Şerafettin SEVİM, Sevcan FIRIN

Kişilik Özelliklerinin Yenilikçi Davranış Etkisi Üzerine Bir Araştırma*

Amaç — Çalışanların kişilik özelliklerinin yenilikçi davranış sergilemeleri üzerinde etkisinin olup olmadığının belirlenmesi bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Yöntem — Araştırmanın verileri Wellness işletmelerinde çalışan 708 çalışandan anket yoluyla elde edilmiştir. Toplanan veriler üzerinde korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma modeline göre kişilik özellikleri bağımsız, yenilikçi davranış ise bağımlı değişken olarak incelenmiştir. Bulgular — Araştırmada çalışanların kişilik özelliklerinin yenilikçi davranış sergilemeleri üzerinde etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Tartışma — Analiz sonuçları doğrultusunda Wellness işletmelerinde çalışanların kişilik özelliklerinin farkında olunması yenilikçi davranış sergileyen çalışan profilinin artacağı kabul edilmektedir. Genel olarak değerlendirildiğinde; değişkenler arasındaki etkileşimi inceleyen kısıtlı sayıda araştırmaya rastlanmış olması araştırmanın bulgularını önemli kılmaktadır.

A Research on the Effect of Personality Traits on Innovative Behavior

Purpose — The purpose of this research is to determine whether the personality traits of the employees have an effect on their innovative behavior. Design/methodology/approach — The data of the research were obtained by questionnaire from 708 employees working in Wellness establishments. Correlation and regression analysis were performed on the collected data. According to the research model, personality traits were examined as an independent variable and innovative behavior as a dependent variable. Findings – In the study, it was concluded that the personality traits of the employees have an effect on their innovative behavior. Discussion – In line with the results of the analysis, it is accepted that the awareness of the personality traits of the employees in Wellness businesses will increase the employee profile exhibiting innovative behavior. When evaluated in general; the limited number of studies examining the interaction between variables makes the findings of the study important.

