DİNİ YAPI İÇERİSİNDE YER ALAN GELENEKSEL ÖGELER: GELENEĞİN DİN GİBİ YAŞANMASI
Kutsala ilişkin tüm uygulamaları kapsayıcı özelliği nedeniyle din, insanlık tarihi ile yaşıt kabul edilen bir olgudur. Semavikökenli dinlerde ilk insanın ilk din yayıcısı veya peygamber olarak nitelendirilmesi ile dinin insan ve toplum hayatında ilkandan itibaren vazgeçilmez bir durum olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.Din ile beraber insanın gündelik yaşamı sonucunda ortaya çıkan temel yaşayış biçimlerinin de gelişim göstermesi insanhayatında din ve gündelik yaşamın sürekli olarak iç içe olması ve birbirini etkilemesi sonucunu doğurmuştur. Bu husustayapılan araştırmalar din ile gelenek ve göreneklerin veya gündelik yaşam ögelerinin iç içe geçmesi sonucunda karmaşıkbir yapının ortaya çıktığı sonucunu vermektedir. Diğer bir ifadeyle iç içe geçme durumu halk inancı veya halk inanış biçimiadı verilen bir uygulama biçiminin ortaya çıkmasını sağlamıştır.Bu çalışmada, din ve gelenek gibi toplumsal yaşamın temel ögelerinin kavramsal açıklamalarının yanı sıra modern yapıdagelenek ve din olgularının varlık savaşlarına yer verilmiştir. Bununla birlikte gelenek – din ilişkisinin ne şekilde olduğunadair bilgilerin aktarımı ile birlikte halk inancı adı verilen sistemde geleneğin kutsal içinde yer alma ve hatta onu kuşatmabiçimlerine değinilmiştir. Elde edilen sonuçlar toplumsal yapıda geçmişten günümüze dek pek çok geleneksel motifin dinadı altında yaşandığı yönündedir. Bu noktada geleneğin kutsala dönüşmesi ve bununla birlikte dinde deformasyon olaraknitelendirilebilecek hususların mevcut sosyolojik yapı içinde var olduğunu söylemek mümkündür.
TRADITIONAL ITEMS IN RELIGIOUS STRUCTURE: EXPERIENCE OF TRADITION AS RELIGION
Religion is a phenomenon considered to be equal to the history of mankind because of its all- Religion is a phenomenon considered as an age in terms of the history of mankind because of its all-embracing feature. In the religions of the heavenly religions, it is concluded that the first human being is the first religion propagator or prophet and religion is an indispensable situation in human and social life. The development of the basic forms of life that emerged as a result of the daily life of people together with religion has led to the constant intertwining of religion and everyday life in human life. Researches on this issue indicate that a complex structure emerged as a result of the intertwining of religion and traditions or everyday life elements. In other words, the situation of nesting has led to the emergence of a form of practice called popular belief or folk belief. In this study, besides the conceptual explanations of basic elements of social life such as religion and tradition, existence wars of tradition and religion in modern structure are included. In addition to the transfer of knowledge about the relationship between tradition and religion, the system, which is called ile people's faith de, has been mentioned in the system, and even the ways in which the tradition surrounds it. The results obtained in the social structure from the past to the present day, many traditional motifs are under the name of religion. At this point, it is possible to say that the transformation of the tradition into the holiness and the deformations in the religion exist within the existing sociological structure.
___
- Aktay, Y., (2004), “Modernleşme ve Gelenek Bağlamında Dini Bilgi ve Otoritenin
Dönüşümü”, Bilimname VI, 2004/3.
- Armağan, M., (1995), Gelenek ve Modernlik Arasında, İstanbul, İnsan Yayınları.
- Armağan, M., (1997), Gelenek ve Modernlik Arasında, İstanbul, İz Yayınları
- Armağan, M., (1992), Gelenek, İstanbul, Ağaç Yayınları.
- Bauman, Z., (2000), In Search of Politics, Polity Press.
