2017

Sayıştay Performans Denetimlerinin Uygulama ve Sonuçları Üzerine Bir Tartışma

Bu çalışmada, Türkiye’de genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri performans denetimlerinin sonuçları verimlilik, etkinlik ve tutumluluk kavramlarına odaklanılarak değerlendirilmektedir. Uluslararası alanda kabul görmüş standart ve uygulamalardan farklı olarak, performans denetiminin Sayıştay tarafından dar anlamıyla ve bir takım kısıtlamalar dahilinde yapılması, konunun sürekli olarak tartışmalı bir konumda kalmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda, 2013 yılından sonra kamuoyuyla paylaşılan performans denetim raporları uluslararası standartlarla karşılaştırılarak incelenmiş ve denetim raporlarından elde edilen bulgular yasal bir zeminde, normatif ve eleştirel bir yaklaşımla tartışılmıştır. Araştırma ve incelemelerimiz sonucunda Sayıştay performans denetim raporlarına verimlilik, etkinlik, tutumluluk analiz ve değerlendirmelerinin dahil edilmediği, düzenlilik denetim raporlarında ise bu kavramların ‘sözlük anlamları kullanılarak’ çeşitli eleştiri ve tavsiyelerde bulunulduğu tespit edilmiştir. Bu durum, denetim sonuçlarına göre oluşacak mali, hukuki, idari ve siyasi sorumluluklarla ilgili bir tür kavram kargaşasının yaşanmasına neden olmaktadır.

A Discussion on the Implementation and Consequences of the Turkish Court of Accounts’ Performance Audits

In this study, the consequences of performance audits of public administrations within the scope of the general budget in Turkey are evaluated by focusing economy, efficiency and effectiveness concepts. As distinct from internationally recognized standards and practices, performance auditing by the Turkish Court of Accounts in a narrow sense and under some constraints causes the subject to remain in a constantly controversial position. In this context, performance auditing reports shared with the public after the year 2013 are examined and compared with international standards, and the findings obtained from the audit reports are discussed in a normative and critical approach on a legal basis. As a result of our research and examinations, it has been determined that the economy, efficiency, effectiveness analyzes and evaluations are not included in the performance audit reports, but it is seen that various criticisms and recommendations have been made using the ‘dictionary meanings’ of these concepts in regularity audit reports. This situation causes a kind of concept confusion about the financial, legal, administrative and political responsibilities that will occur according to the results of the audit.