PDF

___

Abdullah, I., Omar, R., & Panatik, S. A. (2016). A Literature Review on Personality, Creativity and Innovative Behavior. International Review of Management and Marketing, 6(1), 177-182.
Akgül, İ., & Yavuz, U. (2019). Bt Çalışanlarının Yenilikçi Davranışlarının Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 54- 72.
Allport, G. W. (1937). Personality: A Psychological İnterpretation.
Altunışık, R., Coşkun, R. & Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya, Sakarya.
Åmo, B. W., & Kolvereid, L. (2005). Organizational Strategy, Individual Personality and Innovation Behavior. Journal of Enterprising Culture, 13(01), 7-19.
Baltacı, A. (2017). Erteleme Davranışı Eğilimi ve Beş Faktörlü Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler: Okul Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 56-80.
Basım, N., Çetin, F. & Tabak, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarıyla İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24(63), 20-34.
Benet-Martinez, V. & John, O. P. (1998). Los Cinco Grandes Across Cultures and Ethnic Groups: Multitrait Multimethod Analyses of The Big Five in Spanish and English, Journal of Personality And Social Psychology, 75(3), 729-750.
Biçer, M. (2017). Etik İklim, Örgütsel Öğrenme ve Yenilikçi Davranış İlişkisi Üzerine Bir Araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Osmaniye.
Biçer, M. (2021). Lider-Üye Etkileşimi ve Yenilikçi Davranış İlişkisinde Personel Güçlendirmenin Aracılık Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(1), 330-342.
Bozkurt, Ö., Meriç, S., & Bozkurt, İ. (2017). Kişilik Özelliklerinin Yenilikçilik Eğilimi Üzerine Etkisini Belirlemeye Yönelik Kamuda Çalışan Yöneticiler Üzerinde Bir Araştırma. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 58-70.
Burger, J. M. (2006). Kişilik. Çev. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu. İstanbul, Kaknüs Yayıncılık. Cervone, D. & L.A. Pervin. (2016). Kişilik Psikolojisi: Kuram ve Araştırma. 12.Baskı (Çev. Ed. M. Baloğlu) Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
Çetin, S.A. & Şahin, B. (2018). Aşçıların Beş Faktör Kişilik Özellikleri İle Bireysel İnovasyon Algısı İlişkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 419-447.
Chen, Su-Chang, Wu, Ming-Chun & Chen, Chun-Hung. (2010). Employee’s Personality Traits, Work Motivation and Innovative Behavior in Marine Tourism Industry. J. Service Science & Management, 3, 198-205.
Çiçek, İ. & Aslan, A. E. (2020). Kişilik ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri: Kuramsal Bir Çerçeve. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 10(1), 137-147.
Dangmei J., Sing, A.P. & Choudari D. (2020). Impacts of Big Five Personality Traits on Innovative Behaviour Among Business Students: An Empirical Study. International Journal of Research in Management & Business Studies, 7(4), 23-27.
Damanpour, F. (1996). Organizational Complexity and Innovation: Developing and Testing Multiple Contingency Models. Management Science, 42(5), 693-716.
De Jong, J. P., & Den Hartog, D. N. (2008). Innovative Work Behavior: Measurement and Validation. EIM Business and Policy Research, 8(1), 1-27.
Demir, M. & Demir, Ş. Ş. (2015). Otel İşletmelerinde Yenilik Yönetimi İlkeler ve Örnekler. Ankara, Detay.
Deveci, B. (2020). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin İş Doyumu ve Yaşam Doyumuna Etkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
Doğan, F. (2013). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ve Öznel İyi Oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14 (1), 56-64.
Drucker, Peter F. (1985). Innovation and Entrepreneurship, Harper & Row Publ, New York.
Duman, F. & Vardar, S. (2019). Effects of Managers’ Individual Innovative Behavior Tendencies and Business Innovation on Non-Financial Business Performance. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 13-29.
Durna, U. (2002). Yenilik yönetimi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Ekinci, Y. & Dawes, P. L. (2009). Consumer Perceptions of Frontline Service Employee Personality Traits, Interaction Quality and Consumer Satisfaction. The Service Industries Journal, 107(125), 503-521.
Haydaroğlu, S. & Besler, S. (2021). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Muhalefete Etkisi ve Lider-Üye Etkileşiminin Düzenleyici Rolü: Beyaz Yakalı Çalışanlar Üzerinde Bir Araştırma. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 123-140.
Hogan, J., & Holland, B. (2003). Using Theory to Evaluate Personality and Job-Performance Relations: A Socioanalytic Perspective. Journal of Applied Psychology, 88(1), 100.
Işık, M., & Kaptangil, İ. (2018). Akıllı Telefon Bağımlılığının Sosyal Medya Kullanımı ve Beş Faktör Kişilik Özelliği İle İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinden Bir Araştırma. Itobiad: Journal of The Human & Social Science Researches, 7(2), 695-717.
Işık, K., & Küçükşahin, D. (2020). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişki: Mağaza Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(3), 257-276.
İmamoğlu, S. Z., Serhat, E. R. A. T., & Ayber, E. D. (2021). Öz Yeterlilik ve Örgütsel Özdeşleşmenin Yenilikçi Davranış ve Görev Performansı Üzerindeki Etkisi Eğitim Sektöründe Bir Araştırma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (Akad), 13(24), 210-225.
İnalli, Ç., Zekioğlu, A. & Tatar, A. (2019). Su Sporlarıyla Uğraşan Sporcuların Beş Faktör Kişilik Yapıları ve Öfke İfade Tarzları Arasındaki İlişki. Humanistic Perspective, 2(2), 81-107.
Janssen, O. (2000). Job Demands, Perception of Effort-Reward Fairness And Innovative Work Behavior. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73, 287-302
