Kur'an kıssalarının amaçlarıyla ilgili kavramların eğitim öğretim açısından tahlîli
Bu makalede, kıssaların amacını belirtmek için Kuran-ı Kerimde kullanılan temel kavramlar analiz edilmektedir. Bu çerçevede, kıssaların öğretici yönüne ve öğrenme sürecinde öğrenciyi aktif kılan özelliklerine işaret eden kavramlar eğitim biliminin verileri ışığında değerlendirilmektedir. Bu çalışmada kıssalar, Kuranın varlık amacını oluşturan insan hidâyeti nin birer aracı olarak ele alınmaktadırlar. Bu açıdan kıssalardaki üslûp, olaylar, şahıslar, roller v.s. bütün unsurlar, okuyucunun kendisiyle hidâyet yolunun izini süreceği araçlar olarak değerlendirilmektedir. Buna bağlı olarak kıssaların amacını ifade eden Kurâni kavramlar da bu temel tez doğrultusunda tahlil edilerek bir sonuca varılmaya çalışılmaktadır.
The analysis of the concepts related to aims of the Quranic narrative in terms of educational perspective
In this article, it is analyzed the basic concepts of the Quran for explaining the purpose of parables. In this context, the concepts that point at features making pupils active in the teaching and learning process and the instructive dimensions of the parables will be evaluated in the light of educational perspective. In this study the parables are handled as a means of human guidancewhich it is the main purpose of the Qur an. In this perspective, all such elements as the style, events, persons, roles in the parables can be considered as instruments of the reader that helps himself to find the right path. Consequently, the Qur anic concepts related to the purpose of the parables are analyzed in accordance with this basic thesis.
___
- Abdali, Şerif, Mansur b. Avn; el-Emsal fil Kuran, Alemul- Marife, Cidde, 1985.
- Baljon, J.M.S, Kuran Yorumunda Çağdaş Yönelimler, (Çev: Şaban Ali Düzgün), Fecr Yay., Ankara, 1994.
- Beyanuni, Abdülmecid; Darbul Emsal fil Kuran, Darul Kelam, Dimeşk, 1991.
- Cassâs, Ahmet b. Ali, Ahkâmul-Kuran, Beyrut, 1405/1985.
- Celal Kırca, Kurana Yönelişler, Fecr Yayınlar, Ankara, 2010.
- Cemal Tosun, Din Eğitimi Bilimine Giriş, Pegem Yayınları, 5. Baskı, Ankara,2011.
- Diyanet İşleri Başkanlığı; Kuran Yolu Türkçe Meal ve Tefsiri, (Haz: Hayrettin Karaman ve Arkadaşları), Ankara, 2012.
- Ebul-Bekâ; el-Kulliyât, (tahk.: A. Derviş, M. el-Mısri), Müessesetur-Risale, Beyrut 1993.
- Elmalılı Hamdi Yazır; Hak Dini Kuran Dili, Eser Neşriyat, 1979.
- Es-Suyuti, Celâluddîn; el- İtkan fi Ulûmil Kuran, Dârul-Ulûmil İnsâniyye, Beyrut, 2. Baskı,1993.
- Feyrûzâbadi, Muhammed b. Yakub; Kâmusul Muhit,Dârul Fikr Yayınevi, Beyrut, 1995.
- Gülnur Erciyeş; Öğretim Yöntem ve Teknikleri, Pegem Yayınları, 5. Baskı, Ankara, 2010.
- İbn. Manzur, Lisânul- Arabi, Dârul Fikr Yayınevi, Beyrut, 3. Baskı, 1993.
- İbnül-Cevzî; Zâdül-Mesîr fî ilmit- tefsîr, Beyrut 1987.
- İdris Şengül; Kuran Kıssaları Üzerine, Işık yayınları, İzmir, 1994.
- İsfehâni, er-Râğıb; Müfredâtu elfâzil Kuran,(Thk. Safvan Adnân Dâvûdi), Dârul Kalem, Şam.2002.
- İsmail Cerrahoğlu, Tefsir Usulü, Ankara, 1991.