PDF

___

Akyel, R. (2015). Bir Hesap Yargısı Olarak Sayıştay. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı:23, 1-22
Akyılmaz, B. (2011). Kamu Zararı ve Kamu Zararında Rücu. İÜHFM C. LXIX, S.l-2, 61-78
Apan, A. (2011). ABD ve Türkiye’de Denetim Sistemindeki Son Eğilimler: Genel Müfettişlik ve Performans Denetimi. Türk İdare Dergisi, Sayı: 471-472 , 9-30
Aubyn, M., Pina, Á., Garci, F. & Pais, J. (2009). European Economy: Study on the efficiency and effectiveness of public spending on tertiary education, European Commission Economic and Financial Affaris, E. Papers 390
Avcı, M.A. (2012). Sayıştay’ın Kamu Harcamalarına İlişkin Performans Denetiminin Temelleri. Atatürk Üniversitesi SBE, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Avrupa Komisyonu, (2016). AB Genişleme Politikasına İlişkin 2016 Türkiye İlerleme Raporu, Brüksel https://www.ab.gov.tr/files/pub/2016_ilerleme_raporu_tr.pdf, (23.11.2017)
Balyemez, A.S. (2003). Performansa Dayalı Bütçe Sisteminin Tugay Seviyesindeki Birlik Bütçelerinde Uygulanabilirliği. CBÜ SBE Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi
Balyemez, A.S. (2016). Türkiye’de Özel Sektör ve Kamu İdareleri İç Kontrol Sistemlerinin Mevzuat Yükümlülükleri Açısından Karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 3, Sayı:8, 1-70
Balyemez, A.S. (2017). Türkiye’de Neoliberal Dönüşüm Kapsamında Yapılan Düzenlemeler Çerçevesinde Kamu İdareleri ve Özel Sektör İşletmelerinin Bağımsız Dış Denetimi. LAÜ SB Dergisi, (VIII-I), 92-132
Bayar, D. (2008). Mali Sorumluluk Nedir. Maliye Dergisi. Sayı 154, 12-28
Crawford, I., Klemm A.& Simpson, H. (2003). Measuring public sector efficiency. The IFS Green Budget: January 2003, 105-111,
https://www.ifs.org.uk/budgets/gb2003/gb2003.pdf, (17.12.2015)
Daujotaitė, D. (2013). Insights on Risk Assessment in Performance Audit. Business Systems and Economics, Vol. 3 (2), 220-232
Demirbaş, T. (2001). Sayıştaylar Tarafından Gerçekleştirilen Performans Denetimleri ve Türk Sayıştayı Uygulaması. Sayıştay Başkanlığı Araştırma/İnceleme/Çeviri Dizisi, Ankara
Demirbaş, T. & Engin, R. (2016). Sayıştayın Belediyeler Üzerindeki Performans Denetimlerinde Ulaştığı Bulguların Analizi. Sayıştay Dergisi, Sayı:100, 27-60
Durkal, M.E. & Akbey, F. (2016). Bütçe Hukukunda Bir Tartışma: Sayıştay'ın Performans Denetimleri Yerindelik Denetimi Sayılır mı?. İÜHFM C. LXXIV, 7- 52
ECA (European Court of Auditors). (2015). Performance Audit Manual (PAM), Audit Support & Method Unit, http://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/ PERF_AUDIT_MANUAL/PERF_AUDIT_MANUAL_EN.PDF, (21.01.2016)
ECA (European Court of Auditors). (2016). 2015 EU audit in brief : Introducing the 2015 annual reports of the European Court of Auditors, European Union, http://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/auditinbrief-2015/auditinbrief- 2015-EN.pdf, (15.11.2016)
GAO (United States Government Accountability Office). (2011). Government Auditing Standards: 2011 Revision. https://www.gao.gov/assets/590/587281.pdf, (27.05.2017)
Gözler, K. (2003). İdare Hukuku Cilt 1 , Bursa: Ekin Kitabevi
Gözler, K. (2016). Hukukun Temel Kavramları. 14. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi Groenendijk, N. (2009). EU and OECD Benchmarking and Peer Review Compared, Paper presented at Third EUCE Annual Conference.
http://doc.utwente.nl/71955/1/Groenendijk09eu.pdf, 13.02.2016
Güriz, A. (2016). Hukuk Başlangıcı. 17.Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi
INTOSAI (The International Standards of Supreme Audit Institutions). ISSAI 1. The Lima Declaration http://www.intosai.org/issai-executivesummaries/ view/article/issai-1-the-lima-declaration.html, (14.03.2017)
INTOSAI. ISSAI 300. Fundamental Principles of Performance Auditing. http://www.issai.org/media/69911/issai-300-english.pdf, (21.09.2017)
INTOSAI. ISSAI 3000. Standards and guidelines for performance auditing based on INTOSAI’s Auditing Standards and practical experience. https://rikisendurskodun.is/wp-content/uploads/2017/01/ISSAI_3000.pdf, (21.09.2017)
INTOSAI. ISSAI 3100. Performance Audit Guidelines –Key Principles. http://pscintosai. org/data/files/32/07/16/67/DFA07510C0EA0E65CA5818A8/ISSAI_3100 _E.pdf, (21.09.2017)
INTOSAI. (2010). Strengthening External Public Auditing in INTOSAI Regions http://www.intosai.org/uploads/intosaipublikation02112010small.pdf, (08.10.2017)
