Nurettin GÜZ, Mahmut BİNGÖL, Hayrullah YANIK

İslamofobi ve medya: “The Stone Merchant” film afişinin göstergebilimsel analizi

İslamofobi, temel anlamda İslam ve Müslüman nefreti ve düşmanlığı olarak adlandırılmaktadır. Kökeni İslam’ın doğuşuna kadar uzanan İslamofobik düşünce ve tutumların özellikle bazı dönemlerde daha yoğun bir şekilde gündeme geldiği gözlemlenmektedir. Günümüzde İslam dünyası üzerindeki İslamofobik faaliyetler oldukça yoğun ve karmaşık bir şekilde cereyan etmektedir. Medya bu süreçteki en etkili propaganda aracı olarak görev yapmaktadır. Kitle iletişimin her türlü mecrasından İslam dünyası aleyhinde kin ve nefret duygularını tetikleyen, Müslümanları ötekileştiren türlü faaliyetler yürütülmektedir. Bu doğrultuda çalışmada, öncelikle İslamofobi kavramı ve tarihi, ardından İslamofobi’nin öne çıkan nedenleri üzerinde kısaca durul-maktadır. Daha sonra, İslamofobik algıda medyanın yeri ve rolü örnekler üzerinden ele alınmak-tadır. Son olarak çalışma kapsamında, örneklem olarak seçilmiş olan “The Stone Merchant” film afişi, göstergebilimsel açıdan değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

İslamofobi, Medya, The Stone Merchant, Afiş, Göstergebilim

Islamophobia and media: semiological analysis of film poster of "The Stone Merchant"

Islamophobia is basically called Islam and Muslim hatred and hostility. The origins of Islamophobic thoughts and attitudes dating back to the birth of Islam, especially in some periods, have occurred more intensely. Today Islamophobic activities on the Islamic world are much more intense and complex. The media is the most effective means of propaganda in this process. Numerous activities are being carried out to increase Muslims' hatred and grudge against the Islamic world through all forms of mass communication. In this respect, firstly the concept and history of Islamophobia and then the reasons for Islamophobia are briefly discussed in this study. Later, the place and role of the media in the Islamophobic sense is studied through examples. The last, in the scope of the study, the sample film poster of "The Stone Merchant" is evaluated from the standpoint of semiotics.

Keywords:

Islamophobia, Media, The Stone Merchant, Poster, Semiology,

PDF

___

AKGÖNENÇ, O. (2011). “İslama Fobya İle Mücadele”, İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 13-20.
AKTAŞ, M. (2014). “Avrupa'da Yükselen İslamofobi ve Medeniyetler Çatışması Tezi”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 13 (1), 31-54.
ALTINDAL, A. (2011). “Batı’ın Ateist Literatüründe İslam Düşmanlığı”, İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 233-240.
ASLAN, S., M. Kayacı, R. R. Ünal (2016). “İslamofobi ve Batı Dünyasındaki Yansımaları”, Düsbed, 8 (16), 14.04.2016, 451-463.
AVŞAR, Z. (2018). “İslamofobinin Kaynağı Önyargı”. 18.12.2018, https://www.amerikaninsesi.com/a/islamofobinin-kaynagi-onyargi/4435498.html, Erişim Tarihi: 20.02.2019.
AVŞAR, Z. (2011). “İslami Terörizm Nitelemesine İtiraz”, İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 241-253.
FINDIKÇI, M. B. (2015) Görsel Kültür Kuramına Dayalı Grafik Tasarım Eğitiminin Öğrencilerin Afiş Tasarımlarına Etkisi, Yayımlanmış Dr. Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
BAKIRCIOĞLU, R. (2012). Ansiklopedik Eğitim ve Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık,
BARTHES, R. (2017). Görüntünün Retoriği, Sanat ve Müzik, 2. Basım, (Çev. A. Koş ve Ö. Al-bayrak), (Ed. KE Erdur), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
BARTHES, R. (1993). Göstergebilimsel Serüven, (Çev. M. Rifat, S. Rifat), İstanbul.: Yapı Kredi Yayınları.
BARTHES, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri, (B. Vardar., M. Rıfat, Trans.), Ankara: Kültür Bakanlığı, 13-14.
BAŞTÜRK, D. (2017). Avrupa'nın Ötekiler Müslümanlar. Türkiye'de İktidar: http://turkiyedeiktidardergisi.com/dunyadan/avrupanin-yeni-otekileri-muslumanlar/ Erişim Tarihi: 30.04.2017.
BAYHAN, A. A. (2016). Mısır'da Memlûk Sanatı. 06.02.2016 tarihinde http://www.altayli.net/misirda-memluk-sanati.html adresinden alındı.
BEKSAÇ, E. (2009). TDV İslam Ansiklopedisi, (37. Cilt). İstanbul.
BULAÇ, A. (2011). “İslamafobi’nın Zihni Arkaplanı: Avrupa’nın Hristiyan Kimliği ve İslam”, İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 157-173.
CNNTURK. (2008). Müslümanlardan “Fitne” Filmi Hakkında Dava, https://www.cnnturk.com/2008/dunya/03/29/muslumanlardan.fitne.filmi.hakkinda.dava/442952.0/index.html,Erişim Tarihi: 29.03.2008.
ÇAĞIRICI, M. (2011). “İslamafobi Bağlamında Bir Özeleştiri”, İslamofobi Kolektif Bir Korku-nun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 255-260.
ÇETİNKAYA, B. A. (2011). Batı’da Hz Muhammed Üzerinden İslamofobi’nin Yansımaları. İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 117-152.
DW. (2006, 9 15). Müslümanların Papa'ya Tepkisi Büyüyor. Deutsche Welle, http://p.dw.com/p/AZhn, Erişim Tarihi: 25.11.2017.
DW. (2008). Hollanda’yı Karıştıran “Fitne”, 29.04.2008, https://p.dw.com/p/DWSu, Erişim Tarihi: 10.12.2018.
ETİMOLOJİTÜKÇE. https://www.etimolojiturkce.com/kelime/fobi, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
GALEN, J. (2000) Muhammad and Ideology in Medieval Christian Literature, Islam and Christian-Muslim Relations, 11:3, 333-346, DOI: 10.1080/713670328.
GUIRAUD, P. (1994). Göstergebilim, (Çev. M. Yalçın). Ankara: İmge Kitabevi.
GÜLER, İ. (2011). “Batıdaki “Öteki” Korkusunun Analizi ve İslam Dünyasında Direnişin Te-rör’e Kaymasının Psikanalizi”, İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 153-156.
GÜNGÖR, N (2013). İletişim Kuramlar Yaklaşımlar, (2. Baskı), Ankara: Siyasal Kitabevi.
GÜZ, N. (2005). Haberde Yönlendirme ve Kamuoyu Araştırmaları, Ankara: Nobel Yayınevi.
