ÜRETKENLİK KARŞITI İŞ DAVRANIŞLARI ÜZERİNDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ETKİSİ
Bu çalışmada üretkenlik karşıtı iş davranışları ile bireylerin kişilik özellikleri arasında değişkenler elealınmıştır. Birbiri arasındaki etkiler karşılaştırılarak telekomünikasyon sektöründeki iş yerlerindegörülebilecek olumsuz olaylar ele alınmış ve yaptırımları incelenmiştir. Araştırmada likert tipi iki ölçekkullanılmıştır. Bu iki ölçek telekomünikasyon sektöründe hizmet veren firmalardaki 420 katılımcıyailetilmiş ve 300 katılımcıdan tam sonuç alınmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda istatistiksel bulgularnegatif yönde saptanmış üretkenlik karşıtı iş davranışları ile kişilik özellikleri arasında değişkenleraraştırılmıştır. Üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerinde kişilik özelliklerinin alt boyutları olan Dışadönüklük, Sorumluluk, Uyumluluk, Duygusal denge, Gelişime Açıklık arasında anlamlı bir etki olduğusonucuna varılmıştır. Demografik değişkenlerle Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları arasında ise eğitimdurumu ve toplam iş deneyimi değişkenleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna varılmıştır.
THE EFFECT OF PERSONALITY TRAITS ON COUNTERPRODUCTIVE WORK BEHAVIORS
In this study, variables between the anti-productivity behaviors and the personality traits of the individual were discussed. By comparing the effects of each other, negative events that can be seen in the telecommunication sector are discussed and the sanctions are examined. Two Likert type scales were used in the study. These two scales were delivered to 420 participants in the telecommunication sector and the results were obtained from 300 participants. Variables between the anti-productivity behaviors and the personality traits, which were found statistically in the direction of the obtained data, were investigated. It has been concluded that the sub-dimensions of personality traits on Out-of-productivity behaviors have a significant effect on Outwardness, Responsibility, Compatibility, Emotional balance, and Developmental Clarity. Demographic variables and Anti-Productivity Work behaviors were found to have a significant relationship between educational attainment and total work experience variables.
___
- Akgeyik, T., ve Delen, M. G. (2009). Müşteri Saldırganlığı: Yaygınlığı ve Aktörleri.
Tisk Akademi Dergisi, 4(8), 106- 143.
- Aksoy, C., ve Özkan, F. (2016). Çalışan-Örgüt Etkileşiminde Oluşan Psikolojik
Bağ: Örgütsel Bağlılık. International Journal of Social Academia, 1(1), 37 - 55.
- Arslan, A. (2018). Edebiyat ve Psikoloji Kavşağında Nihan Kaya’nın Eserleri.
(Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez Merkezi veri tabanı. (Tez No. 488879).
- Bitlisli, F., Dinç, M., Çetinceli, E., ve Kaygısız, Ü. (2013). Beş Faktör Kişilik
Özellikleri İle Akademik Güdülenme İlişkisi: Süleyman Demirel Üniversitesi Isparta
Meslek Yüksekokulu Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma. Süleyman Demirel
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 459 - 480.
- Bölükbaşı, K. (2014). İş Doyumu Ve Örgütsel Bağlılık Açısından Beyaz Yakalı
Personelde Farklılaşma: Seramik Sektöründe Bir Uygulama. (Yüksek lisans tezi).
YÖK, Tez Merkez veri tabanı. (Tez No. 380042).
- Çelik, M. (2017). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Kişilik Özellikleri ve Mesleki
Kaygı Düzeyleri Arasındaki ilişkinin İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez
Merkez veri tabanı. (Tez No. 460497).
- Çemberci, Y. (2003). Eğitim Yöneticilerinin Liderlik Davranışları ve Kişilik
Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez Merkez
veri tabanı. (Tez No. 124747).
- Çetin, A., ve Alacalar, A. (2016). İş Yaşamında Yalnızlığı Yordamada Kişilik
Özellikleri İle Algılanan Sosyal Ve Örgütsel Desteğin Rolü. Uluslararası Yönetim
İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 193 - 216.
