Çalışma Yaşamı Kalitesinin Artırılmasında Personel Güçlendirmenin Rolü

Çalışma yaşamı kalitesini yükseltmeyi amaçlayan örgütlerde, yalın yapılanmaya gidilmektedir. Böylelikle, yönetim yaklaşımında kademe azaltılarak örgüt daha basık hale getirilmekte ve çalışanın dışarıdan kontrol edilmesi yerine, iş ile ilgili kararları vermede özerkleştirilmesi sağlanmak istenmektedir. Personel güçlendirme yaklaşımı doğrultusunda ?işi en iyi yapan bilir? felsefesi benimsenmekte ve çalışanın işi ile ilgili planlama ve uygulamaya dair çeşitli kararları verebilmesi hedeflenmektedir. Böylelikle, çalışan işe daha fazla motive olabilecek, iş becerisi artacak, özgüveni gelişecek ve işine bağlılık derecesi yükselecektir. Bu çalışmanın amacı, söz konusu iki yaklaşımı bir arada değerlendirerek günümüz örgütlerinde çalışma yaşamı kalitesini sağlamada personel güçlendirmenin etkin bir rolü olup olmadığını ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler:

Çalışma yaşamı kalitesi, personel güçlendirme, katılım.

In organizations targeting at enhancing the quality of working life, lean structuring is gradually being applied. In management approach, organization is simplified by decreasing business hierarchy and also it is aimed that employees will be granted autonomy in making decisions about their jobs in stead of being superintended. Regarding to employee empowerment approach, the idea that the one who does the job knows the job best is adopted in principle, and it is premeditated that the employee can give some decisions about planning and application of the job. In this way, the employee can have a higher level of motivation, job skills and competence, self-confidence and job loyalty

Keywords:

Quality of working life, employee empowerment, participation,

PDF

___

AKINCI, Zeki (2002); “Turizm Sektöründe Isgörenin Is Tatminini Etkileyen Faktörler: Bes Yildizli Konaklama Isletmelerinde Bir Uygulama”, Akdeniz Üniversitesi IIBF. Dergisi, Sa: 4, s. 1-25.
ANAFARTA, Nilgün (2001); “Orta Düzey Yöneticilerin Kariyer Planlamasina Bireysel Perspektif”, Akdeniz Üniversitesi IIBF. Dergisi, Sa: 2, s. 1-17.
AYTAÇ, Serpil (1998); “Çalisma Yasaminda Kariyer ve Ülkemiz Açisindan Önemi”, Mercek Dergisi, MESS Yayini, Sa: 11, s. 63–66.
AYTAÇ, Serpil (2000); “Çalisma Yasaminda Çift Kariyerli Esler”, Mercek Dergisi, MESS Yayini, Sa: 18, s. 45–52.
BAKAN, Ismail ve BÜYÜKBESE, Tuba (2004a); “Örgütsel Iletisim ile Is Tatmini Unsurlari Arasindaki Iliskiler: Akademik Örgütler Için Bir Alan Arastirmasi”, Akdeniz Üniversitesi IIBF. Dergisi, Sa: 7, s. 1-30.
BAKAN, Ismail ve BÜYÜKBESE, Tuba (2004b); “Çalisanlarin Is Güvencesi ve Genel Davranislari Iliskisi: Bir Alan Çalismasi”, Erciyes Üniversitesi IIBF. Dergisi, Sa: 23, s. 35-59.
BOWEN David E. ve LAWLER Edward E. (1992); "The Empowerment of Service Workers: What, Why, How, and When", Sloan Management Review, Vol. 33, No: 3, s. 31-39.
BOWEN, David E. ve LAWLER, Edward E. (1995); “Empowering Service Employees”, Sloan Management Review, Vol. 36, Issue: 4, s. 73-84.
BUDAK, Gönül (Ocak 2005); “Performansi Artirmada Yeni Bir Yöntem: Personeli Güçlendirme”, Mercek Dergisi, MESS Yayini, Sa: 37, s. 92–97.
CONSIDINE, Gillian ve CALLUS, Ron (2002); The Quality of Working Life of Australian Employees-the Development of an Index, ACIRRT Working Paper: 73, Australian Centre for Industrial Relations Research and Training, University of Sydney, Sydney.
COOPER, Cary L. (1979); “Improving the Quality of Working Life: A New Industrial Revolution”, Employee Relations, Vol. 1, Issue: 4, s. 17-18.
COSKUNER, Ayse (2001); Isyerinde Iletisim, Türk Harb-Is Sendikasi Egitim Yayinlari, Ankara.
DEE, Jay R., HENKIN, Alan B. ve DUEMER, Lee (2003); “Structural Antecedents and Psychological Correlates of Teacher Empowerment”, Journal of Educational Administration, Vol. 41, Issue: 3, s. 257-277.
EDVARDSSON, Boo ve GUSTAVSSON, Bengt Ove (2003); “Quality in the Work Environment: A Prerequisite for Success in New Service Development”, Managing Service Quality, Vol. 13, No: 2, s. 148–163.
EHTIYAR, Rüya (1996); “Otel Isletmelerinde Çalisan Personelin Is Tatmini ve Antalya Yöresinde Yapilan Bir Arastirma”, Verimlilik Dergisi, MPM Yayini, Sa:1996/4, s. 109–122.
ELMUTI, Dean (1997); “Self-Managed Work Teams Approach: Creative Management Tool or a Fad?”, Management Decision; Vol. 35, Issue: 3, s. 233-239.
ERDIL, Oya; KESKIN, Halit; IMAMOGLU, Zeki ve ERAT Serhat (2004); “Yönetim Tarzi ve Çalisma Kosullari, Arkadaslik Ortami ve Takdir Edilme Duygusu ile Is Tatmini Arasindaki Iliskiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama”, Dogus Üniversitesi Dergisi, C. 5, Sa: 1, s. 17–26.
EREN, Erol (1998); Örgütsel Davranis ve Yönetim Psikolojisi, Beta Yayinlari, Yayin No: 402, Istanbul.
ERGINER, Aysun (1998); “Is Yasami Niteligi”, Verimlilik Dergisi, MPM Yayini, Yayin No:1998/4, s. 23–42.
ERSTAD, Margareth (1997); “Empowerment and Organizational Change”, International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol. 9, No: 7, s. 325–333.
FINDIKÇI, Ilhami (2003); Insan Kaynaklari Yönetimi, Alfa Yayinlari, Istanbul.
FORD, Robert C. ve FOTTLER, Myron D. (1995); “Empowerment: A Matter of Degree”, Academy of Management Executive, Vol. 9, Issue 3: s. 21-29.
FOSTER-FISHMAN, Pennie, G. ve KEYS, Christopher, B. (1997); “The Person/Environment Dynamics of Employee Empowerment: An Organizational Culture”, American Journal of Community Psychology, Vol. 25, No.3, s. 345–369.
GREASLEY, Kay; BRYMAN, Alan; DAINTY, Andrew; PRICE, Andrew; SOETANTO, Robby ve KING, Nicola (2005); “Employee Perceptions of Empowerment”, Employee Relations, Vol. 27, Issue: 4, s. 354-368.
GÜMÜS, Murat (2001); “Toplam Kalite Yönetimi Çerçevesinde Çalisanlarin Yetkilendirilmesi”, DEÜ. Isletme Fakültesi Dergisi, C. 2, Sa: 1, s. 47–68.
GÜVEN, Mehmet; BAKAN, Ismail ve YESIL, Salih (2005); “Çalisanlarin Is ve Ücret Tatmini Boyutlariyla Demografik Özellikler Arasindaki Iliskiler: Bir Alan Çalismasi”, Celal Bayar Üniversitesi, IIBF. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, C. 12, Sa: 1, s. 127–152.
HUZZARD, Tony (2003); The Convergence of the Quality of Working Life and Competitiveness, National Institute for Working Life, Stockholm.
IGBARIA, Magid; PARASURAMAN, Saroj ve BADAWY, Michael K. (1994); “Work Experiences, Job Involvement and Quality of Work Life Among Information Systems Personnel”, Vol. 18, Issue: 2, s. 175-201.