IMDB. (2006). II Mercante di Pietre, 15.09.2006, http://www.imdb.com/title/tt0775090/, Erişim Tarihi: 19.102017.
İPSOS KMG. (2011). Türkiye’yi Anlama Kılavuzu, http://www.halklailiskiler.com/pdf/Turkiyeyi-Anlama-Kilavuzu EKitap_1347963063.pdf, Erişim Tarihi: 10.11.2018.
KAHRAMAN, A. (2011). İslamofobiyi Besleyen Unsurlardan Biri Olarak “İslam Şeriati” Algısı. İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 189-201.
KARSLI, N. (2013). “İslamofobi'nin Psikolojik Olarak İncelenmesi”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 13 (1), 75-100.
L.ESPOSİTO, J. (2013). “Obama da İslamofobiyi Güçlendirdi”, (Röportaj: N. Gülsüm) Yeni Şafak, https://www.yenisafak.com/roportaj/obama-da-islamofobiyi-guclendirdi-568827 Erişim Tarihi: 27.09.2013.
LEWİS, B. (1993). Islam and the West, Oxford University Press, New York.
MİRANDA, R. (2015). İslâmı Protesto Eden Nifakçılar Hıristiyan ve Yahudiler Tarafından Sus-turuldu, 15.06.2015, https://www.yeniasya.com.tr/robert-miranda/islami-protesto-eden-nifakcilar-hiristiyan-ve-yahudiler-tarafindan-susturuldu_340917, Erişim Tarihi: 12.08.2018.
NAKOULA, B. N. (2012). Innocence of Muslims, ABD.
Oyunlarda İslamofobi (2016). http://www.oyunlardaislamofobi.com/default.aspx#section-5. Erişim Tarihi: 17.11.2017.
ÖZKAN, Y. (2018). Rotterdam'da Aşırı Sağcı Pegida Örgütüne Cami Önünde Domuz Çevirme İzni, 05.06. 2018, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-44372481, Erişim Tarihi: 12.08.2018.
ÖZTÜRK, Ş. (2015). Türk Kültüründe Renk Kavramı ve Renklerin Maddi Kültüre Yansıması, (Yayımlanmış Doktora Tezi), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
PIERCE, C. (1955). Philosophical writings of Pierce, (Ed. J. Buchler), Dover Publications, New York.
RADİKAL. (2015). “Charlie Hebdo Dergisi Hangi Karikatürleri Yayınlamıştı?”, Radikal, 07.01.2015, http://www.radikal.com.tr/dunya/charlie-hebdo-dergisi-hangi-karikaturleri-yayinlamisti-1266975/, Erişim Tarihi: 13.11.2017.
SAKARYAREHBERİM, S. (2012, 9 14). “Peygamberimize Hakaret Eden Film Nelere Yol Açtı?”, Sakarya Rehberim, 14.09.2012, http://www.sakaryarehberim.com/haber-peygamberimize-hakaret-eden-film-nelere-yol-acti-172268.html, Erişim Tarihi : 13.11.2017.
RYAN, M., LENOS, M. (2012). Film Çözümlemesine Giriş, Ankara: De Ki Basım Yayın.
SAUSSURE, F. D. (1998). Genel Dilbilim Dersleri, (Çev. B. Vardar), İstanbul: Multilingual.
SCHNAPPER, D. (2005). Sosyoloji Düşüncesinin Özünde Öteki ile İlişki, (Çev. A. Sönmezay, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
SERVANTE, A. (2005) “Batılıların Gözünde Türk İmajının Geçirdiği Değişimler”, Dünyada Türk İmgesi, (Ed. Ö. Kumrullar), İstanbul: Kitap Yayınevi.
SIĞIRCI, İ. (2016). Göstergebilim Uygulamaları. Ankara: Seçkin Yayınları.
TİMETÜRK. (2017). Mısır'da bir Memlük eseri: Sultan Hasan Camii, https://www.timeturk.com/tr/fotogaleri/dunya/misir-da-bir-memluk-eseri-sultan-hasan-camii Erişim Tarihi: 17.11.2017.
TÜRK DİL KURUMU (2017). Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi : 10.10.2017.
TÜRKAN, H. (Ed.). (2015). Avrupa'da Yükselen Ayrımcılık Nefret, İslamofobi ve Irkçılık. İstanbul: Uluslararası Hak İhlalleri İzleme Merkezi.
YALÇIN, İ. (2009). TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul.
YILMAZ, H. (2011). İslam Karşıtlığında (İslamofobi) “Cihad” Algısının Rolü, İslamofobi Kolek-tif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 175-188.
YÜKSEL, M. (2011). İslamofoinin Tarihsel Temellerine Bir Bakış: Oryantalizm ya da Batı ve Öteki. İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (Sivas, 18-19 Kasım 2011), (Ed. O. Alacahan vd), 103.116.