Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Derecelendirmesi: Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksine (BIST-XKURY) Tabi Şirketler Üzerine Bir Analiz

Amaç – Bu çalışmanın amacı; şirketlerin Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Düzeyi unsurlarının Kurumsal Yönetim puanın oluşumundaki yordama etkisini belirlemektir. Ayrıca derecelendirme şirketine göre puan ortalamaları açısından farklılık olup olmadığını tespit etmek çalışmanın diğer bir amacını oluşturmaktadır. Yöntem – Araştırma çok değişkenli regresyon analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Amaç çerçevesinde Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksinde (BIST-XKURY) yer alan; 01.07.2019 tarihi itibari ile 47 adet olan şirketlerin Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Derecelendirme puan verileri analiz kapsamında incelenmiştir. Araştırma modelinde Kurumsal Yönetim Derecelendirme Puanı bağımlı değişken iken, Pay Sahipleri Derecelendirme Puanı, Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık Derecelendirme Puanı, Menfaat Sahipleri Derecelendirme Puanı, Yönetim Kurulu Derecelendirme Puanı bağımsız değişkenleri temsil etmektedir. Çoklu regresyon analizi yapılırken metot olarak “Enter” metodu seçilmiştir. Bulgular – Çalışma sonucunda; Kurumsal Yönetim İlkeleri unsurların Kurumsal Yönetim puanının oluşumundaki göreli önem sırası Pay sahipleri Puanı, Yönetim Kurulu Puanı, Kamuyu Aydınlatma Ve Şeffaflık Puanı, Menfaat Sahipleri Puanı şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Derecelendirme şirketleri açısından yapılan farklılık analizi sonucuna göre; Yönetim Kurulu puanı dışındaki tüm derecelendirme puanlarının derecelendirme şirketine göre farklılık göstermediği tespit edilmiştir. ( JCR: 8,9327 SAHA: 9,2025 KOBİRATE: 9,2254). Tartışma – Araştırma bulguları sonucuna göre; Yönetim Kurulu derecelendirme puanında görülen sapma dışında önem sıralaması SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) tarafından belirlenen etki düzeylerine paralel olarak şekillenmiştir. Ayrıca JCR derecelendirme şirketinin Yönetim Kurulu puanları diğer iki derecelendirme şirketine ait puanlardan istatistiksel açıdan anlamlı şekilde farklılaştığı görülmüştür.

Compliance Rating of Corporate Governance Principles: An Analysis on Companies Based on Borsa Istanbul Corporate Governance Index (BIST-XKURY)

Purpose – The purpose of this study is; to determine the effect of the Corporate Governance Compliance Level elements on the predictive effect of the Corporate Governance score. In addition, to determine whether there is a difference in the average of points according to the rating company is another purpose of the study. Design/methodology/approach – The research was carried out with multivariate regression analysis method. The data of 47 companies in the Borsa İstanbul Corporate Governance Index (BIST-XKURY); as of 01.07.2019, were analyzed within the scope of the analysis. In the research model, while Corporate Governance Rating Score is dependent variable, Shareholders Rating Score, Public Disclosure and Transparency Rating Score, Stakeholder Rating Score, and Board Rating Score represent independent variables. While performing multiple regression analysis, “Enter” method was chosen as the method. Findings – In the results of study; the relative importance order of the Corporate Governance Principles in the formation of the Corporate Governance score was determined as Shareholders Score, Board of Directors Score, Public Disclosure and Transparency Score, Stakeholder Score. According to the results of the difference analysis made for the rating companies; It has been determined that all ratings except for the Board of Directors do not differ according to the rating company (JCR: 8,9327 SAHA: 9,2025 KOBIRATE: 9,2254). Discussion – Except for the deviation in the Board's rating, the importance ranking was shaped in parallel with the impact levels determined by the SPK. It was observed that the scores of the Board of Directors of the JCR rating company differed significantly from the scores of the other two rating companies.

PDF

___

Aktan, C.C., Vural, İ.Y. (2007). “Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Uluslararası Kuruluşlar ve Hükümet –Dışı Organizasyonlar Tarafından Sürdürülen Başlıca Girişimler”. Çimento İşveren Dergisi, 3 (21), 1-21.
Aras, G. (2007). “Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Muhasebe ve Denetim Alanına Yansımaları”. Türkiye İç Denetim enstitüsü Dergisi, 20, 24-29.
Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pagem Akademi Yayınları, 22.
Conkar, K., Elitaş, C., Atar, G. (2011). “İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’ndeki (XKURY) Firmaların Finansal Performanslarının Topsis Yöntemi ile Ölçümü ve Kurumsal Yönetim Notu ile Analizi”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(1), 81-115.
Coşkun, R., Altunışık , R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım E. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemi: Spss Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık, 8.
Dizkırıcı, A.S., Konuk, F., Topal, B. (2015). “Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksi’nde Yer Alan İmalat İşletmelerinin Etkinlik Değerleri ile Kurumsal Yönetim Notlarının Karşılaştırılması”. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar , 52(601), 79-96.
Ege, İ., Topaloğlu, E.E., Özyamanoğlu, M. (2013). “Finansal Performans İle Kurumsal Yönetim Notları Arasındaki İlişki: Bist Üzerine Bir Uygulama”. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi. 5(9), 100- 117.
İslamoğlu, H., Alnıaçık, Ü. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri-Ibm Spss Uygu-lamalı. İstanbul: Beta Yayınları, 5.
Japan Credit Rating Agency, (2020). Rating Listeleri - Kurumsal Yönetim Derecelendirme http://www.jcrer.com.tr/RatingListCorporateGovernance.aspx ( Erişim Tarihi: 7 Ocak 2020).
Karadeniz, E., Ergene, Ş.B. (2015). “Halka Açık Turizm Şirketlerinde Kurumsal Yönetim Uygulamaları: İmalat Şirketleriyle Karşılaştırmalı Bir Analiz”. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12 (2), 73-91.
Karamustafa, O., Varıcı, İ. Er, B. (2009). “Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı: İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi Kapsamındaki Firmalar Üzerinde Bir Uygulama”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17)1, 100 - 119.
Kayalı, N., Doğan, İ. (2018). “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu İle İşletmelerin Finansal Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 78, 111-124.
Kobirate Anonim Şirketi, (2020). “Kurumsal Yönetim Uyum Derecelendirme Raporları”, https://www.kobirate.com.tr/Kurumsal-Yonetim-Uyum-Derecelendirme-Raporlari/ (Erişim Tarihi: 7 Ocak 2020).
Öztürk, M.C. (2014). Kurumsal Sosyal Sorumluluk. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Saha Kurumsal Yönetim ve Derecelendirme Şirketleri Anonim Şirketi., (2020). Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notlarının Anlamı, http://www.saharating.com/~saharati/kurumsal-yonetimderecelendirmesi/ kurumsal-yonetim-derecelendirme-notlarinin-anlami/ (Erişim Tarihi: 03Ocak 2020)
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine Ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ”. Resmi Gazete, Tarih: 03.01.2014, Sayı : 28871.
Tutar, H. (2013). Konu Anlatımlı İşletme ve Yönetim Terimleri Ansiklopedik Sözlük. Ankara: Detay Yayıncılık.
Tükenmez, M., Gençyürek, A. G., Karakelleoğlu, M.İ. (2017). “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notlarının Şirketlerin Finansal Performansı Üzerindeki Etkisi”. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 8(1), 1-18.
Türk Dil Kurumu (TDK), (2020). Türk Dil Kurumu Sözlükleri, https://sozluk.gov.tr (Erişim Tarihi: 7 Ocak 2020).