Gamze TESKERECİ, Adem SÜMEN, Abdullah ESİRGENLER, Şiva ABDULLAH

Son ile başlangıç arasında kalmış bir durum: Ölüm algısı

Bu çalışma ile hemşirelik bölümü öğrencilerinin ölüm kavramına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu araştırmada kalitatif araştırma yöntemleri arasında yer alan “olgu bilim” deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu bir fakültede hemşirelik bölümünde öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Çalışmaya 63 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerden “Ölüm ………. benzer. Çünkü ……………………………………..” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Metaforların analizinde “içerik analizi”nden yararlanılmıştır. Öğrencilerin %58.7’si kadın ve %84.1’i birinci sınıf öğrencisidir. Öğrenciler, ölüm kavramına ilişkin 46 farklı metafor üretmiştir. Hemşirelik öğrencilerinin ölüm kavramına ilişkin ürettikleri metaforlar “başlangıç”, “son”, “sonsuzluk” ve “gizem” olmak üzere dört kategoride toplanmıştır. Bu çalışma ile ölüm kavramının “son” ile “başlangıç” arasında kalmış bir durum olarak tanımlandığı görülmüştür. Hemşirelik öğrencilerinin ölüm kavramına ilişkin algılarını ortaya çıkarmaya yönelik daha fazla çalışma yürütülmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

ölüm, algı, kalitatif, metafor, hemşirelik öğrencisi

A situation between the end and start: Death perception

The aim of this study is to reveal the perceptions of nursing students about the concept of death through metaphors. The study conducted for this purpose is a phenomenology which is designed based on the qualitative research paradigm. The study group consisted of students studying in the nursing department of a faculty. The study was completed with 63 students. Nursing students were asked to complete a prompt “Death is like …........... because ......................................”. Content analysis was used to analyze metaphors. 58.7% of the students are women and 84.1% are first-year students. Students produced 46 differ-ent metaphors related to the concept of death. The metaphors produced by nursing students regarding the concept of death are grouped into four categories as “beginning”, “end”, “eternity” and “mystery. In this study, the concept of death was defined as a situation between “end” and “beginning”. It is recommended that further studies are conducted to examine the perceptions of nursing students about the concept of death.

Keywords:

death, perception, qualitative, metaphor, nursing student,

PDF

___

Aradilla-Herrero, A., Tomás-Sábado, J. & Gómez-Benito, J. (2013). Death attitudes and emotional intelligence in nursing students. OMEGA, 66(1), 39-55.
Ay, M.A. (2013). Hemşirelerin ölüm, ölümcül hasta ve ötenaziye ilişkin tutumları. (Yüksek Lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara).
Aydın, T. (2018). Lakoff ve Johnson’ın metafor kuramı ve eski Türkçe ile orta Türkçede birleşik fiillerde yük metaforu. SUTAD, 44, 163-181.
Cavaye, J., Watts, J. H. (2010). End-of-life education in the preregistration nursing curriculum: Patient, carer, nurse and student perspectives. JRN, 17(4), 317-326.
Cooper, J. Barnett, M. (2005). Aspects of caring dying patients which cause anxiety to first year student nurses. International Journal of Palliative Nursing, 11(8), 423-430.
Geçit, Y., & Gençer, G. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize Üniversitesi Örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 1-19.
Göçmen Baykara, Z., Gül, Ş., Hanönü, S., Durmuş İskender, M., Eren, H. & Yalım, Y. (2016). Hekimlik ve hemşirelik eğitiminde ihmal edilmiş alan: ölüm. Turkiye Klinikleri Medical Ethics, Law and History-Special Topics, 2(3), 66-72.
Han, J., & Lee, Y. (2009). Nursing students’ attitude toward death and perception on hospice care. Journal of Korean Oncology Nursing, 9, 95-103.
Heise, B.A., & Gilpin, L.C. (2016). Nursing students’ clinical experience with death: a pilot study. Nursing Education Perspectives, 37(2), 104-106.
Hurtig, W.A., & Stewin, L. (1990) The effect of death education and experience on nursing students’ attitude towards death. Journal of Advanced Nursing, 15, 29-34.
Hwang, H., Lin, H., & Chen, W. (2005). Evaluation of life and death studies course on attitudes toward life and death among nursing students. Kaohsiung Journal of Medical Sciences, 21(12), 552-560.
İnci, F., & Öz, F. (2009). Ölüm eğitiminin hemşirelerin ölüm kaygısı, ölüme ilişkin depresyon ve ölümcül hastaya tutumlarına etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(4), 253-260.
Jo, K.H., & An, G.J. (2012). Death metaphors in Korean undergraduate nursing students. Holistic Nursing Practice, 26(2), 79-86.
Keskin, G.Ü. (2005) Ölmekte olan hastaya kognitif davranışsal hemşirelik yaklaşımı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 21(2), 125-134.
Kılıç, S. (2015). Kappa testi. Journal of Mood Disorders. 5(3), 142-144.
Koç, Z., Sağlam, Z. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin yaşam sonu bakım ve ölüm durumuna ilişkin duygu ve görüşlerinin belirlenmesi. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 14-21.
Koku, F., & Ateş, M. (2016). Terminal dönem hasta bakımının niteliğini geliştirmede hemşirelerin ölüme ilişkin deneyim ve tutumları. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(2), 99-104.
Liu, Y., Su, P., Chen, C., Chiang, H., Wang, K., & Tzeng, W. (2011). Facing death, facing self: nursing students’ emotional reactions during an experiential workshop on life-and-death issues. Journal of Clinical Nursing, 20(5-6), 856-863.
Öz, F. (2004). Kayıp, ölüm ve yas süreci. Sağlık Alanında Temel Kavramlar. İmaj, Ankara.
Özdelikara, A., Ağaçdiken Alkan, S., Mumcu Boğa, N., & Şahin, D. (2016). Öğrenci hemşirelerde ölüm kaygısı. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 117-132.
Sezer, S., & Saya, P. (2009). Gelişimsel açıdan ölüm kavramı. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 151-165.
Şahin, M., Demirkıran, F., & Adana, F. (2016). Hemşirelik öğrencilerinde ölüm kaygısı, ölmekte olan bireye bakım verme isteği ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 7(3), 135-141.
Tanhan, F. (2013). Ölüm eğitiminin üniversite öğrencilerinde ölüm kaygısı ve psikolojik iyi olmaya etkisi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 184-200.
Tanhan, F., & Arı, F. (2006). The meaning university students give to death and death anxiety levels acoording to their department. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 34-43.
Tanhan, R., & İnci, İ.A. (2009) .Ölüm Eğitimi. Pegem Akademi, Ankara.
Taşdemir, G., & Gök, F. (2012). Bir sağlık yüksekokulu’nda okuyan öğrencilerin ölüm kaygılarının belirlenmesi. International Journal of Human Sciences, 9(2), 303-317.
Uçar, H. (1997). Ölüm Kavramı ve Ölümcül Hastada Hemşirelik Bakımı, Hemşirelik Esasları El Kitabı (editör: Meliha Atalay ), Birlik Ofset Ltd Şti, İstanbul.
Usta, E., Aygin, D., & Sağlam, E. (2016). Knowledge and opinions of nursing students on palliative care: A university example. Journal of Human Sciences, 13(3), 4405-4415.
Uysal, N., Ceylan, E., Koç, A. (2019). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin ölmekte olan bireyin bakımına ilişkin tutumları, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 98- 105.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. baskı). Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, M. (2010). Kayıp yaşantısı: bir olgu sunumu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(3), 150-154.
Zaybak, A., & Erzincanlı, S. (2016). Hemşirelerin ölüme karşı tutumları. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 6, 16-29.