EBU İSÂ EL-VERRÂK'IN SIFATLAR VE UKNUM BAĞLAMINDA HIRİSTİYANLIK ELEŞTİRİSİ

Kelâm bilginleri tarafından Hıristiyanlığa yönelik tenkit amaçlı kaleme alınan eserlerde, Hıristiyanların ilah anlayışlarıyla ilgili düşünce ve fikirleri tespit edilerek bunlara cevap vermek önemsenmiştir. Hıristiyan teslîs inancının önemli unsurları olan uknum anlayışını savunan Hıristiyan bilginleri, İslâm itikadı içinde yer alan sıfatlarla bir ilişki kurarak değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Bu saldırılara karşı koymayı hedefleyen Kelâm bilginleri ise sıfatlar ile uknumlar arasında böyle bir ilişkinin kurulmasının imkânsızlığı üzerinde durarak tevhîd düşüncesini savunmak istemişlerdir

ABu ISA Al-WArrAQ'S CrITICISM OF CHrISTIANITY IN THE CON- TExT OF ATTrIBuTES AND uQNuM

It was considered important in the books produced by kalam scholars and criticizing the Christianity, to identify the ideas concerned to the reception of God by Christians and to challenge it.Christian scholars who defended the theory of hypostasis (uqnum) as an essential part of their religion, tried to associate it with the attributes problem of kalam.Against to this attack, kalam scholars wanted to protect the concept of tawhid by showing that it was impossible to be a relation between the theory of hypostasis and the Islamic understanding of attributes

PDF

___

Aruçi, Muhammed, "el-Esma ve's-Sıfat fima Beyne Ulemai's-Selef ve Ehli'l-İ'tizâl", İslâm Araştırmaları Dergisi, 1997, Sa. 1, s. 31-46.
Arslan, Hulusi, "Kadı Abdülcebbar'ın Hıristiyan İlahiyatına Yönelttiği Teolojik Eleştirileri", Kelâm Araştırmaları Dergisi, 2010, C. 8, Sa. 1, s. 13-44.
Aydın, Ömer, "Haberî Sıfatları Anlama Yolları", İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Der- gisi, 1999, Sa. 1, s. 133-158.
el-Bâkillânî, Ebû Bekr Muhammed b. et-Tayyib, et-Temhîd fi'r-redd ale'l-Mülhideti'l- Mu'attıla ve'r-râfızâ ve'l-havârıc ve'l-Mu'tezile, nşr. Mahmud Muhammed el- Hudayrî-Muhammed Abdulhâdî Ebu Rîde, Kahire, 1947.
Bayrakdar, Mehmet, Bir hıristiyan Dogması: Teslîs, Ankara 2007.
el-Beyhaki, Ebu Bekir b. Huseyn b. Ali, el-Esmâ ve's-sıfât, thk. Abdullah b. Amir, Kahire 2002.
el-Cüveynî, İmâmü'l-Haremeyn Ebü'l-Meâlî Rüknüddîn Abdülmelik b. Abdullâh b. Yûsuf, eş-Şâmil fî usûli'd-dîn, Beyrut 1999.
Çelebi, İlyas, İslâm İnanç sisteminde Akılcılık ve Kadı Abdülcebbâr, İstanbul 2002. "Sıfat", DİA, İstanbul, 2009, XXXVII, 100-106.
Çelik, İbrahim, "Kur'ân'da İlahi Zat ve Sıfat İlişkisi", uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1998, cilt: VII, Sa. 7, s. 135-152.
Düzgün, Şaban Ali, "Kur'an'ın Tevhîd Felsefesi", Kelâm Araştırmaları, C. 3, Sa. 1, 2005, s. 3-21.
el-Eş'arî, Ebu'l Hasan Ali b. İsmail, Makâlâtü'l-İslâmiyyîn ve İhtilâfü'l-Musallîn, thk. Mu- hammed Muhyiddin Abdülhamid, I, Beyrut 1999.
Gündüz, Şinasi, hıristiyanlık, İstanbul 2006.
Kadı Abdülcebbâr, Ebü'l-Hasan Abdülcebbar b. Ahmed, el-Muğnî fî Ebvâbi't-Tevhîd ve'l-Adl, thk. Mahmut Muhammed Kasım, V, Mısır t.y.
Tesbitu Delaili'n-nübüvve. thk. Abdülkerim Osman, I, Beyrut 1966.
Kaplan, İbrahim, İslâm Kelâmcılarına Göre hıristiyanlık: Erken Dönem İslâm Kaynaklarında hıristiyanlık Üzerine Değerlendirmeler, İstanbul 2008.
Karadaş, Cağfer, Bâkillânî'ye Göre Allah ve Alem Tasavvuru, Bursa 2003.
el-Karî, Ebu'l-Hasan Nureddin Ali b. Sultân Muhammed Ali, Şerhu Kitâbi-Fıkhi'l-Ekber, Beyrut 1984.
Kutluer, İlhan, "Cevher", DİA, 1993, VII, 450-455.
Lamişi, Ebü's-Sena Mahmûd b. Zeyd, et-Temhid li-Kavâ'idi't-Tevhîd, thk.: Abdülmecid Tür- ki, Beyrut 1995.
en-Nesefî, Ebu'l-Muin, Tebsirâtü'l-Edille, thk. Hüseyin Atay, I, Ankara 2004.
Teftazani, Sa'deddin Mesud b. Ömer b. Abdullah, Şerhü'l-Akaidi'n-nesefiyye, thk. Ahmed Hicâzî es-SekkÀ, Kahire 1987.
Topaloğlu, Bekir, "Allah", DİA, 1989, II, 471-498.
Uluç, Tahir, "Tevhîd-Teslîs Polemiğinin İslâm Felsefesindeki Yansıması: Yahya b. Adî ve Makâle fi't-Tevhîd'i", hÜİFD, 2006, C. V, Sa. 9, s. 81-124.
el-Verrâk, Ebu İsa Muhammed b. Harun, er-red ale't-Teslîs, ed. and trns., by David Tho- mas, Anti Christian Polemic in Early Islam; Abu İsâ al-Warraq's Against the Trinity, New York 1992.
Wolfson, Harry Austryn, Kelâm Felsefeleri: Müslüman-hıristiyan-Yahudi, trc. Kasım Turhan 2001.
Yıldırım, Ramazan, Halku'l-Kur'an Meselesinin Politik İstismarı, Milel ve nihal: İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 2011, C. VIII, s. 49-69.
Yurdagür, Metin, "Haberî Sıfatları Anlamada Metod", EÜİFD., 1983, Sa. I, s. 249-264.
Yücetürk, Seyfi, "Hıristiyanlık İnançlarının Doğuşu", DEÜİFD, Sa. 4, [Prof. Dr. Ömer Yiğitbaşı'na Armağan], s. 349-356.