ŞİRKET BÜYÜKLÜĞÜNÜN AKTİF KARLILIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRK SİGORTACILIK SEKTÖRÜNDEN KANITLAR

Finansal performans göstergesi olan aktif karlılığı bir şirketin sahip olduğu toplam varlıkların ne kadar kar getirdiğinin göstergesidir. Aynı zamanda şirketlerin üst kademe yöneticilerinin şirket varlıklarını ne kadar verimli kullandığının ya da yönettiğinin göstergesidir. Bu çalışmada Türk Sigorta Sektöründe faaliyet gösteren sigorta şirketlerinin aktif karlılığı ile şirket büyüklüğü arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmada 2014:1-2019:3 dönemini kapsayan şirket verileri kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler, Aktif Karlılığı (Net Dönem Karı (Zararı)/Toplam Aktifler), Şirket Büyüklüğü (Toplam Aktiflerin Doğal Logaritması), ve kontrol değişkenleri olarak Sermaye Oranı (Özkaynaklar/Toplam Aktifler), Konservasyon Oranı (Alınan Primler (net) / Alınan Primler (Brüt)), Hasar Prim Oranı (Brüt)Ödenmiş ve Muallak Hasarlar/Kazanılmış Primler dir. Çalışma sonucuna göre şirket büyüklüğü ve aktif karlılığı arasında doğrusal olmayan bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Ayrıca, aktif karlılık oranı değişkeni sermaye oranı ve hasar prim oranından anlamlı bir şekilde etkilenmektedir.

THE EFFECT OF COMPANY SIZE ON ASSET PROFITABILITY: EVIDENCE FROM THE TURKISH INSURANCE SECTOR

In this study, the effect of company size on return on assets for insurance companies operating in the Turkish Insurance Sector is analyzed empirically. Company data covering the period 2014: 1-2019: 3 were used in the study. According to the results of the analysis performed by using Driscoll-Kraay fixed effects panel data estimator, the existence of an inverse-U shaped nonlinear relationship between company size and return on assets is determined. This finding reveals that the effect of increasing company size on return on assets is positive up to a certain point and negative after this point in the Turkish insurance sector. Another important result obtained from the study is that the return on assets ratio is significantly affected by the variables such as capital ratio and loss ratio.

