Feyza ERŞİN META, H. Ozan ERUYGUR, İbrahim TOKATLIOĞLU

Türk Bankacılık Sektöründe Regülasyon-Piyasa Yapısı İlişkisi: Panel Veri AMG Analizi

Amaç – İktisadi, sosyal, siyasi, idari, küresel olmak üzere çok boyutlu bir kavram olan regülasyon, düzenleyici bir otoritenin piyasa mekanizmasında aksaklıklar oluşması durumunda ilgili sektör veya piyasalara yönelik bir dizi kural, yaptırım ve uygulamalar getirmesidir. Türkiye’nin iktisadi ve finansal yapısı içerisinde büyük ve önemli bir paya sahip olan bankacılık sistemi, regülasyonların yoğun bir şekilde gerçekleştirildiği sektörlerden biri olarak faaliyetini sürdürmektedir. Çalışmanın amacı ampirik analizlerin odak noktasında yer alan bankacılık sektöründe regülasyonların piyasa yapısı üzerindeki etkilerini ölçmektir. Yöntem – Bu çalışmada panel veri regresyon analizinden faydalanılarak çalışmanın amacına yönelik olarak 2000-2018 dönemi Türk bankacılık sektörüne ait oluşturulan regülasyon endeksi ve diğer bilanço kalemleri değişken olarak kullanılmıştır. Türk bankacılık sektöründe regülasyonların sektörün piyasa yapısı üzerindeki etkisi, oluşturulan denklemler aracılığıyla panel veri analizi kapsamında Genişletilmiş Ortalama Grup (Augmented Mean Group-AMG) tahmincisi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular – Analiz edilen 2000-2018 döneminde ilgili kurumlar ve kanuni oranlar dahilinde yapılan regülasyonların Türk bankacılık sektöründe rekabeti artırıcı yönde bir etki yarattığı sonucuna ulaşılmaktadır. Tartışma – Bankacılık sektöründe eksik bilgi koşullarının varlığı durumunda, regülasyonların hem maliyetlerin düşürülmesi hem de bu yolla sağlanan kazanımların tüketicilere aktarımı mekanizmasında zorlanabileceği öngörülmektedir. Çalışmada elde edilen bankacılık sektöründe uygulanan regülasyonların rekabeti artırıcı yönde etkisi ile piyasasının daha rekabetçi ve tam bilgi koşullarına yakın bir düzeyde çalışabileceği önerilmektedir. Ayrıca bankacılık sektörüne yönelik rekabet düzeyi daha da artırılarak, regülasyonların piyasayı tam rekabet düzeyine daha fazla yaklaştırması da olası görülmektedir.

The Relationship between Regulation and Market Structure in the Turkish Banking Sector: Panel Data AMG Analysis

Purpose – Regulation, which is an interdisciplinary concept such as economic, social, political, administrative and global, is when an authority imposes a set of rules, sanctions and practices for relevant sectors or markets in case of a problem in the market mechanism. The banking system, has a large and important share in Turkey's economic and financial structure, continues its activities as one of the sectors where regulations are carried out intensively.The aim of the study is to measure the effects of regulations on market structure in the banking sector is also the focus of empirical analysis. Design/methodology/approach – In this study, using panel data regression analysis, the regulation index and other balance sheet items created for the Turkish banking sector for the period of 2000-2018 were used as variables for the purpose of the study. The effects of regulations on the market structure of the Turkish banking sector has been analyzed by carrying out a panel data analysis with equations established using the Augmented Mean Group (AMG) estimator. Findings – It is observed that the regulations made by relevant institutions and legal ratios in the period of 2000-2018 had an increasing effect on the competition in the Turkish banking sector. Discussion – In case of imperfect information conditions in the banking sector, it is foreseen that the regulations may have difficulties in both reducing costs and transferring the gains obtained in this way to consumers. It is suggested in the study that the regulations applied in the banking sector can work more competitively and close to full information conditions, with the effect of increasing competition. In addition, it is likely that the regulations will bring the market closer to the level of perfect competition by increasing the level of competition towards the banking sector.

