Es-savâiku'l-mürsele adlı eseri çerçevesinde İbn Kayyim El-Cevziyye'nin mecaz eleştirisi
Kurânın yorumlanmasında belirleyici olan en önemli hususlardan biri de mecazdır. Mecaz, özellikle müteşâbih âyetler ve haberi sıfatların yorumuyla ilgili olarak gündeme gelmiştir. Nasslara bağlılığıyla öne çıkan selef ekolüne mensup âlimler içerisinde haberi sıfatların tevilini önlemek maksadıyla mecazı reddedenler olmuştur. Bu makalede bu âlimlerin önde gelenlerinden biri olan İbn Kayyim el-Cevziyyenin konuyla ilgili görüşleri gerekçeleriyle birlikte ele alınıp değerlendirilmektedir.
According to his book Es-Savâıku l-mursele , Ibn Kayyım s critic of metaphor
One of the most important determining factor in order to interpret the Quran is metaphor. Metaphor, especially in relation to the interpretation of the mutashâbih (allgorical) verses and divine attributes has been discussed. Of the early Muslims (Salafi), some scholars denied and rejected methapor to avoid interpretation (ta vil) of habari qualities (divine attributes). In this article, the opinion of İbn Qayyim Al-Jawziyya, who is one of the leading scholars of Salafi, will be discussed with its reasons.
___
- Abdülazîm el-Mutinî, el-Mecâzfil-lügavel-Kurânıl-Kerîm, I-II, Kâhire: MektebetüVehbe Abdülkâhir el-Bağdâdî, Usûlüd-dîn(nşr. AhmedŞemsüddîn), 1. Baskı, Beyrut: Dârul- Kütübil-İlmiyye, 2002.
- Abdünnâfi Efendi, en-Neful-muavveltercemetüt-Telhîsvel-Mutavvel, İst: Âmire, 1290.
- Ahfeş, Meânil-Kurân, I-II, (nşr. HüdâMahmûdKurâa), Kâhire: Mektebetül-Hancî, ts.
- Alâüddin el-Buhârî, Keşfül-esrâr an UsûliFahril-İslâm el-Pezdevî, I-IV, 2. Baskı, Beyrut: Dârul-Kitâbil-Arabî, 1994.
- Ali el-Cârim-Mustafa Emîn, el-Belâgatul-Vâzıha, Dârun-Numân lil-ulûm, ts.
- Bâkıllânî, el-İnsâf fî mâ yecibü itikâduh ve lâyecûzul-cehlü bih (nşr. Muhammed Zâhid el-Kevserî), 2. Baskı, el-Mektebetül-Ezheriyyelit-Türâs, 2000.
- Beyâzîzâde, el-Usûlül-münîfe lil-İmâm Ebî Hanîfe (nşr. İlyas Çelebi), İst: MÜİF Yayınları, 1996.
- Birışık, Abdülhamit, İbnün-Nakîb el-Makdisî, DİA, XXI, 165-6.
- Bolelli, Nusrettin, Belâgat, 5. Baskı, İst: MÜİF Yayınları, 2009.
- Durmuş, İsmail, Mecaz, DİA, XXVIII, 217.
- EbûUbeyde, Mecâzul-Kurân (nşr: M. Fuâd Sezgin), I-II, Kâhire: Mektebetül-Hancî, ts.
- Ebül-Hasen el-Eşarî, el-İbâne an usûlid-diyâne, 1. Baskı, Beyrut: Dâru İbn Zeydûn, ts.
- Ebül-Huseyn el-Basrî, Kitâbül-Mutemed fî usûlil-fıkh (nşr. Muhammed Hamîdullah), I-II, Dımaşk 1964.
- Ferrâ, Meânil-Kurân, I-III, (nşr. Ahmed Yûsuf Necâtî-Muhammed Ali en-Neccâr) Dârüs-sürûr, ts.
- Gazzâlî, el-Müstasfâ fî ilmil-usûl, I-II, Beyrut: Dâru İhyâit-Türâsil-Arabî, ts.
- Izutsu, Toshihiko, Kuranda Dinî ve Ahlâkî Terimler( trc. Salahattin Ayaz), İst: Pınar Yayınları, ts.
- İbn Cinnî, el-Hasâis (nşr. Muhammed Ali en-Neccâr), I-III, Beyrut: Dârul-Kitâbil- Arabî, ts.
- İbn Fûrek, Makâlâtüş-Şeyh Ebil-Hasan el-Eşarî ( nşr. Ahmed Abdürrahîm es-Sâyih), 1. Baskı, Kâhire: Mektebetüs-Sekâfetid-Dîniyye, 2005.
- İbn Kayyim el-Cevziyye, Bedâiut-tefsîr, I-IV, (der. Yusrî es-Seyyid Muhammed; Türkçeye trc. Harun Öğmüş-Halil Aldemir), İst: Karınca Polen Yayınları, 2011. es-Savâikul-mürsele alel-Cehmiyye vel-Muattıla, I-IV, (nşr. Ali b. Muhammed ed-Dâhîlullah), Riyad: Dârul-Âsım, ts.
- İbnül-Mevsılî, Muhtasarus-Savâik (nşr. Zekeriyyâ Ali Yusuf), Kâhire, t.y.
- Kâsimî, Mehâsinüt-tevîl (nşr. Ahmed b. Ali-Hamdî Subh), Kâhire: Dârul-Hadîs, 2003.
- Kazvînî, Telhîsul-Miftâh (nşr: Nevzat H Yanık ve dğr), İst: Huzur Yayın-Dağıtım, ts.
- Özdemir, İbrâhim, İslâm Düşüncesinde Dil ve Varlık (vaz ilminin temel meseleleri), İstanbul: İz Yayıncılık, 2006.
- Râgıb, Müfredâtüelfâzıl-Kurânil-Kerîm (nşr: Safvân AdnânDâvûdî), 1. Baskı, Dımaşk: Dârul-Kalem, 1992.
- Râzî, Mefâtîhul-ğayb, I-XXXII, 1. Baskı, Kâhire: el-Matbaatul-Behiyyetül-Mısriyye,ts. el-Mahsûl fî ilmi usûlil-fıkh (nşr: CâbirFeyyâz el-Alvânî), I-VI, Beyrut: Müessesetür-risâle, ts.
- Suyûtî, el-Müzhir fî ulûmil-lüğa ve envâihâ, 3. Baskı, Kâhire: MektebetüDârit-Türâs,ts.
- Sübkî, Raful-hâcib an Muhtasari İbnil-Hâcib (nşr. Ali Muhammed Muavvad, Âdil AhmedAbdül-Mevcûd) I-IV, 1. Baskı, Beyrut: Âlemül-Kütüb, 1999.
- Şimşek, M. Sait, Kurânda iki mesele, 4. Baskı, İst: Ekin Yayınları, ts.
- Teftâzânî, el-Mutavvel (nşr: AbdülhamîdHindâvî), 1. Baskı, Beyrut: Dârul-Kütübil-İlmiyye, 2001.