  • » el-Cahşiyârî, Ebû Abdullah Muhammed (310/922) Kitabü'l-Vüzerâ ve'l-Küttâb, thk. Mustafa es-Sakka ve ark. Mısır, 1357/1938.
  • » Çubukçu Asri, "Eş'as b. Kays", DİA, İstanbul, 1995, XI, 455-456.
  • » Demircan, Adnan, İslam Tarihinin İlk Asrında İktidar Mücâdelesi, İstanbul 1996.
  • » ed-Dineverî, Ebû Hanife Ahmed b. Davud (282/895), el-Ahbâru't-Tıval, thk. Abdülmünim Âmir-Cemaleddin eş-Şeyyal, Bağdad 1379/1959.
  • » Ebû Dâvud (275/888), Sünenü Ebû Davud, İstanbul, 1413/1992.
  • » Ebû Mıhnef, Lût b. Yahya (150/767), Maktelü'l-Hüseyin, Bağdad, 1977.
  • » Fığlalı, E.Ruhi, İmamiyye Şiası, İstanbul, 1984.
  • » -----------------, "Hasan", DİA, İstanbul, 1997, XVI, 282-285.
  • » Hatîb el-Bağdâdî, Târihu Bağdad, Beyrut, ty.
  • » el-Isfahânî, Ebü'l-Ferec Ali b. Hüseyin (356/967), Makâtilu't-Talibîn, thk. es-Seyyid Ahmed Sakr, Beyrut, 1408/1987.
  • » İbn A'sem (314/926), el-Futûh, Beyrut, 1406/1986.
  • » İbn Abdirabbih (328/938), el-Ikdü'l-Ferîd, thk. M. Said Üryan, Kahire 1359/1940
  • » İbn Ebi'l-Hadîd (655/1257), Şerhu Nehci'l-Belâga, Beyrut, 1415/1995.
  • » İbn Hacer el-Askalânî (852/1448), el-İsâbe fî Temyizi's-Sahâbe, thk. Ali Muhammed elBicâvî, Beyrut, 1412/1992.
  • » İbn Hanbel, Ahmed Muhammed (241/855), Müsned, İstanbul, 1413/1992.
  • » İbn Kesîr (774/1372), el-Bidâye ve'n-Nihâye, thk. Ahmed Ebû Müslim-Ali Necib Adva, Beyrut, ty.
  • » İbn Kuteybe (276/889), el-Maârif, thk. Servet Ukkâşe, Mısır, 1413/1992.
  • » İbn Sa'd (230/844), et-Tabakâtü'l-Kübrâ, Beyrut, ty.
  • » İbnü'l-A'râbî, Kadı Ebû Bekir (638/1240), el-Avâsım mine'l-Kavâsım fi Tahkiki Mevkıfi'sSahâbeti Ba'de Vefati'n-Nebî, thk. Muhibbiddin el-Hatib, Kahire, 1399/1970.
  • » İbnü'l-Cevzî (597/1200), el-Muntazam fi Tarihi'l-Mülûki ve'l-Ümem, thk. M. Abdülkadir Atâ- Mustafa Abdülkadir Atâ, Beyrut, 1412/1991.
  • » İbnü'l-Esîr (630/1232), el-Kâmil fi't-Tarih, yayınlayan Carolus Johannes Tornberg, Beyrut, 1399/1979.
  • » -----------------, Üsdü'l-Ğâbe fî Ma'rifeti's-Sahâbe, Tahran, 1280/1863.
  • » el-İmâme ve's-Siyâse, thk., Taha Muhammed ez-Zübnâ, Beyrut, 1967.
  • » Kapar, Mehmet Ali, Halifeliğin Emevîlere Geçişi ve Verasete Dönüşmesi, İstanbul, 1998.
  • » Kemaleddin Şükrü Kerbelâ, İstanbul, 1928.
  • » Lammens H., "Abdurrahman b. Halid b. Velid", İA, I, 48.
  • » -----------------, "Hasan", İA, V/I, İstanbul, 1964, 308-309.
  • » M. Süheyl Takkûş, Tarihu'd-Devleti'l-Emevîyye, Beyrut, 1416/1996.
  • » Mahmud Şakir, et-Tarihu'l-İslâmî, Beyrut, 1411/1991.
  • » el-Makdisî, Mutahhar b. Tahir (355/965), Kitabu'l-Bed ve't-Tarih, Beyrut ty.
  • » el-Mes'ûdî, Hüseyin b. Ali (346/957), et-Tenbih ve'l-İşraf, Beyrut, 1893.
  • » -----------------, Murûcu'z-Zeheb, thk. M. Muhyiddin Abdulhamid, Beyrut, 1408/1988.
  • » en-Nesâî, Ahmed b. Şuayb (303/915), Sünenü'l-Kübrâ, İstanbul,1413/1992.
  • » Sarıçam, İbrahim, Emevî-Hâşimî İlişkileri, Ankara, 1997.
  • » et-Taberî, Muhammed b. Cerîr (310/922), Tarihu'l-Ümem ve'l- Mülûk, thk. komisyon, Beyrut, ty.
  • » Tâhâ Hüseyin, el-Fitnetü'l-Kübra(Ali ve Benûh) yy ve ty.
  • » et-Tirmîzî, Muhammed b. İsâ (279/892), es-Sünenü't-Tirmizî, İstanbul, 1413/1992.
  • » Wensick, A. J. "Amr b. el-Âs", İA, İstanbul, 1965, I, 412-413.
  • » Varol, M. Bahaüddin, Temel Kaynaklar ve Rivayetler Işığında Hz. Hasan, Konya, 2010.
  • » -----------------, "Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin", http://sonpeygamber.info/hz-hasan-ve-hz-huseyin
  • » el-Ya'kûbî, Ahmed b. Ebî Yakub (294/1229), Tarihu'l-Ya'kûbî, thk. Abdu'l-Emir Mühenna, Beyrut, 1413/1993.
  • » ez-Zehebî, Muhammed b. ahmed b. Osman (748/1374), Siyeru A'lâmi'n-Nübelâ, thk. Şuayb Arnavud ve ark. Beyrut, 1414/1994.
  • » -----------------, Târîhu'l-İslam, (41-60), thk, Abdüselam Tedmûrî, Beyrut, 1410/1990.