Borsa İstanbul’da Yerli Yatırımcı ile Toplam Yatırımcı Arasındaki Nedensellik İlişkisi

Amaç: 1980’li yıllarla birlikte küreselleşmeye başlayan ekonomik sistem, yabancı ve yerli yatırımcılara farklı ülkelerin finansal piyasalarında yatırım yapabilme imkânı sağlamıştır. Dolayısıyla finansal piyasalarda artan yatırımcı sayısının diğer paydaşlar üzerinde etkisi olabilmektedir. Buradan hareketle bu çalışmada, Borsa İstanbul’da yatırım yapan toplam yatırımcı sayısı ile toplam yerli yatırımcı sayısı arasındaki ilişki tespit edilmeye çalışılmıştır. Diğer bir ifadeyle, toplam yatırımcı sayısında meydana gelebilecek bir değişikliğin toplam yerli yatırımcı sayısını etkileyip etkilemediğinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmada, 2006:1 – 2021:1 dönem aralığında Borsa İstanbul’da işlem yapan yerli ve toplam yatırımcı sayıları kullanılarak bir veri seti oluşturulmuştur. Elde edilen verilerin doğal logaritmik getirisi alındıktan sonra EViews10 programı yardımı ile Toda-Yamamoto ve Granger nedensellik testleri uygulanmıştır.Bulgular: Elde edilen bulgular neticesinde, hem Toda-Yamamoto hem de Granger nedensellik testlerine göre değişkenler arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Diğer bir ifadeyle, toplam yatırımcı sayısının artması yerli yatırımcı sayısının Granger nedeni iken, aynı zamanda yerli yatırımcı sayısının artması da toplam yatırımcı sayısının Granger nedeni olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Elde edilen bulgulardan hareketle; toplam yatırımcı sayısında yaşanan artışların yerli yatırımcıları cesaretlendirdiği ve daha fazla yerli yatırımcının Borsa İstanbul’da işlem yapmasına neden olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Toda-Yamamoto Nedensellik, Granger Nedensellik, Borsa İstanbul

Causality Relationship Between Domestic Investor and Total Investor in Borsa Istanbul

Aim: The economic system, which began to globalize in the 1980s, provided foreign and domestic investors the opportunity to invest in the financial markets of different countries. Therefore, the increasing number of investors in financial markets may have an impact on other stakeholders. From this point of view, in this study, the relationship between the total number of investors investing in Borsa Istanbul and the total number of domestic investors has been tried to be determined. In other words, it is aimed to investigate whether a change in the total number of investors affects the total number of domestic investors.Method: In the study, a data set was created by using the number of domestic and total investors trading in Borsa Istanbul between the period 2006:1 – 2021:1. After taking the natural logarithmic return of the obtained data, Toda-Yamamoto and Granger causality tests were applied with the help of EViews10 program.Findings: As a result of the findings, a bidirectional causality relationship was determined between the variables according to both the Toda-Yamamoto and Granger causality tests. In other words, while the increase in the total number of investors is the reason for the Granger of the number of domestic investors, the increase in the number of domestic investors at the same time has been determined to be the reason for the Granger of the total number of investors.Results: Based on the findings obtained; It can be said that the increases in the total number of investors encouraged domestic investors and caused more domestic investors to trade in Borsa Istanbul.

Keywords:

Toda-Yamamoto Causality, Granger Causality, Borsa Istanbul,

PDF

___

Arora, Ravinder Kumar (2016). The Relation Between Investment of Domestic and Foreign Institutional Investors and Stock Return in India. Global Business Review, 17(3), 654-664.
Balat, Asuman (2020). Türkiye’nin Hisse Senedi Piyasası ile Yerli ve Yabancı Yatırımcı Risk İştah Endeksi İlişkisi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, XLIX, 162-171.
Bozkurt, İbrahim (2016). Yerel Hisse Tercihi ve Bedava Binici Sorunu Etkisi Temelinde Yerli ve Yabancı Yatırımcı Etkileşiminin Tespiti. Sosyal Bilimler Dergisi, 48, 254-271.
Bulut, Erol & Çoşkun, Çağrı (2015). Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımların Yerli Yatırımlar Üzerine Etkileri: Türkiye Uygulaması. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4), 1-27.
Chen, Li-Wen, Johnson, Shane A., Lin, Ji-Chai & Liu, Yu-Jane (2009). Information, Sophistication and Foreign Versus Domestic Investors’ Performance. Journal of Banking and Finance, 33, 1636-1651.
Demirez, Dilara & Kandır, Serkan Yılmaz (2020). Risk İştahının Pay Getirileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(4), 92-102.
Fettahoğlu, Sibel (2019). Relationship Between Credit Default Swap Premium and Risk Appetite According to Types of Investors: Evidence from Turkish Stock Exchange. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 84, 265-278.
Kahneman, Daniel & Tversky, Amos (1979). Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk. Econometrica, 47(2): 263-291.
Liu, Ningyue, Bredin, Don, Wang, Liming & Yi, Zhihong (2014). Domestic and Foreign Institutional Investors’ Behaviorin China, The European Journal of Finance, 20:7-9, 728-751.
Markowitz, Harry (1952). Portfolio Selection. The Journal of Finance, 7(1), 77-91.
Samarakoon, Lalith P. (2009). The Relation Between Trades of Domestic and Foreign Investors and Stock Returns in Sri Lanka. Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, 19, 580-861.
Saraç, Taha Bahadır, İskenderoğlu, Ömer & Akdağ, Saffet (2016). Yerli ve Yabancı Yatırımcılara Ait Risk İştahlarının İncelenmesi: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi, 24(30), 29-44.
www.mkk.com.tr, Erişim Tarihi: 20.02.2021