ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLGİSAYAR KULLANIMINA ILIŞKIN oz-yETERLİK ALG_I_SI_İLE_ SIBER ZORBALIK_ DUYARLILIGI ARASINDAKI ILIŞKININ INCELENMESII

Bu araştırmanın amacı, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmen (BÖTE) Adaylarının bilgisayar kullanımına ilişkin öz-yeterlik algılarının siber zorbalık duyarlıklarına etkisini incelemektir. Araştırmanın evrenini BÖTE öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, lstanbul ilindeki farklı Üniversitede öğrenim gören 352 BÖTE öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin toplanması amacıyla araştımıacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu, Tanrıkulu, Kınay ve Arıcak (2011) tarafından geliştirilen Siber Zorbalık Duyarlılık Ölçeği ile Aşkar ve Umay (2001) tarafından geliştirilen Bilgisayar Öz-yeterlik Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı ve bağımsız değişkenleri arasındaki ilişki Pearson korelasyon, etki ise regresyon ile analiz edilmiştirAraştırmanın sonucunda, bilgisayar kullanımına ilişkin öz-yeterlik algısı ile siber zorbalığa ilişkin duyarlılık arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki bulunmuştur. Bilgisayar kullanımına ilişkin öz-yeterlik algısı arttıkça siber zorbalığa ilişkin duyarlılık düzeyi artmaktadır.

a STUDY ONINVESTIGATION OF TEACHER CANDIDATES COMPUTER SELF— EFFICA RELA IONSHIP BE WEEN THE CYBER BULL YING SENSI VI

The purpose of this research, Computer and Instructional Technology Teacher (CEIT) Candidates of selfefficacy related to computer use is to examine the effects of cyber bullying precision. The research population constitutes CEIT teacher candidates. The sample of study, studying in 6 different provinces in Istanbul University CEIT constitutes 352 teachers. The personal information form developed by the researchers for collecting the GDWD LQ WKH VWXG 7DQULNXOX .ıQD DQG $UıFDN ZLWK &EHUEXOOLQJ Awareness Scale developed by Love and Umay (2001) Computer self-efficacy is enhanced by the scale is used. The relationship between the dependent and independent variables, Pearson correlation, the impact was analyzed by regression. In the survey, self-efficacy and cyber related to computer use found a significant relationship between awareness of bullying statistically significant. self-efficacy related to computer use increased with increasing levels of awareness about cyberbullying