- Kamile. Açıkgöz; Aktif Öğrenme, Eğitim Dünyası Yayınları,7. Baskı. İzmir, 2005.
- Kazvînî Hatib; Telhis, 1308 h.
- M.Zeki Aydın; Aktif Öğretim Yöntemlerinden Buldurma (Sokrates) Yöntemi, C.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, sayı:V, Sivas 2001.
- M. Zeki Aydın; Din Öğretiminde Yöntemler, Nobel Yayın Dağıtım, 3. Basım, Ankara, 2007.
- Muhammed Ahmed Halefullah; Kuranda Anlatım Sanatı (Çev: Şaban Karataş), Anka- ra Okulu Yayınları, Ankara, 2002.
- Muhammed el- Behiy; İslami Düşüncede Oryantalist Etki, (Çev: İbrahim Sarrmış), Ekin yay., İstanbul, 1996.
- Muhammed Esed, Meal Tefsir, (Çev:Cahit Koytak, Ahmet Ertürk), İşaret Yayınları, İstanbul, 2002.
- Muhammed Fâdıl, el-Cemâli, el-Felsefetut-Terbiyetu fil Kurân, Dârul Kitâbil-Cedîd, 1. Bas., Tunus, 1966.
- Münire Erden, Yasemin Akman; Eğitim Psikolojisi, Arkadaş Yayınları, 17. Baskı, Ankara, 2008.
- Necati Kara; Kurâna Göre Hz. Musa, Firavn ve Yahudiler, Seha Neşriyat, 2.baskı, İst.1991.
- Nurettin Fidan, ve Münire Erden, Eğitime Giriş, Alkım Yayınevi, Ankara, ts.
- Özcan Demirel; Öğretim İlke ve Yöntemleri-Öğretme Sanatı, Pegem Akademi Yayınları, 14.Baskı, Akara,2009.
- Remzi Kaya, Kuran Kıssaları ve Düşündürdükleri, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.11, Sayı:2, 2002.
- Sait Şimşek; Kuran Kıssalarına Giriş, Yöneliş Yayınları, İstanbul, 1998.
- Salih Kalem, Salih Fer, Aktif Öğrenme Modeliyle Oluşturulan Öğrenme Ortamının Öğrenme, Öğretme ve İletişim Sürecine Etkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi. Yıl:3,Sayı:2, 2003.
- Selahattin Ertürk; Eğitimde Program Geliştirme, 9. Baskı, Ankara, 1997.
- Suat Çelik, Erdal Şenocak, Samih Bayrakçeken, Yavuz Taşkesenligil, Kemal Doymuş, Aktif Öğrenme Stratejileri Üzerine bir Derleme Çalışması, Kazım Karabekir E. Fakültesi Dergisi,11,2005.
- Süleyman Ateş; Yüce Kuranın Çağdaş Tefsir,Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul, 1989.
- Şadi Eren; Kuranda Teşbih ve Temsiller, Işık Yay., 2. Baskı, İstanbul, 2002.
- Şâtıbî Ebu İshak; el-Muvâfakât, (Terc:Mehmet Erdoğan), İstanbul, 1993.
- Şehmus Demir; Mitoloji Kuran Kıssaları ve Tarihi Gerçeklik, Beyan Yay., İstanbul, 2003.
- Turner Bryan, S; Oryantalizm Kapitalizm ve İslam, (Çev: Ahmet Demirhan), İnsan Yay., İstanbul, 1991.
- Vehbe Züheylî; el-Kıssatül Kurâniyyetü Hidâyetün ve Beyânün, Şam 1992.
- Veli Ulutürk; Kuranda Temsili Anlatım, İnsan Yay., İstanbul, 1995.
- William Montogmery Watt; İslami Hareketler ve Modernlik, (Çev: Turan Koç), İz Yay., İstanbul, 1997.
- Kurana Giriş, (Çev: Süleyman Kalkan), Ankara Okulu Yay., Ankara, 2000. www.tdk.gov.tr; Büyük Türkçe Sözlük.
- Zühetr Mansur el-Mezidi; Kuran Kıssalarında Sinematik Özelikler (Çev: Hülya Afacan), Mana Yay., İstanbul, 2010. lar.137