Ünİversİte Öğrencİlerİnde İyİmserlİk, Dİndarlık ve Dİnİ Yönelim İlİşkisi

Bu çalışmanın amacı; insanın yaşamına sistematik bir bakış açısı ve anlam katan dinin, insanın hayatında olumlu olayların olacağına dair inancının derecesinde yani iyimserlik düzeyinde bir etkisi olup olmadığını ve varsa bu ilişkinin dindarlığın hangi boyutlarıyla ilişkili olduğunu ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubu, İstanbul Üniversitesi'ne bağlı on iki farklı fakültede öğrenim gören 753 öğrenciden (%34 Erkek, %66 Kadın) oluşmaktadır. Katılımcılara iyimserlik ölçeği, dindarlık ve dini yönelim ölçekleri uygulanmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre, iyimserlik ile dindarlık (r=.196) ve dini yönelim (r=.318) arasında olumlu yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca yine iyimserlikle namaz kılma, Kur'an okuma, dua etme ve öznel dindarlık algısı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir

THE RELATIONSHIP BETWEEN OPTIMISM, RELIGIOSITY AND RELIGIOUS ORIENTATION: AN EMPIRICAL RESEARCH ON UNIVERSITY STUDENTS

This study examines whether religion giving a systematical perpective and meaning to the life, affects the belief on positive things would happen, namely optimism. If so, it also aims to reveal by which dimensions of religiosity are associated in this relationship. The study group consists of 753 students (%34 Male, %66 Female) from 12 different faculties of Istanbul University. Optimism scale, religiosity, and religious orientation scales were applied to the study group. According to the results there is a positive relation between optimism and religiosity (r=.196) and religious orientation (r=.318) respectively. Furthermore positive and significant relation was found between optimism and performing the five time prayers, reciting the Quran, praying and subjective religiosity

