Avrupa Güvenlik ve Savunma Sisteminde Nato'nun Dışlanma Olasılığına Hukuksal Bir Bakış

NATO kuruluşundan bu yana, Avrupa güvenlik ve savunma sisteminde etkin rol almaktadır. Böyle olmakla birlikte, AB üyesi kimi Batı Avrupalı Devletler (özellikle Fransa), salt Avrupa’ya özgü ve NATO’dan bağımsız bir güvenlik ve savunma sisteminin tesis edilmesi konusunda çaba göstermektedirler. Bu çabalar, özellikle AB bünyesinde sürdürülmeye çalışılmaktadır. Ancak, ortak dış politika, güvenlik ve savunma konularına ilişkin AB Kurucu Andlaşması’nın ilgili düzenlemeleri dikkate alındığında, AB üyesi Devletler arasında tam anlamıyla bir uzlaşmanın sağlandığı söylenemez. Zira, AB Kurucu Andlaşması’nın ilgili düzenlemeleri ile bu Andlaşma’ya ek olarak kabul edilen Protokol veya Bildirilerde kimi AB üyesi Devletler güvenlik ve savunma konularında özel konumlarını korumayı amaçlamaktadırlar. Bu anlamda, NATO’cu olarak nitelendirebileceğimiz kimi AB üyesi Devletler, NATO’nun Avrupa güvenlik ve savunma sisteminden dışlanmasını çıkarlarına uygun görmemektedirler. Çalışmamızda, bu iki görüş baz alınarak NATO’nun Avrupa güvenlik ve savunma sisteminde üstlendiği rol ve bu rolün ileriye dönük olarak devam ettirilip ettirilemeyeceği hususu, özellikle AB Kurucu Andlaşması’nın ilgili düzenlemeleri dikkate alınarak irdelenmeye çalışılmaktadır.

The Possibility of Exclusion of Nato from the European Security and Defence System: A Legal View

Since its foundation, NATO has been playing a significant role in European security and defence system. Nevertheless, some West European States (especially France) strive to establish a security and defence system which is independent from NATO and solely particular to Europe. These efforts are carrying out especially in the context of EU. But when EU Foundation Treaty’s regulations concerning the themes of foreign policy, security and defence are taken into account, it’s hardly to say that there is a full compromise among the Member States of EU. As a matter of fact, some EU Member States aim to protect their special positions in the related regulations of the EU Foundation Treaty and in the Protocols or Declarationsadopted additionally to the Treaty. In this context, some West European States called as the supporters of NATO, consider that exclusion of NATO from the European security and defence system, isn’t favourable for their interests. In this study, by taking into account these views, NATO’s role assumed in the European security and defence system, and the subject of whether this role will be carried out or not in the future will be examined especially by regarding EU Foundation Treaty’s relevant regulations.