___

  • Akbaş, A. ve Çelikkaleli, Ö. (2006). Smıf öğretmeni adaylarınm fen öğretimi öz yeterlik inançlarmınucinsiyet, öğretim türü ve üniversitelerine göre incelenmesi. Mersin Universitesi Eğitim Fakiiltesi Dergisi, (1), 98—110.
  • Akbulut, Y. ve Çuhadar, C. (2011). Reflections of preservice information technology teachers regarding cyberbullyinğ. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, (3), 67-76.
  • Akkoyunlu, B., Orhan, F., ve Umay, A. (2005). Bilgisayar öğretmenleri için" bilgisayar öğretmenliği öz yeterlik ölçeği" geliştirme çalışması. Hacettepe Universitesi Eğitim Fakiiltesi Dergisi, 29 (29).
  • Akkoyunlu, B., ve Orhan, F. (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografık özellikleri arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, (3), 86—93.
  • Arıcak, 0. T. 2011, Siber zorbalık: Gençlerimizi bekleyen yeni tehlike. Kariyer Penceresi, (6): 10—12
  • Avis, F. (2006). Mesleki ve teknik okulların bilgisayar bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz—yeterlik algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Ayas, T., ve Horzum, M. B. (2011). Exploring the teachers’ cyberbullying perception in terms of various variables. International Online Journal of Educational Sciences, 3(2), 619-640.
  • Ayas, T., ve Horzum, MB. (2012). ilköğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma durumu. Ilköğretim Online, 11 (2), 369—380.
  • Baker, Ö. E. ve Kavşut, F., (2007). "Akran Zorbalığının Yeni Yüzü: Siber Zorbalık". Eğitim Araştırmaları (EJER); 27: 31—42.
  • Basu, S., Jones, R. (2007). Regulating cyberstalking. Journal of information, Law and Technology, 2.
  • Beale, A. V., Hall, K. R. (2007). Cyberbullying: What school administrators (and parents) can do. Clearing House, 81 (1), 8—12.
  • Belsey, B. (2004). What is cyberbullying? Erişim Tarihi:10 Eylül 2014, www.bullying.org/external/documents/ACF6F8.pdf.
  • Beren, T. ve Li, Q. 2005. Cyber—harassment: study of new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32, 265—277.
  • Berkant, H.G. ve Efendioğlu, A. (2010). Sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin bilgisayarla ilğili öz—yeterlik algıları ve bilgisayar destekli eğitim yapmaya ilişkin tutumları. 9. Ulusal Smıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, (951—955), Elazığ.
  • Birgin, O., Kutluca, T. Çatlıoğlu, H. (2008). Öğretmen adaylarmın bilgisayar kullanım durumları ile bilgisayara yönelik tutumlarmm çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. I. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 16—18 Mayıs 2007, 1205— 1219. Çanakkale Onsekizmart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Campbell, M. (2005), “The impact of the mobile phone on young people’s social life”, http://eprints.qut.edu.au/3492/, 12.11.2010
  • Chibbaro, J.S. (2007). School counselors and the cyberbully: Interventions and implications. Professional School Counselor, 11 (1), 65-68.
  • Çetin, B. (2008). Marmara üniversitesi sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayarla ilgili öz—yeterlik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 101—114.
  • Çobanoğlu, İ. (2008). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmen adaylarının bilgisayar destekli öğretime ve bilgisayara yönelik tutumları. I. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu Bildiriler I Kitabı, 16—18 Mayıs 2007, 298—306. Çanakkale Onsekizmart Universitesi, Çanakkale.
  • Demiralay, R. (2008). Öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanımları açısından bilgi okuryazarlığı öz—yeterlik algılarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Dempsey, A. G., Sulkowski, M. L., Nichols, R., Storch, E. A. (2009). Differences between peer victimization in cyber and physical settings and associated psychosocial adjustment in early adolescence. Psychology in the Schools, 46 (10), 962—972.
  • Deniz, L. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan smıf ve alan öğretmenlerinin bilgisayar tutumları. The Turkish Online Journal Of Educational Technology, 4(4), 22.
  • Eroğlu, Y., (2011). Koşullu Öz—değer, Riskli İnternet Davranışları ve Siber ZorbalıldMağduriyet Arasındaki Ilişkinin İncelenmesi. Yaymlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Gezgin, D.M. ve Çuhadar, C. (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin siber zorbalığa ilişkin duyarlılık düzeylerinin incelenmesi, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi,2 (2).
  • Gültekin, F. 2008, “Saldırganlık ve öfkeyi azaltma programının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin saldırganlık ve öfke düzeyleri üzerindeki etkisi”, Doktora Tezi, Hacettepe Universitesi
  • Gürcan, A. (2005). Bilgisayar Özyeterliği Algısı İle Bilişsel Öğrenme Stratejileri Arasındaki Ilişki. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 19,179—193.
  • Gürol, A., Altunbaş, S. ve Karaaslan, N. (2010). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları ve epistemolojik inançları üzerine bir çalışma. 9. Ulusal Sınıf Oğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 20— 22 Mayıs, Elazığ, s. 569-573.
  • Hinduja, S. ve Patchin, J. W. (2007). Offline consequences of online victimization: School violence and delinquency. Journal of School Violence, 6, 89—112.
  • Hinduja, S. ve Patchin, J. W. (2009). Bullying beyond the Schoolyard: Preventing and Responding to Cyberbullying. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Hoff, D. L., Mitchell, S. N. (2009). Cyberbullying: Causes, effects, and remedies. Journal of Educational Administration, 47 (5), 652—665.
  • Işiksal, M. ve Aşkar, P. (2003). İlköğretim öğrencileri için matematik ve bilgisayar öz—yeterlik algısı ölçekleri. Hacettepe Universitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 109—118.