ISIK, Rüçhan (1991); “Çalisma Yasamanin Kalitesinin Gelistirilmesi: Hükümet, Isçi, Isveren ve Özellikle ILO’nun Yaklasimlari”, Verimlilik ve Çalisma Hayatinin Gelistirilmesi Sempozyumu, MPM Yayinlari No: 442, Ankara.
IMAMOGLU, Salih; KESKIN, Halit ve ERAT, Serhat (2004); “Ücret, Kariyer ve Yaraticilik ile Is Tatmini Arasindaki Iliskiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama”, Celal Bayar Üniversitesi, IIBF, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt. 11, Sayi: 1, s. 167–176.
KIRKMAN, Bradley L. ve ROSEN, Benson (1999); “Beyond Self-Management: Antecedents and Consequences of Team Empowerment”, Academy of Management Journal, Vol. 42, Issue: 1, s. 58-74.
KOÇEL, Tamer (2003); Isletme Yöneticiligi, Genisletilmis 9. Baski, Beta Yayinlari, Yayin No: 1382, Istanbul.
KORAY, Meryem (2005); Sosyal Politika, 2. Basi, Imge Kitapevi, Ankara.
LAMMERS, Cornelius, J. (1975); “Self Management and Participation: Two Concepts of Democratization in Organizations”, Organization and Administrative Sciences, Vol: 5, No: 4, s. 35-53.
McFARLIN, Dean, B.; SWEENEY, Paul, D. ve COTTON, John, L. (1992); “Attitudes Toward Employee Participation in Decision- Making: A Comparison of European and American Managers in a United States Multinational Company”, Human Resources Management, Vol. 31, No: 4, s. 363-383.
MILLER, Andre (1997); “Verimli Çalistikça Yasam Kalitesi de Yükselir”, Isveren Gazetesi, MPM Yayini, Sa: 686.
NADLER, David A. ve LAWLER, Edward E. (1983); “Quality of Work Life: Perspectives and Directions”, Organizational Dynamics, Vol. 11, Issue: 3, s. 20-30.
ÖGÜT, Adem (2003); Bilgi Çaginda Yönetim, Nobel Yayinlari, Yayin No: 321, Ankara.
ÖZÇELIK, Oya (1996); Egitim ve Gelistirme-Insan Kaynaklari Yönetimi, Anadolu Üniversitesi Yayinlari, Yayin No: 968, Eskisehir.
ÖZÇELIKEL, Hamdi (1994); Japon Yönetim Sistemleri, MESS Egitim Vakfi Yayinlari, Yayin No: 177, Istanbul.
ÖZKALP, Enver ve KIREL, Çigdem (1996); Örgütsel Davranis, Anadolu Üniversitesi Yayinlari, Yayin No: 111, Eskisehir.
PALMER, Margareth ve WINTERS, Kenneth, T. (1993); Insan Kaynaklari, (Çev.: Dogan Sahiner), Rota Yayinlari, Istanbul.
PARDO DEL VAL, Manuela ve LLYOD, Bruce (2003); “Measuring Empowerment”, Leadhership & Organization Development Journal, Vol. 24, No: 2, s. 102-108.
PETTINGER, Richard (2001); Mastering Management Skills, Palgrave Macmillan Press, New York.
PFEFFER, Jeffrey (1995); Rekabette Üstünlügün Sirri: Insan, (Çev.: Sinem Gül), Sabah Yayinlari, Istanbul.
RICHARDSON, Bill (1995); “How to Administrate the Networked Organization: Tips from the Theory and Practice of Management”, The Learning Organization, Vol. 2, No: 4, s. 4- 13.
SABUNCUOGLU, Zeyyat ve TOKOL, Tuncer (2001); Isletme, Ezgi Yayinlari, Bursa.
SCHLESINGER, Leonard A. ve OSHRY, Barry (Summer 1984); “Quality of Work Life and the Manager: Muddle in the Middle”, Organizational Dynamics, Vol. 13, Issue: 1, s. 5-19.
SCHNEIDER, Wolfgang (1994); Alman Sendikalari Açisindan Yönetime Katilma, Isçinin Yönetime Katilmasi, (Çev.: Savas Taskent), Belediye-Is Yayini, Istanbul.
SOYSAL, Abdullah (2000); “Örgütlerde Kariyer Planlama Sürecinin Islemesinde Motivasyon Faktörünün Etkisi: Kahramanmaras Özel Isletmelerinde Yapilan Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi, 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Nevsehir.
SPREITZER, Gretchen, M.; KIZILOS, Mark, A. ve NASON, Stephen, W. (1997); “A Dimensional Anlysis of the Relationship Between Psychological Empowerment and Effectiveness, Satisfaction and Strain”, Journal of Management, Vol. 23, No: 5, s. 679–704.
SENERI, G. Müge (1998); Çalisma Yasaminin Kalitesinin Gelistirilmesi, MPM Yayini, Ankara.
ULUSOY, Mesut (1997); “Verimlilik ve Kalite”, Isveren Gazetesi, MPM Yayini, Sa: 686.
ÜNAL, Ayse (2005); “Is Hukuku ve Insan Kaynaklari Yönetimi Boyutuyla Çalisma Yasaminda Stres-AB Düzeyinde Konunun Ele Alinisi ve Gelisimi”, Çimento Isveren Dergisi, C. 19, Sa: 5, s. 18–23.
VINK, Peter; KONINGSVELD, Ernst A.P. ve MOLENBROEK, John F. (2006); “Positive Outcomes of Participatory Ergonomics in Terms of Greater Comfort and Higher Productivity”, Applied Ergonomics, Vol. 37, Issue: 4, s. 537-546.
VOYDANOFF, Patricia (1989); “Work and Family: A Review and Expanded Conceptualization”, (Edt.: Elizabeth B. Goldsmith), Work and Family Theory, Research and Applications, London.
WILKINSON, Adrian (1998); “Empowerment: Theory and Practice”, Personnel Review, Vol. 27, No: 1, s. 40-56.
YENIÇERI, Özcan (Kasim 2006); “Örgüt ve Yönetici Gelistirmede Yeni Yaklasimlar”, (Edt.: Özcan Yeniçeri), Yönetimde Yeni Yaklasimlar, IQ Yayincilik, Istanbul, s. 77-100.
TÜZ, V. Melek (2004); Kriz Yönetimi: Isletmelerde Uygulama Için Temel Adimlar, 3. Baski, Alfa Yayinlari, Istanbul.