PDF

___

Akel, V., Torun, T., ve Aksoy, B. (2016). Türkiye’de hayat dışı sigortacılık sektöründe kârlılık, sermaye yapısı ve yoğunlaşma ilişkisine yönelik ampirik bir uygulama. International Journal of Finance & Banking Studies (2147- 4486), 5(5), 01-15. https://doi.org/10.20525/ijfbs.v5i5.636.
Amato, L. & Wilder, R. (1985). The effects of firm size on profit rates in US manufacturing. Southern Economic Journal, 52(1), 181–190. DOI:10.2307/1058913.
Amato, L.J. & Amato, C. H. (2004). Firm size, strategic advantage, and profit rates in US retailing. Journal of Retailing and Consumer Services, 11(3), 181–193. https://doi.org/10.1016/S0969-6989(03)00036-5.
Aydın, Y. (2019’a). Türkiye'de hayatemeklilik sigorta sektörünün finansal performans analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 107-118. https://doi.org/10.29106/fesa.536729.
Aydın, Y. (2019b). Firma performansının belirleyicileri: BIST-100 endekste yer alan firmalarından kanıtlar. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(1), 65-78. https://dergipark.org.tr/en/pub/asead/issue/42912/509781.
Aytürk, Y. ve Yanık, S. (2015). Çalışma sermayesi yönetimi Türkiye’deki KOBİ’lerde karlılığı nasıl etkiler? Muhasebe ve Finansman Dergisi, 10, 157- 168. https://doi.org/10.25095/mufad.396631.
Başkan, T. D., ve Vardar, G. Ç. (2018) Sigorta sektöründe kurumsal yönetim uygulanmasının firma performansına etkisinin tespiti. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 582-607. https://doi.org/10.29067/muvu.340624.
Başpınar, A. (2005). Finansal analiz tekniklerinin sigorta şirketi mali tablolarına uygulanması. Maliye Dergisi, 149, 5-35. https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/09/ahmetbaspinar.pdf.
Doğan, M. (2013). Sigorta firmalarının sermaye yapısı ile karlılık arasındaki ilişki: Türk sermaye piyasası üzerine bir inceleme. Journal of Accounting & Finance, (57), 121-136.
Doğan, M., ve Topal, Y. (2016). Karlılığı belirleyen finansal faktörler: BIST’te işlem gören imalat sanayi firmaları üzerine bir araştırma. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 53-64. https://doi.org/10.17541/oeybd.26157.
Fama, E.F. & Jensen, M.C. (1983). Separation of ownership and control. Journal of Law and Economics, 26, 301–349. https://doi.org/10.1086/467037.
Goddard, J., Tavakoli, M. & Wilson, J.O.S. (2005). Determinants of profitability in European manufacturing and services: Evidence from dynamic panel model. Applied Financial Economics, 15(18), 1269-1282. https://doi.org/10.1080/09603100500387139.
Hatem, B.S. (2014). Determinants of firm performance: A comparison of European countries. International Journal of Economics and Finance, 6(10), 243-249. http://dx.doi.org/10.5539/ijef.v6n10p243.
Isik, O., Kosaroglu, Ş. M., & Demirci, A. (2018). The impact of size and growth decisions on Turkish banks’ profitability. International Journal of Economics and Financial Issues, 8(1), 21-29. http://acikerisim.toros.edu.tr/xmlui/handle/1/193.
Isik, O., Unal, E. A., & Unal, Y. (2017). The effect of firm size on profitability: evidence from Turkish manufacturing sector. Journal of Business Economics and Finance, 6(4), 301-308. DOI: 10.17261/Pressacademia.2017.762.
Işık, Ö. (2019). Türkiye'de hayat dışı sigorta sektörünün finansal performansının CRITIC tabanlı TOPSIS ve MULTIMOORA yöntemiyle değerlendirilmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1), 542-562. doi: http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v7i1.1090
İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E., ve Atioğlu, E. (2012). Türk bankacılık sektöründe büyüme, büyüklük ve sermaye yapısı kararlarının karlılığa etkisinin analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1), 291-311. https://dergipark.org.tr/en/pub/oguiibf/issue/5717/76523.
Karadağ Erdemir, Ö. (2019). Selection of financial performance determinants for nonlife insurance companies using panel data analysis. Journal of Accounting & Finance, (82), 251-264. DOI: 10.25095/mufad.536086.
Kaya, E. Ö., ve Kaya, B. (2015). Türkiye’de hayat sigortası şirketlerinin finansal performansını belirleyen firmaya özgü faktörler: Panel veri analizi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi • Cilt 7, Sayı 12, Ocak 2015, ISSN 1309- 1123, ss. 93-111. https://doi.org/10.14784/jfrs.99196.
Kaya, F., ve Kahya, M. (2017). Sigorta ve Sigortacılık. Beta Yayınları: İstanbul.
Külter, A. G. B., ve Demirgüneş, A. G. K. (2007). Perakendeci firmalarda karlılığı etkileyen değişkenler hisse senetleri İMKB’de işlem gören perakendeci firmalar üzerinde ampirik bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 445-460. https://dergipark.org.tr/en/pub/cusosbil/issue/4376/59958.
Lee, J. (2009). Does size matter in firm performance? evidence from US public firms. International Journal of The Economics of Business, 16(2), 189-203. https://doi.org/10.1080/13571510902917400.
Liu, Y., Wei, Z. & Xie, F. (2014). Do women directors improve firm performance in china? Journal of Corporate Finance, 28, 169-184. https://doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2013.11.016.
Majumdar, S. K. (1997). The impact of size and age on firm-level performance: Some evidence from India. Review of İndustrial Organization, 12(2), 231-241. https://doi.org/10.1023/A:1007766324749.
Mule, R.K., Mukras, M.S. & Nzioka, O.M. (2015). Corporate size, profitability and market value: An econometric panel analysis of listed firms in Kenya. European Scientific Journal, 11(13),376-396. https://repository.maseno.ac.ke/handle/123456789/75.
Niresh, J.A. & Velnampy, T. (2014). Firm size and profitability: A study of listed manufacturing firms in Sri Lanka. International Journal of Business and Management, 9(4), 57-64. http://dx.doi.org/10.5539/ijbm.v9n4p57.
Özbolat, M. (2010). Temel sigortacılık. Seçkin Yayıncılık: Ankara.
Pattitoni, P., Petracci, B. & Spisni, M. (2014). Determinants of profitability in The EU-15 Area. Applied Financial Economics, 24(11), 763- 775.https://doi.org/10.1080/09603107.2014.904488.
Prasetyantoko, A. & Parmono, R. (2009). Does firm size matter? An empirical study of firm performance in Indonesia. International Research Journal of Business Studies, 2(2), 87-97. http://irjbs.com/index.php/jurnalirjbs/article/view/331.
Sciascia, S. & Mazzola, P. (2008). Family involvement in ownership and management: Exploring nonlinear effects on performance. Family Business Review, 21(4), 331-345. https://doi.org/10.1177/08944865080210040105.
Shehata, N., Salhin, A. & El-Helaly, M. (2017). Board diversity and firm performance: Evidence from The U.K. SMEs. Applied Economics, 49(48), 1-16. https://doi.org/10.1080/00036846.2017.1293796.
Tunay, N. ve Tunay, K. B. (2013). Finansal krizler ve sigortacılık: Deneysel bulguların ışığında Türk sigorta sektörüne dair değerlendirmeler. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi. S (2), 81-104. DOI No: 10.14780/iibdergi.201324460
Uygun, D. (2018). Sigortacılık: Özel ve Sosyal Sigorta. İkinci Sayfa Yayınları: İstanbul.
Veprauskaitė, E. & Adams, M. (2013). Do powerful chief executives influence the financial performance of UK firms. The British Accounting Review, 45(3), 229-241. https://doi.org/10.1016/j.bar.2013.06.004
Voulgaris, F. & Lemonakis, C. (2014). Competitiveness and profitability: The case of chemicals, pharmaceuticals and plastics. The Journal of Economic Asymmetries, 11, 46-57. https://doi.org/10.1016/j.jeca.2014.04.003