Türkiye de Kamunun ve STK ların Sosyal Yardım Uygulamaları: Yeni Eğilimler ve İhtiyaçlar

Bu çalışmada 2000 yılı sonrasında Türkiye de sosyal yardım uygulamalarının deği- şimi ele alınmaktadır. Söz konusu değişimin hangi boyutlarda yaşandığını değerlendire- bilmek amacıyla kamu uygulamaları ve sosyal yardım alanında çalışma yapan sivil toplumkuruluşlarının faaliyetleri analiz edilmiştir. Nitel araştırma geleneği içerisinde yer alanderinlemesine mülakat ve doküman inceleme bu çalışmanın veri toplama teknikleridir.Derinlemesine mülakatlar kamu kurumlarında ve STK larda görevli olarak çalışan kişilerlegerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda kamu ve STK uygulamalarının geçmiş dönem- lere nispetle hem niceliksel olarak arttığı ve hem de niteliksel bir gelişme gösterdiği tespitedilmiştir. Sanılanın aksine, Türkiye de STK lar tarafından yapılan sosyal yardım mikta- rının, kamu kurumları tarafından yapılandan az olduğu görülmüştür. Yine de, bu nicelartışa rağmen, gerek kamusal gerekse sivil aktörler, yoksulluğun en önemli tezahürlerindenbiri olan sosyal dışlanmayı ortadan kaldırabilecek mekanizmalar üretme konusunda yeter- siz kalmaktadır. Bu çerçeveden hareketle makalede, Türkiye de sosyal yardım faaliyetindebulunan aktörlerin özellikle STK ların bundan sonraki dönemlerde sosyal dışlanmayayönelik çalışmalar yapmaları önerilmektedir.

ocial Welfare Practices of the State and NGOs in Turkey: New Trends and Necessities

This study will discuss the changes in the social welfare practices of Turkey afterthe year 2000. In order to assess the extent of these changes, government practices and theactivities of social welfare non-governmental organizations have been analyzed. Data hasbeen collected through in-depth interviews and document analysis using the qualitativeresearch method. In-depth interviews were carried out with people working in publicinstitutions and in NGOs. As a result of this research, it can be concluded that therehas been a quantitative and qualitative increase in both government and NGO activitiescompared to previous years. Also, contrary to popular belief, the total amount of financialaid provided by NGOs in Turkey has been found to be less than that of public institu- tions. However, despite the quantitative increase, both groups appear to be insufficient atproducing mechanisms for eliminating social exclusion, one of the biggest causes for themanifestation of poverty. It is therefore recommended that social welfare providers in Tur- key, especially NGOs should work on the problem of social exclusion in the coming years.

