Mustafa ÖZCAN, Hasan AKIN, Suzan DAĞLIOĞLU, Süleyman BÖLER, Altan ARMUTAK

Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsünde yetiştirilen faklı genotipteki koyunlara ait ham ve mamül deri özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi 1. Ham derilerin histolojik yapı özelliklerinin nitel olarak karşılaştırılması

Bu çalışmada 6 aylık 5'er adet Merinos, Kıvırcık ve Melez ırkı kuzuların ham derileri kullanıldı. Bu derilerin boyun, omuz, karın, kuyruk ve sırt bölgelerinden alınan örnekler tamponlanmış formol ve formolsalin'de tesbit edildi. Rutin yöntemlerle hazırlanan parafin kesitlere Üçlü Boyama (triple) ve Orcein-Anilin boyaları uygulanarak ışık mikroskobunda incelendi. Örneklerde; toplam deri, epidermis, dermiş, str. superficiale, str. profundum kalınlıkları ile kıl folliküllerinin yoğunluğu ve dermis'in 5 alt katmanındaki kollagen ve elastik iplik yoğunlukları histometrik olarak değerlendirildi. Tüm bu değerlendirmeler sonucunda; Kıvırcık ve Melez ırkı kuzuların ham derilerinin histometrik özelliklerinin genel olarak birbirine yakın, Merinos'ların ise bu iki ırktan farklı olduğu görüldü.

Comparative examination of the skin structures and leather properties of different genotype sheep which are farmed Bandırma Research Institute 1. The comparative quantitative examination of the histological structures of skin

In this study, six month old male Merinos, Kıvırcık and Crossbreed lambs skins were used. The samples which were taken from neck, shoulder, back, abdomen and tail region of skin. They were fixed in buffered neutral formalin and formaline saline solution. Paraffin section were prepared and stained with orceinanilin blue and Crossmans's triple stain, then they were investigated for histologically and histometrically. The thickness of total skin, epidermis, dermiş, str. superficiales and str. profundum were measured. Density and the thickness of collagen and elastic fibres in dermiş sublayer and density of wool follicules, were established. Obtained results were compared among three genotypes sheep. Consequently, histometrical properties of Kıvırcık and Crossbred lambs skins were similar to each other but Merinos sheep skin properties was different from other genotypes .

