Türk İş Havacılığı Sektörü Teknisyenlerinde İş Tatmini
Havacılık emniyet yönetiminde sık kullanılan modeller insan faktörü ile çalışanların tutum ve davranışlarını havacılık kazalarının temeline oturtmuştur. Bu çalışmada havacılık sektörünün iş havacılığı alt sektöründe çalışan teknisyenlerin iş tatminleri araştırılmıştır. Veriler demografik bilgilerin toplandığı bir kişisel form ve İş Tatmin Ölçeği (JSS) ile toplanmış, tek yönlü varyans analizi ve t-testi yardımıyla analiz edilmiştir. 44 kişiyi kapsayan çalışma sonunda teknisyenlerin medeni halleri ile toplam iş tatminleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunduğu, diğer bireysel faktörlerin ise toplam iş tatminini etkilemediği, ancak iş tatmininin bazı alt boyutlarının teknisyenlerin sivil/asker kökenli olma durumundan, yetiştikleri okullardan, çalıştıkları şirket tipinden, sahip oldukları lisans tipinden etkilendiği, pozisyonlarının ve yaşlarının ise hiçbir boyutta iş tatminini etkilemediği görülmüştür. Yapılan genel bir değerlendirmede teknisyenlerin en çok işlerinin doğasından, en az işletme şartlarından iş tatmini duydukları sonucuna ulaşılmıştır.
Job Satisfaction among Turkish Business Aviation Technicians
Havacılık emniyet yönetiminde sık kullanılan modeller insan faktörü ile çalışanların tutum ve davranışlarını havacılık kazalarının temeline oturtmuştur. Bu çalışmada havacılık sektörünün iş havacılığı alt sektöründe çalışan teknisyenlerin iş tatminleri araştırılmıştır. Veriler demografik bilgilerin toplandığı bir kişisel form ve İş Tatmin Ölçeği (JSS) ile toplanmış, tek yönlü varyans analizi ve t-testi yardımıyla analiz edilmiştir. 44 kişiyi kapsayan çalışma sonunda teknisyenlerin medeni halleri ile toplam iş tatminleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunduğu, diğer bireysel faktörlerin ise toplam iş tatminini etkilemediği, ancak iş tatmininin bazı alt boyutlarının teknisyenlerin sivil/asker kökenli olma durumundan, yetiştikleri okullardan, çalıştıkları şirket tipinden, sahip oldukları lisans tipinden etkilendiği, pozisyonlarının ve yaşlarının ise hiçbir boyutta iş tatminini etkilemediği görülmüştür. Yapılan genel bir değerlendirmede teknisyenlerin en çok işlerinin doğasından, en az işletme şartlarından iş tatmini duydukları sonucuna ulaşılmıştır.
___
- Ağırbaş, İsmail, Yusuf Çelik, Hüseyin Büyükkayıkçı. “Motivasyon Araçları ve İş Tatmini: Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Hastane Başhekim Yardımcıları Üzerinde Bir Araştırma,” Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8(3), 2005: 326-350.
- Altaş, Sabiha Sevinç, Hülya Gündüz Çekmecelioğlu. “İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışının İş Performansı Üzerindeki Etkileri: Bir Araştırma,” Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(28), 2007: 47-57.
- Aksu, Nedim. “İş Tatmininin Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Polis Bilimleri Dergisi, 14(1), 2012: 59-79.
- Bilge, Filiz, Yasemin Akman, Hülya Kelecioğlu. “Öğretim Elemanlarının İş Doyumlarının İncelenmesi,” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 2007: 32-41.
- Burke, W. Warner. Organization Change: Theory and Practice. y.y. SAGE Publications: 2011.
- Çınar, Orhan, Adem Dursun. “Mobbing, Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini İlişkisi: Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesinde Yapılan Bir Alan Araştırması,” EKEV Akademi Dergisi, 52, 2011: 319-338.
- Doğan, Hulusi, Engin Üngüren. “Örgüt İklimi ve İş Tatmini İlişkisi: Hemşirelere Yönelik Karşılaştırmalı Bir Analiz Çalışması,” Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, 8, 2012: 27-45.
- Eren, Erol. Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yayınevi, 2010.
- Erkuş, Adnan. Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2009.
- Eroğlu, Feyzullah. Davranış Bilimleri. İstanbul: Beta Yayınevi, 2011.
- Eroğluer, Kemal. “Örgütsel İletişim ile İş Tatmini Unsurları Arasındaki İlişkiler: Kuramsal Bir İnceleme,” Ege Akademik Bakış, 11(1), 2011: 121-136.