PDF

___

Artun, T. (1983). İşlevi, Gelişimi, Özellikleri ve Sorunlarıyla Türkiye’de Bankacılık. (2. Baskı). İstanbul: Tekin Yayınları.
Barth, J. R., Caprio, G. Jr., Levine, R. (2001). The Regulation and Supervision of Banks Around the World: A New Database. World Bank Policy Research Working Paper, No: 2588, Washington, DC.
Barth, J. R., Caprio, G. Jr., Levine, R. (2002). “Bank Regulation and Supervision: What Works Best?”. National Bureau of Economic Research Working Paper, No. 9323.
Barth, J. R., Caprio, G. Jr., Levine, R. (2008). “Bank Regulations Are Changing: For Better or Worse?” The World Bank Policy Research Paper, No: 4646.
Barth, J. R., Caprio, G. Jr., Levine, R. (2013). “Bank Regulation and Supervision in 180 Countries from 1999 to 2011”. Journal of Financial Economic Policy, 5(2), 111-219.
Bertrand, M., Schoar, A., Thesmar, D. (2007). “Banking Deregulation and Industry Structure: Evidence From the 1985 French Banking Reforms”. The Journal of Finance, LXII, No:2, 597-628.
Bikker, J. A., Haaf, K. (2002). “Competition, Concentration and Their Relationship: An Empirical Analysis of The Banking İndustry”. Journal of Banking & Finance, 26, 2191-2214.
Bikker, J. A., Spierdijk, L., Finnie, P. (2006). “Misspecifcation of the Panzar-Rosse Model: Assessing Competition in the Banking Industry”. DNB Working Paper, No: 114.
Bond, S., Eberhardt, M. (2009). Cross-Section Dependence in Nonstationary Panel Models: A Novel Estimator. Paper Presented at the Nordic Econometrics Conference in Lund.
Chang, H. (1997). “The Economics and Politics of Regulation”. Cambridge Journal of Economics, 6, 703-728.
Coşkun, M. N., Ardor, H. N., Çermikli, A. H., Eruygur, H. O., Öztürk, F., Tokatlıoğlu, İ., Aykaç, G. Ve Dağlaroğlu, T. (2012). Türkiye’de Bankacılık Sektörü Piyasa Yapısı, Firma Davranışları ve Rekabet Analizi. Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, No: 280, İstanbul.
Çam, Ü., Özer, H. (2018). “Türk Bankacılık Sektörünün Piyasa Yapısının Rekabet ve Yarışılabilirlik Açısından Analizi: Panzar-Rosse Modeli”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 336-360.
Çelik, T., Kaplan, M. (2010). “Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet: 2002-2007”. Sosyoekonomi, 6(13), 7-28.
Çetenak, Ö. Ö. (2016). “Regülasyonlar Finansal Krizlere Çare Olabilir Mi?” Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Nisan, 9(2), 243-257.
Dinçer, N., Neyaptı, B. (2005). Legal Quality of Bank Regulation and Supervision and its Determinants: A Mixed Sample. Department of Economics, Bilkent University.
Eberhardt, M., Teal, F. (2008). “Modeling Technology and Technological Change in Manufacturing: How do Countries Differ”. Centre for the Study of African Economies (CSAE), 12.
Eberhardt, M., Teal, F. (2010). Productivity Analysis in Global Manufacturing Production. Economics Series Working Papers, No 515, University of Oxford, Department of Econonomics.
Erşin Meta, F., Tokatlıoğlu, İ., ve Eruygur, H. O. (2020). Bankacılık Sektöründe Regülasyonlar ve 2000- 2018 Dönemi Türk Bankacılık Sektörü Regülasyon Endeksi. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 60-80.
Ganioğlu, A. (2007). “Prudential Regulation and Supervision of the Banking Sector and Banking Crises: A Cross Country Empiricial Investigation”. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 1(2), 11-29.
Gelos, R. G., Roldos J. (2002). “Consolidation and Market Structure in Emerging Market Banking Systems”. IMF Working Papers, WP/02/186, IMF.