- Çolak, H. E., Yıldırım, Ş. S., ve Esen, Ü. B. (2018). Çalışanların Yalan Söyleme
Eğilimi ve Üretkenlik Karşıtı Davranışları Arasındaki İlişkide Kişiliğin Düzenleyici
Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakultesi Dergisi, 20(2), 76
- 95.
Develioğlu, K., ve Tekin, Ö. A. (2013). Beş Faktör Kişilik Özellikleri Ve
Yabancılaşma Arasındaki İlişki: Beş Yıldızlı Otel Çalışanları Üzerine Bir
Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Dergisi, 18(2), 16 -30.
- Devi, R., ve Rani, S. (2016). The Impact of Organizational Role Stress and Work
Family Conflict: Diagnosis Sour-ces of Difficulty at Work Place and Job
Satisfaction among Women in IT Sector, Chennai, Tamil Nadu. Procedia Social and
Behavioral Sciences(219), 214-220.
- Doğan, A., ve Deniz, N. (2017). Algılanan Liderlik Tarzının Üretkenlik Karşıtı İş
Davranışlarının Ortaya Çıkmasındaki Etkisinde Örgüt Kültürünün Rolü. Uluslararası
Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 1014 - 1024.
- Doğan, S., ve Kılıç, S. (2014). Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarının Türleri,
Boyutları ve Benzer Kavramlarla İlişkilerine Yönelik Bir Yazın İnceleme. H.Ü.
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 103 - 132.
- Doksat, K., Ünsalver, B. Ö., ve Beşkardeş, F. (2005). Bireysel, Sosyal Ve Siklotimik
Bir Adam: Alfred Adler. İ.Ü. Cerrahpaşa TF Psikiyatri. Yeni Symposium., 43(2), 58
- 63.
- Ergün, N. (2011). Ölü Bir Deniz Romanına Psikanalitik Bir Yaklaşım. Hacettepe
Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2(14), 120 -136.
Eroğlu, F. (2000). Davranış Bilimleri. İstanbul: Beta Basım Yayınları.
- Fromm, E. (2011). Özgürlükten Kaçış. E. Fromm içinde, Özgürlükten Kaçış.
İstanbul: Payel Yayıncılık.
- Gök, A. Y. (2017). Ergenlerde Problemli İnternet Kullanımı, Kişilik Özellikleri ve
Sosyal Beceri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez
Merkez veri tabanı. (Tez No. 469665).
- Günel, D. (2010). İşletmelerde Yıldırma Olgusu Ve Yıldırma Mağdurlarının Kişilik
Özelliklerine İlişkin Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 7(3), 37 - 65.
- Gürel, N. (2011). Kişilik Psikolojisi, Önyargının Psikolojisi Ve Kamuoyu: Gordon
Allport Ve Walter Lippmann’In Görüşleri Çeçevesinde Bir Değerlendirme. Ankara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 101 - 134.
- Gürses, İ. (2007). Jung’cu Arketip Teorisi Bağlamında Tasavvufî Öykülerin
Değerlendirilmesi: Sîmurg Örneği. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,
16(1), 77 -96.
- Hoşbay, D. (2013). Örgüte Zararlı Davranışlar: Banka Örgütlerinde Yönetici
Algılamalarına Yönelik Bir Araştırma. (Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez Merkez veri
tabanı. (Tez No. 363419).
- İşcan, Ö. F., ve Naktiyok, A. (2004). Çalışanların Örgütsel Bağdaşımlarının
Belirleyıcileri Olarak Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Adalet Algıları. Ankara
Üniversitesi SBF Dergisi, 59(1), 181 -201.
- Kalafat, S. (2012). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Kişilik Özelliklerinin Öğretmen
Yeterliliklerine Etkisinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Doktora tezi).
YÖK, Tez Merkez veri tabanı. (Tez No. 328621).
- Kanten, P., ve Ülker, F. (2014). Yönetim Tarzının Üretkenlik Karşıtı İş
Davranışlarına Etkisinde İşe Yabancılaşmanın Aracılık Rolü. Muğla Sıtkı Koçman
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(32), 16-40.
- Kavrakoğlu, F. (2014, 07 22). Bilinçaltı Bilinçdışı Kolektif Bilinçdışı. 09 01, 2017
tarihinde Kavrakoğlu Füsun: http://blog.kavrakoglu.com/bilincalti-bilincdisikolektif-
bilincdisi/ adresinden alındı
- Kavut, S. (2018). Karen Horney Ve Nevrotik Kişilik Üzerine Bir Araştırma: Blue
Jasmine Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(55), 512- 524.