- Beneton, P., (1991), Muhafazakârlık, (Çev. Cüneyt Akalın), İstanbul, İletişim
Yayınları.
- Boratav, P. N., (1997), 100 Soruda Türk Folkloru, İstanbul, Gerçek Yayınevi.
- Doğan, M., (2003), Büyük Türkçe Sözlük, Ankara, Vadi Yayınları.
- Durkheim, E., (2005), Dini Hayatın İlkel Şekilleri, (Çev. Fuat Aydın), İstanbul, Ataç
Yayınları.
- Kağıtçıbaşı, Ç., (1985), İnsan ve İnsanlar, İstanbul, Beta Basım Yayım.
- Kılıç, A., (2001), “Isparta Yöresi Halk İnançları”, Uluslararası Anadolu İnançları
Kongresi Bildirileri, 23-28 Ekim 2000/Nevşehir, Ankara, Evrak Yayınları.
- Marshall, G., (1999), Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Osman Akınbay Derya Kömürcü),
Ankara, Bilim ve Sanat Yayınları.
- Mensching, G., (1993), Dini Sosyoloji, (Çev. Mehmet Aydın), Konya, Tekin
Kitabevi.
- Meriç, A., (2004), Kandıra Türkmen Köylerinde İnanışlar, Basılmamış Yüksek
Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Soysal Bilimler Enstitüsü.
- Nasr, S. H., (1995), Makaleler: 1, (Çev. Şehabeddin Yalçın), İstanbul, İnsan
Yayınları.
- Nisbet, R., (2008), “Gelenek ve Gelenekçilik”, Modern Toplumsal Düşünce
Sözlüğü, (Ed. William Authwaite), (Haz. Melih Pekdemir), İstanbul, İletişim
Yayınları.
- Nisbet, R., (1995), “Muhafazakârlık”, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi içinde, (Der.
Tom Bottomore ve Robert Nisbet), (Çev. Erol Mutlu), Ankara, Ayraç Yayınları.
- Nortbourne, L., (1995), Modern Dünyada Din, (Çev. Şehabettin Yalçın), İstanbul,
İnsan Yayınları.
- Ordulu, M. A., (2001), Türkçe Sözlük, İstanbul, Erdem Yayınları.
- Routledge Encyclopedia of Philosophy, (1998), (Ed. Edward Craig), London and
New York.
- Schwarz, F., (1997), Kadim Bilgeliğin Yeniden Keşfi, (Çev. Ayşe Meral Aslan),
İstanbul, İnsan Yayınları.
- Shils, E., (2002), “Gelenek”, İnsan Bilimlerine Prolegomena, (Çev. Hüsamettin
Arslan), İstanbul, Paradigma Yayınları.
- Şeriati, A., (1987), Dine Karşı Din, (Çev. Hüseyin Hatemi), İstanbul, İşaret
Yayınları.
- Şişman, B., (1994), Samsun Yöresinde Yasayan Halk İnançları Üzerine Bir
İnceleme, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, OMÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Samsun.
- Taplamacıoğlu, M., (1961), Din Sosyolojisi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Yayınları, Ankara.
- Tümer, G., (1975), Biruni’ye Göre Dinler ve İslam Dini, Ankara, Diyanet İşleri
Başkanlığı Yayınları.
- Uludağ, S., (2010), İslam Düşüncesinin Yapısı (Selef, Kelam, Tasavvuf, Felsefe),
İstanbul, Dergâh Yayınları.
- Ülken, H. Z., (1969), Sosyoloji Sözlüğü, İstanbul, MEB Talim ve Terbiye Dairesi
Yayınları.
- Wach, J., (1987), Din Sosyolojisine Giriş, (Çev. Battal İnandı), Ankara Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara.
- Weber, M., (1995), Toplumsal ve Ekonomik Örgütlenme Kuramı, (Çev. Özer
Ozankaya), Ankara, İmge Kitabevi.