Kitab-ı Mukaddes'İ mitolojik unsurlardan arındırma çabası ve Kur'an kıssalarının tarihî gerçekliği

Bu çalışmadaki hedefimiz, Batıda kutsal metin kritisizmi ile gündeme gelen ve daha sonra Kitab-ı Mukaddesin mitolojik unsurlardan arındırılması çabasıyla devam eden sürecin, Kuran kıssaları bağlamında gündeme getirilen ve kıssaların tarihi gerçekliğini sorgulayan, bunlardan bir kısmının mitolojik bir yapıya sahip olduğunu ifade eden yaklaşım arasında bir bağlantının olup olmadığını tespit etmeye çalışmaktır.

Demythologization of the holy scripture and the historical reality of the Quranic Narrations

Our aim in this study is to determine whether there is a connection be- tween the process, which became a current issue by the criticism of holy texts in the West and then continued with the efforts to purify the Holy Scripture from the mythological elements, and the approach, which was brought into agenda in the context of the parables in Quran and ques- tioned the historical reality of the parables and expressed that some of these were mythological, or not.

___

  • Abduh, Muhammed – Rıza, Reşid: Tefsiru’l- Menar, Mektebetu’l-Kahire, Mısır 1960.
  • Abduh, Muhammed: Risaletu’t-Tevhid, Mektebetu’l-Kahire, Mısır 1960. el-Adevi, Muhmmed Hayr Mahmud: Mealimu’l-Kıssa fi’l-Kur’ani’l-Kerim, Daru’l-Adevi, Ürdün 1988.
  • Adıvar, A. Adnan: Tarih Boyunca İlim ve Din, Remzi Kitabevi, İstanbul 1987.
  • Aktay, Yasin: “Kur’an Yorumlarının Hermenötik Bağlamı”, İslami Araştırmalar, Cilt 9, 1996/1-4 (78 – 102).
  • Arnaldez, Roger: “Fransız Kültüründe Muhammed Peygamber’in Tasviri”, çev. Mehmet Demirci – Mehmet Şeker, Uluslar arası Birinci İslam Araştırmaları Sempozyu- mu, Dokuz Eylül Ü. Yay., İzmir 1985 (62-78).
  • Ay, Eyyüp: “Hz. İbrahim Kıssasına Arkeolojik Bir Projeksiyon”, Kur’an Kıssalarının Anlam ve Değeri, IV. Kur’an Sempozyumu, Fecr Yay., Ankara 1998 (185-195)
  • Aydın, Mehmet: “Allah’ın Varlığına İnanmanın Akliliği”, İslami Araştırmalar, 1986/2 (12-21).
  • Baljon, J.M.S.: Kur’an Yorumunda Çağdaş Yönelimler, çev. Şaban Ali Düzgün, Fecr Yay., Ankara 1994.
  • el-Behiy, Muhammed: İslami Düşüncede Oryantalist Etki, çev. İbrahim Sarmış, Ekin Yay., İstanbul 1996.
  • Berger, Peter L.: Dinin Sosyal Gerçekliği, çev. Ali Coşkun, İnsan Yay., İstanbul 1993.
  • Bultmann, Rudolf: Jesus Christ and Mythology, Charles Scrıbner’s Sons, New York 1958.
  • Capra, Fritjof: Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası, İnsan Yay., İstanbul 1992.
  • Fazlur Rahman: İslam, çev. Mehmet Dağ - Mehmet Aydın, Selçuk Yay., Ankara 1993.
  • Hartman, L.F.: “Myth And Mythology (ın the Bıble)” mad, New Catholıc Encyclopedıa, The Catholıc University of America, Washington 1981.