- Gül, Hasan, Ercan Oktay, Hakan Gökçe. “İş Tatmini, Stres, Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Niyeti ve Performans Arasındaki İlişkiler: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama,” Akademik Bakış. 15 (2008):11 pp., 11 Mart 2012 .
- Hoole C., L. P. Vermeulen. “Job Satisfaction Among South African Aircraft Pilots,” SA Journal of Industrial Psychology, 29 (1), 2003: 52-57
- ICAO Document 9859 Safety Management Manual (Quebec: ICAO, 2009) 2-1.
- Jex, Steve M. Organizational Psychology: A Scientist-Practitioner Approach. New York: John Willey & Sons, 2002.
- Karcıoğlu, Fatih, Kürşat Timuroğlu, Orhan Çınar, “Örgütsel iletişim ve iş tatmini ilişkisi -Bir uygulama-,” Yönetim/İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, 20(63), 2009: 59-76.
- Kumar, Arun, Rachana Sharma, Personnel Management Theory and Practice Yeni Delhi: Atlantic Publishers & Distri, 2001.
- Locke, Edwin A.,“The nature and causes of job satisfaction,” Handbook of Industrial and Organizational Psychology. (Palo Alto: Rand McNally, 1976) 1319 – 1328.
- Miner, John B., Organizational Behavior: Foundations, Theories, and Analyses. New York: Oxford University Press, 2002.
- Oshagbemi, Titus. “The Influence of Rank on the Job Satisfaction of Organizational Members,” Journal of Managerial Psychology. 12(8), 1997: 511-519.
- Örücü, Edip, Sedat Yumuşak, Yasin Bozkır, “Kalite Yönetimi Çerçevesinde Bankalarda Çalışan Personelin İş Tatmini ve İş Tatminini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma,” Yönetim ve Ekonomi, 13(1), 2006: 39-51.
- Özdayı, Nurhayat. “Resmi ve Özel Liselerde Çalışan Öğretmenlerin İş Tatmini ve İş Streslerinin Karşılaştırmalı Analizi,” İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi) 1990.
- Petty, M.M., Gail W. McGee, Jerry W. Cavender. “A Meta-Analysis of the Relationships between Individual Job Satisfaction and Individual Performance,” The Academy of Management Review, 9 (4) Ekim 1984: 712-721.
- Shappell, Scott A., Douglas A. Weigmann. “Applying Reason: The human factors analysis and classification system,” Human Factors and Aerospace Safety, 1, 2001: 59-86.
- Sheehan, John J. Business and Corporate Aviation Management. y.y.:McGraw-Hill Professional, 2003.
- Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü: SHY-6A Ticari Hava İşletmeleri Yönetmeliği. (2007, 1 Haziran) T.C. Resmi Gazete, 26539.
- Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü: SHY-66 Hava Aracı Bakım Personeli Lisans Yönetmeliği. (2007, 16 Mayıs) T.C. Resmi Gazete, 26524.
- Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü: SHY-145.01 Onaylı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği. (2007, 17 Temmuz) T.C. Resmi Gazete, 26585.
- Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü: SHY-M Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım Sorumluluğu Yönetmeliği. (2011, 21 Aralık) T.C. Resmi Gazete, 28149.
- Spector, Paul E. Job Satisfaction: Application, Assessment, Cause, and Consequences. y.y.: Sage Publications, 1997.
- Spector, Paul E., “Measurement of Human Service Staff Satisfaction: Development of the Job Satisfaction Survey,” American Journal of Community Psychology, 13(6), 1985: 693.
- Spector, Paul E. Industrial and Organizational Psychology: Research and Practice. y.y.: John Wiley & Sons, 2003.
- Weigmann, Douglas A., Scott A. Shappell. “Human Error Analysis of Commercial Aviation Accidents: Application of the Human Factor Analysis and Classification
- System (HFACS),” Aviation, Space and Envorimental Medicine, 72(11), Kasım 2011: 1006-1016
- Whitley W. Theodore, Nicholas H. Benson, E. Jackson Allison Jr., Dennis A. Revicki, “Predictors of flight nurse job satisfaction”, Journal of Air Medical Transport, 9(10), 1990: 7-10
- Yelboğa, Atilla. “Validity and Reliability of the Turkish Version of the Job Satisfaction Survey (JSS),” World Applied Sciences Journal. 6(8), 2009: 1066-1072.