TOPLUMSAL CİNSİYET BAĞLAMINDA KURAMSAL YAKLAŞIMLAR: BİR LİTERATÜR TARAMASI

Geçmişten günümüze tüm toplumlarda kadına ve erkeğe geleneksel cinsiyet rolleri yüklenmiştir. Birey bu rolleri farkında olmaksızın ya da bilinçli olarak, çeşitli toplumsal yapıların desteği ile edinmiş, içselleştirmiştir. Toplumsal cinsiyet inşa edilirken, bu rollerle erkek üstünlüğü meşru kılınmış, kadın ise birey olarak ikincil konuma yerleştirilmiştir. Böylece biyolojik cinsiyetin dışında, toplum tarafından üretilen, hem kamusal hem de özel alanda ataerkil bir ideolojinin tahakkümü altında var olmaya çalışan, nasıl olması gerektiğine dair kendisine sürekli modeller sunulan bir "kadınlık" cinsiyeti ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizliği daha iyi anlayabilmek adına cinsiyet, toplumsal cinsiyet rolleri ve ilgili kuramsal yaklaşımlar ele alınacaktır. Ayrıca cinsiyet kültürüne farklı bakış açıları ile yeni anlamlar katan feminist yaklaşımlar ve ülkemizdeki feminist çalışmalara da yer verilecektir.

THEORETIC APPROACHES IN THE CONTEXT OF PUBLIC GENDER: LITERA TURE REVIEW

Throughout the history, some gender roles had been given to the males and females in all communities and people internalized these roles voluntarily or involuntarily depending on the social structure. While forming the gender roles, the male gender’s hegemony has been accepted and female gender has been placed as secondary. So except for biological sex, a ‘female’ gender has appeared that created by thesociety which offered some types of existence under a patriarchal ideology’s domination in both public and private area. In brief, this study covers; sex, gender roles and related theoretic approaches to understand gender inequality in public in addition to feminist approaches which gives new meanings to gender based culture. Turkish feminist studies will also be examined within the limits of this article

___

  • ANAR, Burçin. “Evli ve Çalışan Yetişkinlerin Toplumsal Cinsiyet Rolleri ile Evlilik Doyumu ve İş Doyumu İlişkisinin İncelenmesi “. Çukurova Üniversitesi SBE Yüksek Lisans Tezi. 2011.
  • ARAT, Necla. Türkiye’de Kadın Olgusu Kadın Gerçeğine Yeni Yaklaşımlar. İstanbul:Say Yayınları. 1992.
  • AYDIN, Gülşah ve ASLANER, AYDIN Duygu. ”Stereotip Kadın Rollerinin Televizyon Reklamlarında Sunumu”. Global Media Journal Dergisi. S.11. güz— 2015 ss.54—74.
  • BERKTAY, Fatmagül. Tarihin Cinsiyeti. İstanbul: Metis Yaymları. 2015.
  • BİNGÖL Orhan. “Toplumsal Cinsiyet Olgusu ve Türkiye’ de Kadınlık”. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. S.l (Özel sayı). 2014. ss.108—1 14.
  • CONNELL, R.W. Toplumsal Cinsiyet Ve İktidar Toplum, Kişi ve Cinsel Politika. İstanbul: Ayrmtı Yayınları. 1998.
  • ÇITAK, Aylin. “Kadınların Çalışmasına Yönelik Tutum: Cinsiyet, Cinsiyet Rolü ve Sosyoekonomik Düzeye Göre Bir Karşılaştırma”. Ankara Üniversitesi SBE Yüksek Lisans Tezi. 2008.
  • DEMİRBİLEK, Sevda. “Cinsiyet Ayrımcılığmı Sosyolojik Açıdan İncelenmesi”. Finans Politik Ekonomik Yorumlar Dergisi. S. 511.(Eylül 2007). ss.l2—27
  • DÖKMEN, Zehra. Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Remzi Yayınevi. 2012.
  • GÜLDÜ, Özgür ve KART—ERSOY, Müge. ”Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Siyasal Tutumlar: Sosyal Psikolojik Bir Degerlendirme”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. S.3. (2009). ss.99—116.
  • İMANÇER, Dilek. (der.) Medya ve Kadın. İstanbul: Ebabil Yayınları. 2006.
  • İRVAN, Süleyman. Medya Kültür Siyaset. Ankara: Pharmakon Yayınevi. 2014.
  • KAYLI ŞAŞMAN, Derya. Kadın Bedeni ve Özgürleşme. İzmir: İlya Yayınevi. 2013.
  • KAYPAKOGLU, Serdar. Toplumsal Cinsiyet ve İletişim, İstanbul: Naos Yayınları. 2003.
  • ÖZGÜR, Özlem. “Televizyonda Yayınlanan Kadın Programlarında Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Sunumu”. Selçuk Üniversitesi SBE Yüksek Lisans Tezi. 2010.
  • ÖZKAN, Dicle. ”Ataerkil İdeoloj ide Bekaret Söylemi’ ’. https://www.academia.edu/4936105/Bekaret—makale. (Erişim Tarihi 14.03 .2016)
  • PİRA Aylin ve ELGÜN, Aslı. “Toplumsal Cinsiyeti İnşa Eden Bir Kurum Olarak Medya; Reklamlar Aracılığıyla Ataerkil İdeolojinin Yeniden Üretilmesi”. http://cim.anadolu.edu.tr/pdf/2004/1130848482.pdf. (Erişim Tarihi 08.11.2015)
  • SANCAR, Serpil. Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti Erkekler Devlet, Kadınlar Aile Kurar. İstanbul: İletişim Yayınları. 2014.
  • SANCAR, Serpil. “Türkiye’de Kadın Hareketliliğinin Politiği”. 2013. http://kasaum.ankara.edu.tr/tîles/2013/09/Serpil—Sancar—Türkiye’de—Kadın—Hareketinin—Politi“i. df. Eri im Tarihi: 15.03.2016
  • SARAÇ, Simge. “Toplumsal Cinsiyet”. Toplumsal Cinsiyet ve Yansımaları. (der.) Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınları. 2013.
  • SONER, Ayben. Yapı ve Fail İlişkisinden Hareketle Ataerkil İdeoloji ve Toplumsal Cinsiyet Etkileşimini Anlamak”. Adnan Menderes Üniversitesi SBE Yüksek Lisans Tezi.2012
  • ŞİMŞEK, Asiye. “Feminizm ve Uluslararası İlişkiler”. 20 13 http: // akademikperspektifcom/20 2/ 1/feminizm-ve-uluslararasi—iliskiler (Erişim Tarihi: 19.03.2016).
  • TÜRKDOĞAN, Özlem. “’ Ana Akım Medyada Annelik Miti”. Kadın Araştırmaları Dergisi. S.13. (2013). ss. 35—59 "1980 Sonrası Türkiye’de Feminizmin Görünümü” http://acikerisim.aku.edu.tr:8080/Xmlui/handle/11630/2665 ,s.93.