ABDULLAH B. ÜBEYY'İN HAYATI VE HZ. PEYGAMBER'E KARŞI TAVRI

Bu çalışma yüzyıllar öncesinin Medine'sinde yaşayan, hicret gerçekleşince siyasî nüfûzunu kaybettiği için nifaka bürünen münafıkların elebaşısı Abdullah b. Übeyy'i kapsamaktadır. Bu kişi menfaati icabı zâhiren İslâm'a girip, İslâm nurundan hiç nasibini alamamıştır. Hemen hemen tüm kiritik zamanlarda ortaya çıkmış, İslâm toplumunda birliği beraberliği bozucu faaliyetleri yürütmekten geri durmamıştır. Abdullah b. Übeyy ve yandaşlarının nifak hareketleri Yahudiler'in etkisiyle ortaya çıkmıştır. Onun Yahudilerle yakınlığı ve İslâm toplumundaki tutumu Kur'an ayetleriyle tenkit edilmiştir. Tavır ve davranışları Hz. Peygamber (sav)'in savaşlarında da etkili olmuştur. Kimi zaman savaşların kolaylığı ve ganimet sevdası nedeniyle Hz. Peygamber'in yanında yer almış, lakin bu savaşlarda yine müminlerin arasına nifak tohumları serpmekten geri durmamış, kimi zamansa savaşlara yandaşlarıyla birlikte katılmamış ve müminlerin düşmanlarını gizlice teşvik etmiştir. Burada bu kişinin hayatı ve tarih açısından yer aldığı olaylar üzerinde durulmuş ve detaya girilmeden yer aldığı olaylardaki rolü ve nifakını ortaya koyan tutumları incelenmiştir.

Abdullah b. Übeyy's life and His Attitude to the Prophet Muhammed

This study covers Abdullah b. Übeyy, the leader of the hypocrites, used to livein Medina centuries ago, who lost his political influence and therefore got in nifakaafter the hicrah. This person entered İslâm outwardly for the sake of hispersonal interersts, but did not receive his share from the light of Islam. He almostappeared in the play at the most crucial times, carrying out disruptive activitiesto the unity of Islamic society. His and his followers' disruptive activiteshave been emerged under the influence of the Jewish people. His close relationswith Jewish people and his influence in Islamic society have been criticised bysome Qur'anic verses. His attitudes and position had some influence on thewars of Prophet Muhammed. Because of the ease of winning the war and hispassion of war prize, he was sometimes near the Prophet, while he did not hesitateto sprinkle the seeds of discord among the believers of Islam. And sometimeshe has rejected to take part in wars with his followers and encouraged theenemies against the Muslims.In this article, it has been studied his life and the events that he took part andhis role in those events and his hypocrisy are examined generally.