Işın, M. (2011). Yeni Sayıştay Kanunu’nu Yasalaşma Sürecinin; Basında Yer Alan Haberler ve TBMM’de Yapılan Görüşmeler Işığında Değerlendirilmesi, Dış Denetim Dergisi, Sayı 3: 167-185
Kılıç, A. (2016). Siyasi Sorumluluk Kurumunun Hükümet Sistemleri Açısından Değerlendirilmesi. Uyusmazlik Mahkemesi Dergisi . Sayı 8, 269-299.
Köse, Ö. (2013). Kamu Harcamalarında Etkinlik Arayışı ve Performans Denetiminin Gelişimi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 48, (2): 32-54 Lu, M. (2011).
Building Performance Audit Control System : The New Trend of Performance Audit of Western Countries. 2011 Fourth International Conference on Business Intelligence and Financial Engineering.
Mandl, U., Dierx, A. & Ilzkovitz, F. (2008). European Economy: The Effectiveness and Efficiency Of Public Spending. European Commission Economic and Financial Affaris, Economic Papers 301
Mihaiu, D.M., Opreana, A. & Cristescu, M. (2010). “Efficiency, Effectiveness and Performance of the Public Sector”, Romanian Journal of Economic Forecasting – 4/2010: 132-147
Nalewaika, A. & Mills, A. (2015). Enhanced Protocols for Triple Bottom Line Results. Procedia - Social and Behavioral Sciences 194, 134 – 145
OIGs (Federal Offices of Inspector General), (2017). Progress Report to the President: Fiscal Year 2015
https://www.ignet.gov/sites/default/files/files/FY15_Progress_Report_to_the_Pres ident.pdf, (28.10.2017)
Önder, Ö. & Türkoğlu, İ. (2012). Denetim Anlayışının Değişimi: Yeni Sayıştay Kanunu Üzerine Değerlendirmeler. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 8, Sayı 17, 197-214
Özen, A. & Öztornacı, E. (2015). Çeşitli Ülkelerde İç Denetim-Performans Denetimi İlişkisi ve Türkiye Uygulamasının Değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi, CBÜ İ.İ.B.F., Cilt:22 Sayı:1, 1-14
Parlak, M. & Parlak, Z. (2014). Sayıştay Denetçilerinin Denetimle İlgili Algıları, Beklentileri ve Görüşleri Üzerine Bir Anket Çalışması. Sayıştay Dergisi, Sayı 92: 5-34
RAND (Research ANd Development ). (2009). Performance Audit Handbook Routes to effective evaluation http://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/technical_ reports/2010/RAND_TR788.pdf, (15.11.2015)
SAYDER. (2011). Sayıştay Denetçileri Derneği Performans Denetimi ve ‘Kurumsal Performans Denetimi Rehberi’ Hakkında Rapor, Ekim 2011 SAYDER. (2014). (Sayıştay Denetçileri Derneği WEB Sitesi)
http://www.sayder.org.tr/e-dergi-yeni-sayistay-kanunu-yasalasma-surecinin-basindayer- alan-haberler-ve-tbmmde-yapilan-gorusmeler-isiginda-degerlendirilmesi-11- 20.pdf, (17.11.2014)
Sayıştay, (2007). Sayıştay Genel Kurul Kararı. Sayıştay Dergisi, Sayı 66-67, 153-173 Sayıştay, (2012). 2011 Faaliyet Raporu, Ankara
https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/76662805/files/Stratejik%20Planlama/2011 _Faaliyet_Raporu.pdf, (30.09.2017)
Sayıştay, (2017). Milli Eğitim Bakanlığı 2016 Yılı Performans Denetim Raporu.
https://www.sayistay.gov.tr/tr/?p=2&ContentID=12116, (29.10.2017) TBMM, (2005). Madde Gerekçeleri, http://www2.tbmm.gov.tr/d22/2/2-0394.pdf, (05.11.2015)
TBMM, (2010a). Tutanak Dergisi, 7’nci Birleşim 14 Ekim 2010 Perşembe. https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/95906369/files/mevzuat/6085_Genel_Kuru l_Tutanaklar.pdf, (25.08.2017)
TBMM, (2010b). Madde gerekçeleri https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/95906369/ files/mevzuat/6085_Genel_Gerekce.pdf, (05.11.2015)
TBMM, (2013). TBMM Meclis Haber https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/ haber_portal.aciklama?p1=105085, (25.08.2017)
Tetik, A.T. (2017). Hukuk Devleti İlkesi Bağlamında Takdir Yetkisi ve Yerindelik Denetimi İlişkisi. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.25, S.2, 249- 276.
Türedi, H. (2011). Türk Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması: İç Kontrol. Balıkesir Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Sayı 16: 99-127
Üstün, Ü.S., Hepaksaz, E., Kılıç, R. & Kuluçlu, E. (2011). Kamu Mali Yönetimi ve Sayıştay Hesap Yargısında Mali Sorumluluk, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, C.16, S.2, s.379-397.
Waring, C. & Morgan, S. (2007). Public Sector Performance Auditing in Developing Countries. World Bank, 323-358, http://siteresources.worldbank.org/PSGLP/ Resources/33Performanceauditing.pdf, (1.1.2017)