___

  • AÇIKGÖZ, Serap., Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ile Özyetkinlik ve İyimserlik İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2006.
  • AŞAN, Pelin, Türk Üniversite Öğrencilerinin ve Yetişkinlerin Geleceğe Yönelik Beklenti ve Düşüncelerinin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 1996.
  • AYTEN, Ali, Kendini Gerçekleştirme ve Dindarlık İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2004.
  • AYTEN, Ali, Tanrı’ya Sığınmak, İz Yayınları, İstanbul 2012.
  • AVCI, Dilek, Öğrenilmiş İyimserlik Eğitim Programının 9. Ve 10. Sınıf Öğrencilerinin İyimserlik Düzeylerine Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2009.
  • AYDIN, G. ve TEZER, E., İyimserlik, Sağlık Sorunları ve Akademik Başarı İlişkisi, Psikoloji Dergisi. 7 (26): 1991, s. 2-9.
  • AYPAY, Ayşe, “Gerçekçi Olmayan İyimserlik Kuramı” , TSA, Yıl: 12, sa. 1, 2008, s.19-34.
  • BAHADIR, Abdülkerim, İnsanın Anlam Arayışı ve Din, İnsan Yayınları, İstanbul 2011. BALCI, S. ve YILMAZ, M., “İyimserlik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, O.M.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 14, 2002, s.54-60.
  • HEFFERON, Kate ve BONIWELL, Ilona, Pozitif Psikoloji, Kuram, Araştırma ve Uygulamalar, trc. ed. Tayfun Doğan, Nobel Yay., Ankara 2014.
  • GHEINAGHI, Akram ve ark., “The Relationship Between Religious Beliefs, Social Support And Optimism In Students Of Golestan University Of Medical Sciences”, Journal of Advances in Medical Education (JAMED), Vol.1, No.2, Winter, 2016, s. 43-49.
  • GÖCEN, Gülüşan, Şükür ve Psikolojik İyi Olma Arasındaki İlişki Üzerine Bir Alan Araş- tırması, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2012.
  • GÖCEN, Gülüşan, “Pozitif Psikoloji Düzleminde Psikolojik İyi Olma ve Dini Yönelim İlişkisi: Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma”, Toplum Bilimleri Dergisi, sa.7(13), 2013, s. 97–130.
  • GABLE, S. L., & HAIDT, J., “What (And Why) is Positive Psychology?”, Review of General Psychology, 9, 2005, s. 103-110.
  • GÜVEN, Metin, Motivasyon-Dindarlık İlişkisi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum 2011.
  • HOROZCU, Ümit, Din Psikolojisi Açısından William James ve Görüşleri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2004.
  • HOROZCU, Ümit (2010); “Tecrübî Araştırmalar Işığında Dindarlık ve Maneviyat ile Ruhsal ve Bedensel Sağlık Arasındaki İlişki”, Milel ve Nihal, 7 (1), s. 209-240.
  • KANDEMİR, Fatih, Umut-İyimserlik ve Dindarlık İlişkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Erzurum 2016.
  • KAYIKLIK, Hasan, Dini Yaşayış Biçimleri: Psikolojik Temelleri Açısından Bir Değerlendirme, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2000.
  • KOENIG, Harold G. “Religion, Spirituality, And Health: A Review And Update”, Adv. Mind Body Med., Summer, 29 (3), 2015, s.19-26.
  • KÖSE, Ali, “Psikoloji ve Din: Bir Dargın Bir Barışık Kardeşler”, İslamî Araştırmalar Dergisi, Din Psikolojisi Özel Sayısı, C. IX, S. 3, İstanbul 2006, s. I-II.
  • KULA, Naci, Kimlik ve Din, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2001.
  • MATSUMOTO, David, The Cambridge Dictionary of Psychology, Cambridge 2009. 190 ‹SLÂMÎ ‹L‹MLER DERG‹S‹
  • MATTIS, J. S., FONTENOT, D. L., & HATCHER-Kay, C. A., “Religiosity, Racism, And Dispositional Optimism Among African Americans”. Personality and Individual Differences, 34, 2003, s. 1025-1038.
  • MATTIS, J. S. ve ark., “What would I know about mercy? Faith, Forgiveness, and Optimistic Expectancies among African Americans”, Race and Social Problems, 9, 2017, s. 42-52.
  • PETERSON, Christopher, “Future of Optimism”, American Psychologist, sa. 55(1), 2000, s. 44-55.
  • MUTLU, Kayhan, “Bir Dindarlık Ölçeği (Sosyoloji’de Yöntem Üzerine Bir Tartışma)”, İslami Araştırmalar Dergisi, Cilt:3, Sayı:4, 1989, s.194-199.
  • NAM, Ilsung ve ark., “The Mediating Role of Optimism and Pessimism on the Relationship between Spirituality and Depression among Elderly Cancer Patients”, Korean J Health Promot, sa. 16(2), 2016, s. 127-133.
  • ÖZDALGA, E., “Din Din Midir Yoksa Başka Bir Şey Midir”, İslami Araştırmalar, Cilt:3, Sayı:2, 1989, s. 29-39. PETERSON, Christopher and PARK, Nansook, “Optimism”, Encyclopedia of Applied Psychology, c.2, Elsevier, 2004, s. 711-714.
  • RAND, K. L., MARTIN, A. D., & SHEA, A. M., “Hope, But Not Optimism, Predicts Academic Performance Of Law Students Beyond Previous Academic Achievement”. Journal of Research in Personality, 45, 2011, s. 683–686.
  • SCHEIER, M. F., & CARVER, C. S., “Effect of Optimism on Psychological and Phycical
  • Well- Being: Theorical Over-View and Empiral Update”, Cognitive Theraphy and Research, c.16, sa. 2, 1992, s. 201-228. SELIGMAN, M., Öğrenilmiş İyimserlik, trc. S. K. Başaran, HYB Yayıncılık, Ankara 2007.
  • SELIGMAN, M., & CSIKSZENTMIHALYI, M., “Positive Psychology: An Introduction”. American Psychologist, 55, 2000, s. 5-14. SETHI, S. ve SELIGMAN, M., “Optimism and Fundamentalism”, Psychological Science, sa. 4, 1993, s. 256-259.
  • ŞENTEPE, Ayşe, Ruh Sağlığı Belirtilerinin Yordayıcısı Olarak Affetme ve Dindarlık İliş- kisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya 2016.
  • TEMIZ, Y.E., “Erdem Temelli Müdahalelerin Dini Danışmanlık ve Rehberliğe Katkısı: Pozitif Psikoloji Yaklaşımı”, edt. Ali Ayten, Manevi Danışmanlık ve Rehberlik, Teori ve Uygulama Alanları, Dem Yay., İstanbul 2017, s. 301-353.
  • TÜRKÜM, A. S., Stresle Başa Çıkma Ve İyimserlik, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No:1098, Eskişehir 1999.
  • UYSAL, Veysel, “İslami Dindarlık Ölçeği Üzerine Bir Pilot Çalışma”, İslami Araştırmalar Dergisi, sa. 8 (3-4), 1995, s. 263- 271.
  • UYSAL, Veysel. Din Psikolojisi Açısından Dini Tutum, Davranış Ve Şahsiyet Özellikleri, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, Yayın No:111,İstanbul 1996.
  • WROSCH, Carsten and SCHEIER, Michael F., “Personality and Quality of Life: The Importance of Optimism and Goal Adjustment”, Quality of Life Research, 12 (1), 2003, s.59-72.
  • YAPICI, Asım, Ruh Sağlığı Ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık, Karahan Kitabevi, Ankara 2007.