  • lsman, A. ve Çelikli, G. E. (2009). How does student ability and self-efficacy effect the usage of computer technology. The Turkish Online Journal Of Educational Technology, 8(1), 4.
  • Juvonen, J. ve Gross, E. F. 2008, “Extending school grounds? —Bullying experiences in cyberspace”, Journal of school health 78,496—505
  • Karaşar, N. (2006). Bilimsel ara. t. rma yontemi (9. Bask.). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Keith, S. ve Martin, M.E. (2005). Cyber-Bullying: Creating Culture of Respect in Cyber World. Reclaiming Children and Youth, 13, 224—228.
  • Keskinkiliç, G. ve Alabay, E. (2006). Selçuk Üniversitesi fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgisayar kullanımına yönelik özyeterlik inançlarmm belirlenmesi. 6. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansı. Gazi Magusa, Kıbrıs.
  • King, A.V., 2010 Constitutionality Of Cyberbullying Laws: Keeping The Online Playground Safe For Both Teens And Free Speech Vanderbılt Law Revıew Cyberbullyıng Laws [Vol. 63:3:845 2010]
  • Kowalski, R., M., Limber. S., P. and Agatston, P., W. (2008), Cyberbullying: Bullying in the Digital Age, Malden, MA: Blackwell
  • Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. ve Soran, H. (2007). Bilgisayar kursunun bilğisayarauyönelik başarı, tutum ve öz—yeterlik inançları üzerine etkisi. Hacettepe Universitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33 (33).
  • Kutluca, T., ve Ekici, G. (2010). Öğretmen adaylarınm bilgisayar destekli eğitime ilişkin tutum ve öz—yeterlik algılarının incelenmesi. Hacettepe Universitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38 (3 8).
  • Li, Q. (2007). "Bullying in The New Playground: Research into Cyberbullying and Cybervictimization". Australasian Journal of Educational Technology, 23 (4): 435—454.
  • Murphy, C., Coover, D., Owen, S. (1989) Development and validation of the computer self efficacy scale. Education and Psychological Measurement, Vol. 49, pp. 893—899.
  • Orhan, F. (2005). Bilgisayar öğretmen adaylarının, bilgisayar kullanma özyeterlik inancı ile bilgisayar öğretmenliği öz—yeterlik inancı üzerine bir çalışma. Eğitim Araştırmaları, 21, 173—186.
  • Özçelik, H. ve Kurt, A.A. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayar öz yeterlikleri: Balıkesir ili örneği. İlköğretim Online, (3), 441—451. [Online]: http://ilkogretim—online.org.tr
  • Sadık, A. (2006). Factors influencing teachers’ attitudes toward personal use and school use of computers: New Evidence From Developing Nation. Evaluation Review, 30 (1), 86—113.
  • Schumacher, P. Morahan—Martin, J. (2001). Gender, internet and computer attitudes and experiences. Computers in Human Behavior, 17 (1), 95—110.
  • Shapkaa, J. Ferrarib, M. (2003). Computer—related attitudes and actions teacher candidates. Computers in Human Behavior, 19 (3), 319—334.
  • Shariff, S. (2008). Cyber—bullying: Issues and solutions for school, the classroom and the home. New York: Routledge. Shashaani, L. (1993). Gender-based differences in attitudes toward computers. Computers Education, 20 (2), 169—181.
  • Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Tippett, N. (2006). An investigation into cyberbullying, its forms, awareness, and impact, and the relationship between age and gender in cyberbullying. London: Goldsmith College, University of London.
  • Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., Tippett, N. (2008). Cyberbullying: its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49 (4), 376-3 85.
  • Şahin, M., Sarı, S. V., Özer, Ö., Er, S. H. (2010). “Lise öğrencilerinin siber zorba davranışlarda bulunma ve maruz kalma durumlarına ilişkin görüşleri”, SDU Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 257-270.
  • Tanrıkulu, T., Kınay, H. ve Arıcak, O. T. (2011). Siber zorbalığa ilişkin duyarlılık ölçeği. Izmir: XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı. ss.338—339.
  • Tanrıkulu, T., Kınay, H., ve Arıcak, O. T. (2013). Siber zorbalığa ilişkin duyarlılık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1).
  • Tekerek, M., Ercan, O., Udum, M. S., Saman, K. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarınm bilgisayar öz—yeterlikleri. Turkish Journal of Education, (2).
  • Tekin, O. (2007). Uzaktan eğitim yöntemi ile verilen hizmet—içi eğitim programlarının öğretmenlerin özyeterlik algıları ve tutumlarına etkisi Muğla ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Topçu, Ç., Baker, Ö.E., Çapa., ve Aydın, Y. (2008). Examination of cyber bullying experiences among Turkish students from different school types. CyberPsychology Behavior, 11, 643-648.
  • Torkzadeh, G. ve Koufteros, X. (1994). Factorial validity of computer self efficacy scale and the impact of computer training. Education and Psychological Measument, 54 (3), 813-821.
  • Tuncer, M. Ve Tanaş, R. (2011). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Bilgisayar Öz— yeterlik Algılarmın Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 6, Haziran 2011, s. 222—232.
  • Ybarra, M. L., Mitchell, K. J. (2007). Prevalence and frequency of Internet harassment instigation: Implications for adolescent health. Journal of Adolescent Health, 41 (2), 189—195.
  • Ybarra, M. L., Mitchell, K. J., Wolak, J. ve Finkelhor, D. (2006). Examining Characteristics and Associated Distress Related to Internet Harassment: Findings from The Second Youth Internet Safety Survey. Pediatrics, 118, 169—1 177.
  • Yılmaz, H. (2010). 7. smıf öğrencileri arasında siber zorbalık. Sözel bildiri, 4.
  • Yılmaz, M., Gerçek, C., Köseoğlu, P. ve Soran, H. (2006). Hacettepe Üniversitesi biyoloji öğretmen adaylarının bilgisayar ile ilgili öz yeterlik inançlarının incelenmesi. Hacettepe Universitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 278— 287.