PDF

___

•ANDREANI Gilles, "L'Europe de la defense: y a-t-il encore une ambition française?", Politique Etrangere, Vol. 4, 2002: 983-1000.
•ARSAVA Ayşe Füsun, Amsterdam Anlaşmasının Avrupa Birliği Hukukuna Katkıları (Makaleler Derlemesi), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No 589, Ankara, 2000.
•COLSON Bruno, Europe: Repenser les Alliances, Economica, Paris, 1995.
•DECRIAUD Michele Bacot, "Les Nouvelles Relations Union Europeenne-OTAN en Matiere de Securite et de Defense: Competition ou Cooperation?", Ares, No: 49, Volume XIX, Fascicule 3, 2002: 35-49.
•DUMOULIN Andre, "Le delitement de 1'Union de l'Europe occidentale (UEO), 1998-2002", Ares, Vol XX - No 50, Fasc. 1, Janvier 2003:67-90.
•GENÇ Mehmet, "Avrupa Örgütlenmesindeki Evreler", Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: X, Sayı: 1-2, Nisan-Kasım 1989: 87-103.
•GÖNLÜBOL Mehmet,Milletlerarası Siyasi Teşkilatlanma, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Yayın No: 236, Üçüncü Baskı, Ankara, 1975.
•HAİNE Jean-Yves, "La PESD et l'OTAN", La politique de securite et de defense de l'UE Les cinq premieres annees (1999-2004), Sous la direction de Nicole Gnesotto. Institut d'Etudes de Securite de 1'Union europeenne. Paris, 2004: 143-158.
•HOWORTH Jolyon, "L'integration europeenne et la defense: l'ultime defi?", Cahiers de Chaillot, Institut d'Etudes de Securite de 1'Union de l'Europe Occidentale No: 43, Paris, Novembre 2000:1 -101.
•http://www.cremoc.org/articles/defense-euro2001 .pdf.
•http://www.nato.int/docu/review/2003/issue4/turkish/art2.html.
•http://www. nato. int/docu/review/2002/issue3/turkish/art4.htmi.
•http://www. nato. int/docu/review/2003/issue3/turkish/art2.html.
•http://www.weu. int/indexfr.html.
•http://ue. eu. mt/ueDocs/cmsJData/docs/pressDaWfr/ec/00400-rl.%20ann.fO.htm.
•http://ue.eu.int/igcpdf/fr/04/cg00/cg00087.fr04.pdf.
•http://ue.eu.int/igcpdf/fr/04/cg00/cg00087-ad01.fr04.pdf.
•LIAPIS Michael, "Les suites a donner aux decisions prises â Nice sur la PESD et la mise au point definitive du projet de defense europeenne", Rapport presente au nom de la Commission politique de PAssemble de 1'Union de l'Europe Occidentale, Document No: 1733, 2001.
•LIPONSKA-HOTTIAUX Joanna, "Les nouvelles avancees de la politique europeenne de securite et de defense", Eipascope, 2004/1: 24-29.
•MASCLET Jean-Claude, L'union politique de l'Europe, Presses Universitaires de France, Paris, 1978.
•MENAN Anand/LIPKIN Jonathan, Les Attitudes Europeennes et Relations Transatlantiques Entre 2000-2003: Une Vision Analytique, Groupment d'Etudes et de Recherches Notre Europe, Etudes et Recherches, No: 26, Mai 2003.
•MISSIROLI Antonio, "L'avenir: le Traite constitutionnel et apres". La politique de securite et de defense de 1'UE Les cinq premieres annees (1999-2004), Sous la direction de Nicole Gnesotto, Institut d'Etudes de Securite de 1'Union europeenne, Paris, 2004: 159-169.
•ÖZDAL Banş/GENÇ Mehmet, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası'nın Türkiye-AB İlişkilerine Etkileri, Aktüel Yayınları, İstanbul, 2005.
•ÖZDEMİR Burak, Avrupa'nın Güvenlik ve Savunma Yapısı ve Türkiye, İktisadi Kalkınma Vakfı Yayınlan, Yayın No: 171, İstanbul, 2002.
•PFISTER Stephane, Les avantages comparatifs de l'Union europeenne dans la gestion des crises et la sortie des conflits. Institut Europeen de l'Universite de Geneve, Euryopa Etudes 25, Geneve, 2004.
•REÇBER Kamuran, Le Role de l'Union de l'Europe Occidental dans le systeme de securite et de defense europeennes,: Presses Universitaires du Septentrion, Villeneuve d'Ascq, 1998.
•REÇBER Kamuran, "Batı Avrupa Birliğinde Karar Alma Süreci", Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 3, 1999: http://iktisat.uludag.edu. tr/dergi/3/kamuran/kamuran.html.
•REÇBER Kamuran, "AB Kurucu Andlaşması Düzenlemeleri İtibarıyla AB Üyesi Devletler Arasında Ortak Dış Politika, Güvenlik ve Savunma Konularında Uzlaşma Var mı?", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 35, Sayı 3, Eylül 2002: 113-132.
•REÇBER Kamuran, "Les Relations Entre l'Union de l'Europe Occidentale et l'Union Europeenne Dans le Cadre Des Dispositions du Traite Sur l'Union Europeenne", Les Cahiers du CREMOC, No: 37,2002: 37-50.
•REÇBER Kamuran, Avrupa Birliği Mevzuatı, Ezgi Kitabevi Yayım, Bursa, 2003.
•REÇBER Kamuran, Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, Aktüel Yayınları, İstanbul, 2004.
•RUPP Michael, Avrupa Birliği'nin Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası ve Türkiye'nin Uyumu, İktisadi Kalkınma Vakfı Yayınları, İstanbul, Mayıs 2002.
•SANTOPINTO Federico, "La Constitution europeenne et la politique etrangere : quelles avancees?", Groupe de recherche et d'information sur la paix et la securite, 2004: http://www.grip.org/.
•ORTEGA Martin, "Les missions: une PESD pour quoi faire?", La politique de securite et de defense de l'UE Les cinq premieres annees (1999-2004), Sous la direction de Nicole Gnesotto, institut d'Etudes de Securite de l'Union europeenne, Paris, 2004: 79-96.
•ZELICOURT Jacques de, "Quelle Politique d'Alliances Pour la France?", Securite Europeenne et Realites Internationales, Centre d'Etude et de Prospective Strateqique, Editions Publisud, 1994.