  • Hicazi, Muhammed Mahmud: el-Vahdetu’l-Mevduiyye fi’l-Kur’ani’l-Kerim, Daru’l- Kutubi’l-Hadise, Kahire 1970.
  • Hooke, Samuel Henry: Ortadoğu Mitolojisi –Mezopotamya Mısır Filistin Hitit Musevi Hristiyan Mitosları-, çev. Alaeddin Şenel, İmge Kitabevi, İstanbul 1993.
  • Hourani, Albert: Çağdaş Arap Düşüncesi, çev. Latif Boyacı – Hüseyin Yılmaz, İnsan Yay., İstanbul 1994.
  • İbn Kesir, Ebu’l-Fida İsmail: Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, thk. Muhammed İbrahim el- Benna – Muhammed Ahmed Aşur – Abdulaziz Ğanim, Daru Kahraman, İsatnbul 1984.
  • İsfehani, Rağıb: Mufredatu Elfazi’l-Kur’an, thk. Safvan Adnan Davudi, Daru’ş-Şamiyye, Beyrut 1992.
  • Kılıç, Sadık: Mitoloji Kitab-ı Mukaddes ve Kur’an-ı Kerim, Nil Yay., İzmir 1993.
  • Kırca, Celal: Kur’an-ı Kerim’de Fen Bilimleri, İstanbul 1994.
  • Kudsı Zadeh, A. Albert: “Islamıc Reform ın Egypt: Some Observatıons on the Role of Afghani”, The Muslım World, Vol. LXI, 1971/1 (1 – 12).
  • Menna’u’l-Kattan: Mebahis fi Ulumi’l-Kur’an, Muessesetu’r-Risale, Beyrut 1994.
  • Nakre, Tuhami: Saykuluciyyetu’l-Kıssa fi’l-Kur’an, eş-Şirketu’t-Tunusiyye li’t-Tevzi’, Tunus 1974.
  • Özcan, Zeki: Teolojik Hermenötik, Alfa Yay., İstanbul 1998.
  • Paret, Rudi: Kur’an Üzerine Makaleler, çev. Ömer Özsoy, Bilgi Vakfı Yay., Ankara 1995.
  • Renan, Ernest: “İslamlık ve Bilim”, Nutuklar ve Konferanslar, çev. Ziya İshan, Sakarya Basımevi, Ankara 1946 içinde (183 – 205).
  • er-Rumi, Fehd b. Abdirrahman b. Süleyman: Menhecu’l-Medreseti’l-Akliyyeti’l-Hadiseti fi’t-Tefsir, Muessesetu’r-Risale, Beyrut 1981.
  • Şarkavi, İffet Muhammed: el-Fikru’d-Dini fi Muvaceheti’l-Asr, Daru’l-Avde, Beyrut 1979.
  • Şengül, İdris: Kur’an Kıssaları Üzerine, Işık Yay., İzmir 1994.
  • Şengül, İdris: “Kur’an Kıssalarının Tarihi Değeri”, Kur’an Kıssalarının Anlam ve Değeri, IV. Kur’an Sempozyumu, Fecr Yay., Ankara 1998 (169-184).
  • Tillich, Paul: İmanın Dinamikleri, çev. Fahrullah Terkan – Salih Özer, Ankara Okulu Yay., Ankara 2000.
  • Turner, Bryan S.: Max Weber ve İslam, çev. Yasin Aktay, Ankara 1991.
  • Turner, Bryan S: Oryantalizm, Kapitalizm ve İslam, çev. Ahmet Demirhan, İnsan Yay., İstanbul 1991.
  • Watt, William Montgomery: Kur’an’a Giriş, çev. Süleyman Kalkan, Ankara Okulu Yay., Ankara 2000.
  • Watt, William Montgomery: İslami Hareketler ve Modernlik, çev. Turan Koç, İz Yay., İstanbul 1997.
  • Watt, William Montgomery: “Batılı İlim Adamlarının Kur’an’a Yaklaşımları”, çev. Selahattin Eroğlu, Uluslar arası Birinci İslam Araştırmaları Sempozyumu, Dokuz Eylül Ü. Yay., İzmir 1985 (31-36).
  • ez-Zebidi, Muhibbuddin Murtada b. Muhammed: Tacu’l-Arus min Cevahiri’l-Kamus, Daru Libya, Bingazi, ts.