PDF

___

ysan, M. F. (2006). Küreselleşme sürecinde Türkiyedeki sosyal politikalar. Sosyal Politika Dergisi, 1(1), 61-64. Beland, D. (2010). What is social p olicy ? Malden: Polity Press. Başpınar, A. ve Şentürk, M. (2010). Türkiy ede sosyal yardım uygulamaları: So- runlar, ihtiyaçlar ve y önelimler, Yayımlanmamış Rapor. İstanbul: İlim Kültür Eğitim Derneği (İLKE). Buğra, A. (2001). Ekonomik kriz karşısında Türkiyenin geleneksel refah rejimi. Top lum ve Bilim, 89, 22-30. Buğra, A. & Adar, S. (2007). Türkiy enin kamu sosyal koruma harcamalarının kar- şılaştırılmalı bir analizi (Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu Araştırma Ra- poru). İstanbul. http://www.spf.boun.edu.tr/docs/SocialPolicyWatch_Rapor__TR_. pdf. Buğra, A. & Keyder, Ç. (2003). Yeni y oksulluk ve Türkiy enin değişen ref ah rej imi / New p overty and changing welf are regime of Turkey. Ankara: UNDP. Buğra, A. & Sınmazdemir, T. N. (2005). Yoksullukla mücadelede insani ve etkin bir y öntem: Nakit gelir desteği (Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu Araştırma Raporu). İstanbul. http://www.spf.boun.edu.tr/docs/discussionpaper1.pdf. Coşkun, S. & Güneş, S. (n.d.). Dünyadaki gelişmeler çerçevesinde ülkemizdeki sos- yal yardımları iy ileştirme çalışmalarının değerlendirmesi. http://www.sydgm.gov.tr/up- load/mce/ birimler/strateji/yayinlar/sosyal_yardimlari_iyilestirme_cabalari.pdf. DDK. (2009). Sosyal yardımlar ve sosyal hizmetler alanındaki yasal ve kurumsal yap ının incelenmesi konulu 04/06/2009 tarih ve 2009/4 say ılı araştırma ve inceleme rap oru özeti. Ankara: Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu. http://www.tccb. gov.tr/ddk/ddk29.pdf. DPT. (2007). Dokuzuncu kalkınma p lanı: 2007-2013 (Gelir Dağılımı ve Yoksul- lukla Mücadele Özel İhtisas Komisyonu Raporu). Ankara: Yazar. DPT. (2010). Orta vadeli p rogram. http://www.dpt.gov.tr/DocObjects/Ice- rik/4093/Orta_Vadeli_Program_2010-2012. DPT. (2012). Kamu kesimi sosyal harcamaları. http://www.dpt.gov.tr/DocObje- cts/Download/14580/Resmi_İstatistik_Programı_Sosyal_Harcamalar_TR.xlsx. DPT. (n.d.). Uzun vadeli gelişmenin (2001-2023) ve VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planının (2001-2005) temel amaçları ve stratej isi. http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/viii/ strateji/ adresinden edinilmiştir. Dinç, C. (2009). Küresel ekonomik kriz karşısında ulusal sosyal politikaların et- kinliği. Dem Dergi, 7, 58-66. Dönmez, A., Öğülmüş, S., Tatlıdil, H. & Ersöz, Y. H. (2009). Türkiy ede kamusal sosyal yardım alanların yardım algısı ve y oksulluk kültürü araştırması. Ankara: Aile ve sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. Genç, Y. & Adıgüzel, Y. (2011, April). Yoksullukla mücadelede önemli bir p ara- doks-y oksulluk kültürü. 21. Yüzyılda Sosyal Hizmetler Nereye? 7. Ulusal Sosyal Hiz- metler Kongresinde sunulmuş bildiri, Ankara Üniversitesi, Sosyal Hizmet Mezunları Derneği. Göçmen, İ. (2011). Muhafazakarlık, neoliberalizm ve sosyal politika: Türkiyede din temelli sosyal yardım organizasyonları. Doğu Batı Dergisi, 58, 115-143. Howell, F. (2001). Social assistance: Theoretical background. In I. Ortiz (Ed.), Social p rotection in Asia and the Pacifi c (pp. 257-306). Manila: Asian Development Bank. Kalkınma Bakanlığı. (n.d.). 10. Kalkınma Planı kapsamında hazırlanan Sosyal Hizmetler ve Yardımlar Sistemi Komisy on Rap oru Taslak Metni (Yayımlanmamış Ra- por). Ankara: Yazar. Kesgin, B. (2013). Kamu sosyal p olitikalarında sosyal yardım. İstanbul: Açılım Kitap. Key Indicators of the Labour Market. (2011). Working p overty in the world, intro- ducing new estimates using household survey data. http://kilm.ilo.org/2011/download/ Chap1AEN.pdf. Odabaşı, F. (2009). Yoksullukla mücadelede istihdamın rolü (Sosyal Yardım Uz- manlık Tezi). Ankara: T. C. Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü. OECD (2012). Public social sp ending in selected OECD Countries, in p ercentage of GDP. http://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/government-so- cialspending_207439 04-table1. Özdemir, S. (2005). Sosyal gelişim düzeyleri farklı refah devletlerinin sınıflandırılması üzerine bir inceleme. Sosyal Siyaset Konf eransları Dergisi, 49(1), 231- 266. Taşcı, F. (2010). Sosyal p olitikalarda can simidi: Sosyal yardım. Ankara: Nobel.