PDF

___

1- Abouheif,M.A.,Johnson, C.L.Botkin, M.P.(1984): Heritabilitiy estimates of wool follicules traits in sheep skin. Anim. Prod. 39:399-403
2- Akın, H. (1998) : Akkaraman ırkında yas ve cinsiyetin deri kalitesi ve randımanına etkileri üzerinde arastırmalar.Tarım ve Köyisleri Bakanlıgı Tarımsal Arastırmalar Genel Müdürlügü.Koyun Keçi Yetistirmeciligi Program Degerlendirme ve Planlama Toplantısı. 1-3 Haziran.1999 Alata.
3- Altınel,A., Evrim M., Özcan, M., Baspınar, H., Deligözoglu, F.(1998).: Sakız, Kıvırcık ve Alman Siyah Baslı koyun ırkları arasındaki melezlemeler ile kaliteli kesim kuzuları elde etme olanaklarının arastırılması. Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences. 22: 257-265.
4- Anonymous (1957): Hides, Skin and Leather Under the Microscope. The British Leather Manufactures Research Association . Milton Park, Egham, Surrey.
5- Anonymous (1963): Indian Hides and Skins. Histological Characteristics. Central Leather Research Inst. Association Milton Park, Egham, Surrey.
6- Anonymous ( 1996): DPT Yedinci Bes Yıllık Kalkınma Planı Deri ve Deri Mamülleri Özel İhtisas Komisyonu Raporu.Yayın No.DPT:2436_ÖİK:493,Ankara.
7-Anomymous (1998.): Tarım İstatistikleri Özeti. 1997. DİE. Yayını: 2137. Ankara.
8- Artan,M.E. ( 1979): Akkaraman ve Daglıç Koyun Derilerinin Yapı Özellikleri ve Bu Özelliklerin Birbirleriyle ve İşlenmiş Deri Kalitesiyle İliskisi. Doçentlik Tezi. İstanbul.
9- Artan,M.E.( 1981): Canlı Koyun Derilerinde ( Akkaraman, Daglıç, Merinos) Alt Katman Kalınlıkları ile Bagdoku İplik Demetlerinin ( Kollagen ve Elastik iplikler) Sıklık ve Kalınlıklarının İslenmis Deri Kalitesi Üzerine Etkisi. Tübitak Vet.Hay. Aras. Grubu, Proje No: 502
10- Artan, M.E., Sunaçoglu, H.( 1986): Koyun derilerinde kollagen ipliklerin kalınlıgı ve sıklıgı arasındaki iliskiler. İstanbul Üniv. Vet.Fak. Derg. 12: 37-42.
11-Artan, M.E., Çalıslar, T., Daglıoglu, S., Ugurlu,S., Dogruman,H., Armutak, A., Fırat, U., Çörekçi, İ., Arslan,S.(1995): Türkiyede Üretilen Sıgır, Koyun ve Keçi Derilerinin Morfolojik ve Kimyasal Özelliklerinin Saptanması ve Bu Özelliklerin Deri Sanayi Açısından Önemi. İstanbul Üniversitesi Arastırma Fonu 144-147/310585 nolu Proje Kesin Raporu.
12- Artan,M.E., Fırat,U.B.( 1998):Dogu Anadolu Kırmızısı sıgır ırkında deri alt katmanlarına göre kollagen ve elastik iplik yogunlukları arasındaki iliskiler. Detek, Mayıs,3-5
13- Astı,R.N., Kurtdede, N; Saglam,M., Kadak,R., Eren,Ü. (1999):Lincoln Longwool, Hampshire Down ve Alman Siyah Baslı Koyun ırkları ile Akkaraman, İvesi ve Konya Merinosu arasındaki melezlemelerden elde edilen F1 ve G1 melezlerinin deri yapısı üzerinde arastırmalar. Tarım ve Köyisleri Bakanlıgı Tarımsal Arastırmalar Genel Müdürlügü.Koyun Keçi Yetistirmeciligi Program Degerlendirme ve Planlama Toplantısı. 1-3 Haziran 1999. Alata.
14- Baydanoff,S.( 1976): The Organisation and effects of processing of elastic fibers of lamb skins and calf skins. JALCA, 71 (11):503-512.
15- Daglıoglu,S., Bayramlar,S.( 1998): Kıbrısda yetistirilen İvesi ve Sakız koyunlarının derileri üzerinde karsılastırmalı histolojik bir çalısma. İstanbul Üniv. Vet Fak. Derg.14 (1):73-90.
16- Dempsey, M.( 1968): Leather and light microscopy. JALCA, . 63 (12), 667-692.
17- Duncan, D.B.( 1995): Multiple Range and Multiple F Tests. Biometrics. 11-12.
18- Fayez,I., Maria,M.,Taha,A.H.( 1976): Wool follicle charecteristics in the Awassi fattailed sheep. Acta Anat. . 96:55-69.
19- Haines, B.M., Barlow, J.R.(1975): The Anatomy of Leather.British Leather Manufactures Research Association, Milton Park,Egham, Surrey.U.K.
20- Humason,G.L., Lusbaugh.C.(1960):Selective demonstration of elastin, reticulin and collagen by silver, orcein and anilin bleu. Stain Technology,35 (4):209
21- Luna, L.G.( 1968): Manual of Histologic Staining Methods of the Armed Forces Institute of Pathology. Mc. Graw-Hill Book Comp.
22- Özfiliz, N.( 1992): Karacabey Merinos koyunlarında deri ve kıl follikülleri üzerinde arastırmalar. Uludag Üniv. Vet. Fak. Derg. 1: 1-15
23- Özfiliz,N.,Özer,A.,Yakısık,M.,Erdost,H.(1997): Kıvırcık ve Karacabey Merinos koyunlarının derilerinin histolojik ve morfometrik yönden karsılastırmalı olarak incelenmesi. Tr. Vet. ve Hay. Derg. 21,125-133
24- Saglam, M., Tanyolaç, A., Özcan, Z. (1992): Ankara keçisinde derinin bazı yapısal özellikleri.Doga. Tr. J.of Veterinary and Animal Sciences, 16: 505-516. .
25- Spearman, R.I.C.( 1973): Integument. Biological Structure and Function. 3. Cambridge. Üniversity Press.
26- Tanyolaç, A., Meyer, W., Saglam, M., Özer, A., Özcan, Z., Müftüoglu, S., Schwarz, R. (1989): Mikroskopische Untersuchungen an der Haut der Türkischen Angoraziege, Deutsch. Tierarztl., Wschr. 96: 498-503.
27- Tanyolaç, A. (1999): Özel Histoloji. . Yorum Basım Yay. San. Ltd. Sti. Ankara . 172-180.
28- Yakalı,T. (1975): Degisik Kesim Evrelerine Ait Ege Orijinli Kuzu ve Toklu Derileri Üzerine Arastırmalar. Ege Üniv. Ziraat Fak. Tekstil Maddeleri ve Deri Teknolojisi Kürsüsü, Bornova İZMİR.
29- Yakalı,T.( 1991): Türkiyede ham derilerin üretiminden Deri Sanayiine aktarılıncaya kadarki süreçte geçirdigi evreler. Uluslararası Deri, Kıl ve Yapagı Sempozyumu. Bildiri No:2-4 . Çukurova Üniv.Zir. Fak., ADANA
30-Zık, B.,Özer,A., Özfiliz,N.,Yakısık,M., Erdost,H. (1998): Karacabey Merinos Koyun derilerinde mevsime baglı yapısal degisikliklerin histolojik yönden incelenmesi.4. Ulusal Histoloji ve Embriyoloji Kongresi.Bildiriler Kitabı.s.24.Diyarbakır