3-6 YAŞ ARASI OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARIN OYUNCAK TERCİHLERİ VE CİNSİYET KALIP YARGILARI İLE EBEVEYNLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Bu araştırmada ebeveynlerin sahip oldukları toplumsal cinsiyet algılarının okulöncesi dönemdekiçocuklarının oyuncak tercihlerine ve cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarına etkisi incelenmiştir.Araştırmada nicel yöntemlerden biri olan araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubuna50’si devlet 50’si özel kuruma bağlı anaokulundan toplam 100 çocuk ile birlikte anne ve babalarıkatılmıştır. Araştırmada araştırmacı tarafından hazırlanan çocuk gözlem formu, yine araştırmacı tarafındanhazırlanan kişisel bilgiler formu, Cinsiyet Kalıpyargı Ölçeği ve Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeğikullanılmıştır. Araştırmaya katılan annelerin ve babaların toplumsal cinsiyet algılarının çocuklarınıncinsiyet kalıpyargıları üzerinde etkili olduğu fakat çocuklarının oynadıkları oyuncakları üzerinde etkiliolmadığı sonucuna varılmıştır.

EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN TOY PREFERENCES AND GENDER STEREOTYPES OF THE CHILDREN BETWEEN 3 TO 6 YEARS OLD AND SOCIETAL GENDER PERCEPTIONS OF THEIR PARENTS

In this study, the effect of parents' perceptions of gender in the preschool children's toy preferences and gender stereotypes was investigated. The research model, which is one of the quantitative methods, was used in the research. A total of 100 children and 50 parents from kindergarten and 50 children from kindergarten and their parents attended the study. The child observation form prepared by the researcher, the personal information form prepared by the researcher, the Gender Inventory Scale and the Gender Perception Scale were used in the study. It was concluded that the gender perceptions of mothers and fathers who participated in the study were effective on the gender stereotypes of their children, but not on the toys of their children.

PDF

___

Aktaş, G. (2011). Farklı sosyo-ekonomik ve kültürel özelliklere sahip ailelerde kız çocuklarına sahip aileleride kız çocuklarına ilişinkin aile içi kültürel tanımlamalar, Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Altınova, H.H. ve Duyan, V. (2013). Toplumsal cı̇nsı̇yet algısı ölçeğı̇nı̇n geçerlı̇k güvenı̇rlı̇k çalışması, Toplum ve Hizmet Dergisi, Sayı 2, s. 9-22.
Arabacıoğlu, B. ve Bağçeli Kahraman, P. (2017). Çocukların cinsiyet kalıp yargıları ile ebeveynlerinin toplumsal cinsiyet algıları arasındaki ilişki, Current Research in Education, Cilt 3, Sayı 3, s. 95-104.
Aral, N., Gürsoy, F. ve Köksal, A. (2001). Okulöncesi eğitiminde oyun, İstanbul: Ya- Pa Yayıncılık.
Bağçeli, P. (2008). Köyde ve kentte yaşayan 7–8 yaş arası çocukların cinsiyet kalıpyargıları ve cinsiyete bağlı oynadıkları oyun ve oyuncaklar, Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Clarke, R.J. (2005). Research Models and Methodologies. HDR Seminar Series. Faculuty of Commerce. http://www.uow.edu.au/content/groups/public/@web/@commerce/documents/ doc/uow012042.pdf. Erişim Tarihi (25.11.2018).
Goldstein, J. H. (1994). “Sex differences in toy play and use ıf video games” toys, play and child development, Cambridge University Pres, First Published: Australia.
Helgeson, V. (2012). The psychology of gender-fourth edition. Usa: Pearson.
Kail, R. V. (2004). Children and their development, Purdue University. Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Köknel, Ö. (2005). Kaygıdan mutluluğa kişilik, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Raag, T. & Rackliff, C. L. (1998). Preschoolers' awareness of social expectations of gender: relationships to toy choices, Sex Roles, 38(9/10), 685-700.
Seyrek, H. ve Sun, M. (1991). Çocuk oyunları: okulöncesi eğitiminde oyun dersi el kitabı, İzmir: Müzik Eserleri Yayınları.
Şirvanlı Özen, D. (1992). Annenin çalışma durumu ve ebeveynin benimsediği cinsiyet rolü değişkenlerinin çocuğun cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargılarının gelişimi üzerindeki rolleri, Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Şirvanlı Özen, D. ve Bayraktar, R. (1992). Annenin çalışma durumunun çocuğun cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarının gelişimi üzerindeki rolü, Ankara: VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Düzenleme Kurulu ve Türk Psikologlar Derneği Yayını.
Tashakkori, A., & Teddlie, C. (1998). Mixed Methodology: Combining Qualitative and Quantitative Approaches (Vol. 46). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Tezel Şahin, F. (1993). 3-6 yaş grubu çocuklarının anne babalarının çocuk oyun ve oyuncakları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Ünlü, A. (2012). Bazı değişkenlere göre okulöncesi çocukların cinsiyet rolü davranışlarının incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Wortham, S.C. (2002). Early childhood curriculum: developmental bases for learning and teaching, (3rd Ed.) USA: Pearson Education.
Yağan Güder, S. ve Güler Yıldız, T. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların toplumsal cinsiyet algılarında ailenin rolü, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), s. 424-446.
Yalçınkaya, T. (1999). Değişen dünya günümüzün oyuncakları, İstanbul: Marmara Yayınları.
Yorgancı, F. (2008). İlköğretim ders kitaplarında toplumsal cinsiyet rollerinin inşaası, Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yörükoğlu, A. (2004). Çocuk ruh sağlığı, İstanbul: Özgür Yayınları.