Gelos, R. G., Roldos J. (2002). “Consolidation and Market Structure in Emerging Market Banking Systems”. IMF Working Papers, WP/02/186, IMF.
Gelos, R. G., Roldos, J. (2004). “Consolidation and Market Structure in Emerging Market Banking System”. Emerging Markets Review, 5, 39-59.
Guiso, L., Sapienza, P., Zingales, L. (2006). “The Cost Of Banking Regulation”. National Bureau of Economic Research, Working Paper, No: 12501.
Günalp, B., Çelik, T. (2006). “Competition in The Turkish Banking Industry”. Applied Economics, 38(11), 1335- 1342.
Gündoğdu, A. (2017). “Bankacılık Sisteminin Regülasyonu ve Kamu Yararı Etkisi”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(1), 63-87.
Güriş, S. (Ed.) (2018). Uygulamalı Panel Veri Ekonometrisi, İstanbul: Der Yayınları.
Hertog, J. D. (1999). “General Theories of Regulation”. Encyclopedia of Law and Economics, 223 – 270.
İnternet: Aktan, C. C. (2018). Ekonomik Regülasyon Teorileri. http://www.canaktan.org/ekonomi/regulasyon/teoriler.htm adresinden 23.12.2018’de alınmıştır.
İnternet: The World Bank, https://datacatalog.worldbank.org/h-statistic adresinden 15.01.2020 tarihinde elde edilmiştir.
Kane, E. J. (1988), How Market Forces Influence the Structure of Financial Regulation. in Restructuring Banking & Financial Services in America, by Williamson S. Haraf and Rose Marie Kushemider, American Enterprise Institute for Public Policy Research, 343-381.
Kasman, A. (2001). “Competitive Conditions of Turkish Banking Industry”. Ege Academic Review, 1(2), 72-82.
Majone, G. (2003). Regulating Europe. (Second Edition). New York: Taylor & Francis e-Library.
Özcan, A. (2012). “Türkiye’de Ticari Bankacılık Sektöründe Rekabet Düzeyinin Belirlenmesi (2002-2009)”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(1), 195-211.
Panzar, J. C., Rosse, J. N. (1987). “Testing for "Monopoly" Equilibrium”. Journal of Industrial Economics, 35(4), 443-456.
Pesaran, M. H. (2004). “General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels”. University of Cambridge Working Paper, 0435.
Pesaran, M. H. (2006). “Estimation and Inference in Large Heterogeneous Panels With A Multifactor Error Structure”. Econometrica, 74(4), 967-1012.
Pesaran, M. H. (2007). “A Simple Panel Unit Root Test in the Presen-ce of Cross Section Dependence”. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
Pesaran, M. H., Smith, R. P. (1995). “Estimating Long-Run Relationships From Dynamic Heterogeneous Panels”. Journal of Econometrics, 68(1), 79-113.
Rosse, J. N., Panzar, J. C. (1977). Chamberlin vs Robinson: An Empirical Study For Monopoly Rents. New Jersey: Bell Laboratories Economic Discussion Paper, 90.
Selznick, P. (1985). Focusing Organisational Research on Regulation. In: Noll, R., Ed., Regulatory Policy and the Social Sciences, Berkeley: University of California Press, 363-364.
Tiryaki, G. (2012). Finansal İstikrar ve Bankacılık Düzenlemeleri (1990-2010 Türkiye Tecrübesi Işığında). İstanbul: TBB Yayınları, No 289.
Tokatlıoğlu, İ. (2003a). “Doğal Tekeller ve Regülasyon”. Ekonomik Yaklaşım, 14(47), 143-191.
Yağcılar, G. G. (2011). Türk Bankacılık Sektörünün Rekabet Yapısının Analizi. Ankara: BDDK Kitapları No:10.
Yay, T., Yay, G. G., Yılmaz, E. (2001). Küreselleşme Sürecinde Finansal Krizler ve Finansal Düzenlemeler, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları, No: 2001-47.