___

  • » Afzalu'r Rahman, Sîret Ansiklopedisi, Hz. Muhammed (sav), terc. Yusuf Balcı vdğr., İstanbul, 1996
  • » Algül, Hüseyin, İslâm Tarihi, I, İstanbul, 1986
  • » el-Belâzürî, Ahmed b. Yahya (279/ 892), Ensâbü'l-Eşrâf, thk. Muhammed Hamidullah, I, Mısır, 1959, Fütûhu'l-Büldân, thk. Abdullah Enis et-Tabba, Ömer Enis et-Tabba, Beyrut, 1307/1987
  • » el-Bûtî, M. Said Ramazan, Fıkhu's Sîre, Peygamber (as)'ın Uygulamasıyla İslâm, trc. A. Var, O. Aktepe, İstanbul, 1992
  • » Canan, M. Zeki, İslâm Tarihi, I, İstanbul, 1977
  • » Demircan, Adnan, Hz. Peygamber Devrinde Münafıklar, İstanbul, 1996
  • » ed-Diyârbekrî, Hüseyin b. Muhammed b. Hasan (990/1582), Târîhu'l-Hamîs fî Ahvâli Enfesi Nefîs, I-II, Beyrut, tsz.
  • » Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, terc. M.Said Mutlu-S. Tuğ, İstanbul, 1969
  • » Hasan İbrahim Hasan, Siyasî-Dinî-Kültürel-Sosyal İslâm Tarihi, terc. İ. Yiğit-S. Gümüş, I, İstanbul, 1985
  • » İbn Hacer, Şihâbüddin Ahmed b. Ali el-Askalânî (852/1448), Kitâbü'l-İsâbe fî Temyîzi'sSahâbe I-IV, Kahire,1323
  • » İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelik (218/833), es-Sîretü'n-Nebeviyye, thk. Mustafa esSekkâ-İbrâhim el-Ebyârî-Abdülhafîz eş-Şelebî, I-IV, Beyrut, 1375/1955
  • » İbn Kayyim el-Cevziyye, Şemsüddin Ebû Abdullah Muhammed b. Bekir (751/1351) Zâdü'lMeâd, terc. ve thk. Muzaffer Can, III, İstanbul, 1990
  • » İbn Kesîr, Ebû'l-Fidâ (774/1372), el-Bidâye ve'n-Nihâye, terc. Mehmet Keskin, III-IV-V, İstanbul, 1994
  • » İbn Sa'd, Muhammed (230/844), et-Tabakâtü'l-Kübrâ, II-III-IV, Beyrut, (1388/1968)
  • » İbnü'l-Esîr, İzzüddin Ebû'l-Hasen Ali b. Ebi'l-Kerem Muhammed b. Muhammed b. Abdülkerim b. Abdülvâhid eş-Şeybânî (630/1232), el-Kâmil fi't-Târîh, I-II, Beyrut, (1385/1965)
  • » Kapar, M. Ali, Hz. Peygamber Döneminde Toplumsal Yapılanma ve Müslümanlararası İlişkiler, Konya, 1997
  • » Köksal, M. Asım, İslâm Tarihi, Hz. Muhammed ve İslâmiyet, Medine Devri, İstanbul, II. Baskı, 1975, III-1971, IV-1972, V-1974, IX-1979
  • » Lings, Martin, Hz. Muhammed'in Hayatı, terc. Nazife Şişman, İstanbul, 1991
  • » Mahmud Esad (1336/1918) Tarih-i Din-i İslâm, İstanbul, 1327-1329
  • » Mevdûdî, Ebû'l-Âlâ, Tefhîmû'l-Kur'an, Kur'an'ın Anlamı ve Tefsiri, terc. Muhammed Han Kayanî vdğr., II. Baskı, İstanbul, 1996
  • » Müslim, Ebû'l-Hüseyin Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî (261), el-Câmiu's-Sahîh, Sahih-i Müslim ve Tercemesi, terc. Mehmed Sofuoğlu, V, İstanbul, 1969
  • » en-Nedvî, Ebû'l-Hasen Ali el-Hasenî, es-Sîretü'n-Nebeviyye, terc. O. Keskioğlu, İstanbul, 1981
  • » Sezikli, Ahmet, Hz. Peygamber Devrinde Nifak Hareketleri, Ankara, 1994
  • » Şibli, Mevlana, Büyük İslâm Tarihi Asr-ı Saadet, terc. Ö. Rıza Doğrul, I, İstanbul, 1973
  • » et-Taberî, Ebû Ca'fer b. Muhammed b. Cerîr (310/922), Târîhu'l-Ümem ve'l-Mülûk, thk. Muhammed Ebü'l-Fadl İbrahim, II-III, Beyrut, tsz.
  • » et-Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ (279/892), Sünen, terc. Osman Zeki Mola Mehmedoğlu (Soyyiğit), İstanbul, 1976
  • » el-Vâkıdî, Muhammed b. Ömer (207/822), Kitâbü'l-Meğâzî, thk. Marsden Jones, I-III, Beyrut, (1404/1964)
  • » Zebidî, Zeynüddin Ahmed b. Ahmed b. Abdüllatif (893/1488), Sahîh-i Buhârî Muhtasarı Tecrid-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi, Çeviri ve Şerh: Kamil Miras, II. Baskı, Ankara, 1973