BAĞIMSIZ DENETİM SÜRECİNİN İÇ ve DIŞ DENETÇİ İŞ BİRLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Bu çalışmada, iç ve dış denetçiler arasındaki iş birliğine ve dış denetçilerin iç denetim çalışmasına olan güvenine özellikle vurgu yaparak, iç ve dış denetçiler arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında ayrıca bu iş birliği algılamalarının çeşitli demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği de ortaya konulmaya çalışılmıştır.Yöntem: Araştırmacılar tarafından oluşturulmuş on maddelik anket formu kullanılarak, elektronik ortamda 93 bağımsız denetçiden araştırmanın verileri toplanmıştır.Bulgular: Çalışmada öncelikle, oluşturulan Denetçiler Arası İş Birliği Ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirliği sınanmış ve başarılı bulunmuştur. Çalışma kapsamında geliştirilen hipotezlerden iki tanesi desteklenmiştir. Bu kapsamda bağımsız denetçilerin iş birliği algılamalarının yaş ve tecrübe değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Buna göre yaş ve tecrübesi daha fazla olan grubun iş birliği algılamaları, daha düşük olanlara nazaran anlamlı şekilde düşük gerçekleşmiştir.Sonuç: Çalışmada bağımsız denetçilerin, denetçiler arası iş birliği seviyesine yönelik algılamalarının tam orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bağımsız Denetim, Dış Denetçi, İç Denetçi, İş Birliği

EVALUATION OF THE INDEPENDENT AUDIT PROCESS IN TERMS OF INTERNAL AND EXTERNAL AUDITOR COOPERATION

Aim: The current study aims to examine the relationship between internal and external auditors, emphasizing on the cooperation between internal and external auditors and the external auditors' trust in the internal audit work. Besides, it is aimed to reveal whether these cooperation perceptions differ according to various demographic variables within the scope of the study.Methods: A ten-item questionnaire has been formed by the researchers, and the data of the research has been collected electronically from 93 independent auditors.Findings: Firstly, in the current study, the validity and reliability of the Cooperation Scale among Auditors has been tested and found reliable and valid. Two of the hypotheses have been supported within the scope of the study. In this context, it has been found that the cooperation perceptions of the independent auditors have changed significantly according to the age and tenure variables. According to the results of the current study, the cooperation perceptions of the older and more experienced group have been found significantly lower than those of the younger and less experienced. Results: In the study, it has been identified that the perceptions of the independent auditors towards the level of cooperation between the auditors have been found at a moderate level.

Keywords:

Independent Audit, External Auditor, Internal Auditor, Cooperation,

PDF

___

Akçay, A., & Bilen, A. (2018). Denetim Kalitesi ve Göstergeleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 227-256.
Argento, D., Umans, T., Håkansson, P., & Johansson, A. (2018). Reliance on the Internal Auditors’ Work: Experiences of Swedish External Auditors. Journal of Management Control, 29(3), 295-325.
Bakır, M. (2005). Denetim. Trabzon: Dilara Yayınevi.
Bozkurt, N. (2015). Muhasebe Denetimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Byrne, B. M. (2010). Structural Equation Modeling with AMOS. New York: Routledge.
Chartered Institute of Internal Auditors (2020). Position Paper: Internal Audit's Relationship With External Audit, April.
Christ M., (2015), Women in Internal Auditing, The IIA Research Foundation.
Çalgan, E., Menteşe, E., Işıloğlu, F., Toroslu, M., Özcan, M., Kanpak, N., Savaş, Ş., Onur, Z., & Ağca, Z. (2008). Muhasebe Denetimi. İstanbul: İstanbul SMMM Odası Yayınları.
Erdoğan, M (2005). Denetim. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları.
Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. Los Angeles: Sage.
George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step By Step: A Simple Guide and Reference 17.0 Update. Boston: Pearson.
Glower M. S., Prawitt F. D., & Wood A. D. (2008). Internal Audit Sourcing Arrangement and the External Auditor’s Reliance Decision. Contemporary Accounting Research, 25(1), 193-213.
Gürbüz, S. (2019). AMOS ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Güredin, E. (2000). Denetim. İstanbul: Beta Yayınları.
Kaval, H. (2008). Muhasebe Denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
Kaya, H. P. (2017). Türkiye’de Bağımsız Denetim Şirketlerinin Denetim Kadrolarında Yer Alan Denetçi Sayısını Etkileyen Faktörler. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 50, 45-60.
Kayrak, M. (2015). Denetim Başarısızlığı Kavramı: Nedenleri, Sonuçları ve Çözüm Önerileri. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 91-103.
KGK (2021). https://bagden.kgk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 2 Nisan 2021).
Meydan, C. H., & Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi: AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
Munro, L., & Stewart, J. (2010). External Auditors Reliance on Internal Audit: The Impact of Sourcing Arrangements and Consulting Activities. Accounting and Finance, 50, 371-387.
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric Theory. New York: McGraw-Hill.
Özer, G., Günlük, M., & Okutan, K. (2018). İç ve Bağımsız Denetçiler Arasındaki İlişkilerin Üst Yönetim Desteğinin ve İç Denetimin Bağımsızlığının İç Denetimin Etkinliği Üzerindeki Etkileri. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(Özel Sayı), 590-613.
Quick, R., & Henrizi, P. (2019). Experimental Evidence on External Auditor Reliance on the Internal Audit. Review of Managerial Science, 13(5), 1143-1176.
Sağlar, J., & Tuan, K. (2009). İşletmelerde İç Denetim Fonksiyonunun Bağımsız Dış Denetim Maliyeti Üzerindeki Etkileri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 343-358.
Saidin, S. Z. (2014). Does Reliance on Internal Auditors’ Work Reduced the External Audit Cost and External Audit Work? Procedia-Social and Behavioral Sciences, 164, 641-646.
Suwaidan, M. S., & Qasim, A. (2010). External Auditor’s Reliance on Internal Auditors and its Impact on Audit Fees. Managerial Auditing Journal, 25(6), 509-525.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson.
Tuan, K. (2015). İç Denetçi ve Bağımsız Denetçi Arasındaki Koordinasyon ve İş Birliğinin Denetim Standartları Açısından Değerlendirilmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(18), 319-329.