Janssen, O. (2004). How Fairness Perceptions Make İnnovative Behavior More or Less Stressful. Journal of Organizational Behavior, 25(2), 201-215.
Khan, M. A., Ismail, F. B., Hussain, A., & Alghazali, B. (2020). The Interplay of Leadership Styles, İnnovative Work Behavior, Organizational Culture, and Organizational Citizenship Behavior. Sage Open, 10(1), 1-16.
Kleysen, R. F. & Street, C. T. (2001). Towards A Multi-Dimensional Measure of Individual Innovative Behavior. Journal of Intellectual Capital, 2(3), 284-296.
Kör, B. (2015). Öz Liderlik, Örgütlerin Girişimcilik Yönelimi ve Çalışanların Yenilikçi İş Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir Araştırma, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kwon, K. & Kim, T. (2020). An integrative Literature Review Of Employee Engagement and Innovative Behavior: Revisiting The JD-R Model. Human Resource Management Review, 30(2), 100704.
Ling-Hsieh, H., Ru-Hsieh, J., & Ling, Wang, I. (2011). Linking Personality and Innovation: The Role of Knowledge Management. World Transactions on Engineering and Technology Education, 9(1), 38-44.
Lorcu, F. (2015). Örneklerle Veri Analizi Spss Uygulamalı. Ankara, Detay.
MacLane, C. N. & Walmsley, P. T. (2010). Reducing Counterproductive Work Behavior Through Employee Selection. Human Resource Management Review, 20, 62-72.
McCrae, R. R. & Costa Jr, P. T. (1985). Comparison of Epı and Psychoticism Scales With Measures of the Five-Factor Model of Personality. Personality and Individual Differences, 6(5), 587-597.
McCrae, R. R. & John, O. P. (1992). An Introduction to The Five-Factor Model and Its Applications. Journal of Personality, 60(2), 175-215.
McGraw-Hill, (2016). Aklımın Aklı: Psikoloji. 2. Basımdan Çeviri. Çeviri Editörleri: Doç. Dr. Mithat Durak, Doç. Dr. Emre Şenol-Durak, Ar. Gör. Ufuk Kocatepe. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
Mount, M.K., Barrick, M.R., Scullen, S.M., & Rounds, J. (2005). HigherOrder Dimensions of the Big Five Personality Traits and The Big Six Vocational Interest Types. Personal Psychology. 58, 447- 478.
Olakitan, O.O. (2011). An Examination of the Impact of Selected Personality Traits on the Innovative Behaviour of Entrepreneurs in Nigeria. International Business and Management, 3(2), 112-121.
Örücü, E. & Çinar, B. (2019). Pozitif Psikolojik Sermayenin Yenilikçi Davranış Üzerindeki Etkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 275-291.
Özdamar, K. (2013). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi (9. baskı). Eskişehir, Nisan Kitapevi.
Patterson, F., Kerrin, M., & Gatto-Roissard, G. (2009). Characteristics and Behaviours of Innovative People in Organisations. Literature Review prepared for the NESTA Policy & Research Unit, London: NESTA, 1-63.
Purwanto, A., Asbari, M., Hartuti, H., Setiana, Y. N., & Fahmi, K. (2021). Effect of Psychological Capital and Authentic Leadership on Innovation Work Behavior. International Journal of Social And Management Studies, 2(1), 1-13.
Rauch, A. & Frese, M. (2007). Let’s Put The Person Back into Entrepreneurship Research: A MetaAnalysis on The Relationship Between Business Owners’ Personality Traits, Business Creation, and Success, European Journal of Work and Organizational Psychology, 16(4), 353-385.
Serinikli, N. (2021). Üniversite Öğrencilerinin Cam Tavan Algıları İle Beş Faktör Kişilik Özellikleri İlişkisi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 07(01), 16-28.
Solunoğlu, A., & İkiz, A. N. (2020). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Hedonik Tüketim Üzerine Etkisinin İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2344-2361.
Suprapti, S., Asbari, M., Cahyono, Y., & Mufid, A. (2020). Leadership Style, Organizational Culture and İnnovative Behavior on Public Health Center Performance During Pandemic Covid19. Journal of Industrial Engineering & Management Research, 1(2), 76-88.
Tekin, Ö. A. (2012). Yabancılaşma ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler: Antalya Kemer’deki Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama, Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Thurlings, M., Evers, A. T. & Vermeulen, M. (2015). Toward a Model of Explaining Teachers’ Innovative Behavior: A Literature Review. Review of Educational Research, 85(3), 430-471.
Tuna, A. A. (2020). Güç Mesafesinin Yenilikçi Davranışlar Üzerindeki Etkisinde İşgören Performansının Aracılık Rolü Üzerine Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 18(36), 409- 426.
Tuna, A. F. & Turanlı, M. (2020). An Investigation of The Relationship Between Five Factor Personality Traits and Individual Innovativeness in Service Industries. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(1), 1-9.
Uçar, Z. (2019). Yönetsel Sessizleştirme, Hiyerarşik Bilgi Paylaşımı ve Yenilikçi Davranış Arasındaki İlişkiler Üzerine Görgül Bir Uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 179- 196.
Ulusal, E. & Yüreğir, O. (2020). Yenilikçi İş Davranışını Belirleyen Faktörlerin Ağırlıklandırılması. Endüstri Mühendisliği, 31, 17-31.
Woo, H., & Ahn, H. J. (2015). Big Five Personality and Different Meanings of Happiness of Consumers. Economics and Sociology, 8(3), 145-154.
Woods, S. A., vd. (2017). Innovative Work Behavior And Personality Traits: Examining The Moderating Effects Of Organizational Tenure. Journal of Managerial Psychology, 33(1), 29– 42.
Yesil, S. & Sözbilir, F. (2013). An Empirical İnvestigation into The Impact of Personality on Individual İnnovation Behaviour in The Workplace. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 81, 540- 551.