- Koç, E. (2016, 02). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri Global ve Yerel
Yaklaşım. 09 01, 2017 tarihinde researchGate:
https://www.researchgate.net/publication/299457146_Tuketici_Davranisi_ve_Pazarl
ama_Stratejileri_-_7_Baski_Consumer_Behaviour_-_7th_Ediiton adresinden alındı
- Koçak, H., ve Köse, Z. (2014, Kasım). Ergenlerin Bilgisayar Oyunu Oynama
Alışkanlıkları Ve Sosyalleşme Süreçleri Üzerine Bir Araştırma. 10 05, 2017
tarihinde Dergipark: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/363083 adresinden
alındı
- Köse, H. (2012, 12). İnploid. 11 06, 2017 tarihinde İnploid:
https://www.inploid.com/t/cattellin-faktor-analizi-ne-amacla-kullanilir/36710/
adresinden alındı
- Kurtdaş, Ç. (2003). Sanayileşmenin Sosyal Sınıflar Üzerindeki Etkisi. (Yüksek
lisans tezi). YÖK, Tez Merkez veri tabanı. (Tez No. 137292).
Mete, C. (2006). İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri
İle İş Tatminleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez
Merkez veri tabanı. (Tez No. 190285).
- Morgan, C. (2011). Psikolojiye Giriş. Konya: Eğitim Yayınevi.
Örücü, E., ve Aksoy, M. (2017). Sanal Kaytarma ve Beş Büyük Kişilik Özelliği
Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi(30), 266 - 282.
- Özden, A. İ. (2016). Charlotte Bronte’nin Jane Eyre Ve Emily Bronte’nin
Wuthering Heights Romanlarının Psikanalitik Yorumu. Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(1), 207 - 228.
- Özsu, S. (2015). Tüketici Davranış Analizinde Sigmund Freud'un Psikanaliz
Kuramı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), 1 - 21.
psikolojik.gen.tr. (2014, 08 26). Kişilik Kuramları. 08 17, 2017 tarihinde
psikolojik.gen.tr: http://www.psikolojik.gen.tr/kisilik-kuramlari.html adresinden
alındı
- Sayın, H. Z. (2016). Y Kuşağı Üniversite Öğrencilerinin Beş Faktör Kişilik
Özellikleri Ve Liderlik Algıları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. (Yüksek
lisans tezi). YÖK, Tez Merkez veri tabanı. (Tez No. 443058).
- Sezici, E. (2015). Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerinde Kişilik. International
Journal of Economic and Administrative Studies(14), 2-22.
- Şentürk, H. (2004). Freud'un Psikoloji ve Din Anlayışına Eleştirel Bir Yaklaşım.
Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(19), 221 - 229.
- Tekin, Ö. A., Turan, S. N., Özmen, M., Turhan, A., ve Kökçü, A. (2012). Beş Faktör
Kişilik Özellikleri Ve Örgütsel Çatışma Yönetimi Arasındaki İlişkiler: Ankara’Daki
Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Journal of Yasar University,
27(7), 4611 - 4641.
- Tutar, H. (2010). İşgören Yabancılaşması ve Örgütsel Sağlık İlişkisi: Bankacılık
Sektöründe Bir Uygulama. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(1), 177 - 204.
- Uysal, M. (2010). Hemşirelerin Kişilik Özellikleri İle Karar Stratejilerinin İlişkisi.
(Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez Merkez veri tabanı. (Tez No. 247927).
- Uysal, Y. (2015). Öğretmenlerin Kişilik Özelliklerinin İş Değerleri Üzerine Etkisi.
(Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez Merkez veri tabanı. (Tez No. 445915).
- Yelboğa, A. (2006). Kişilik Özellikleri Ve İş Performansı Arasındaki İlişkinin
İncelenmesi. “İş,Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), 196 -
211.
- Yüksel, E. (2017). Sağlık Çalışanlarında Tükenmişlik Sendromunun Kişilik
Özellikleri İle İlişkisi: Tunceli Örneği. (Yüksek lisans tezi). YÖK, Tez Merkez veri
tabanı. (Tez No. 459541).