Türkiye’de Problem Kurma Üzerine Hazırlanan Tezlerin Tematik Açıdan İncelenmesi

Bu çalışmada Türkiye’de problem kurma üzerine hazırlanan tezlerin tematik açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla problem kurma ile ilgili 52 lisansüstü tez incelenmiştir. 2019 yılında hazırlanan tezler sisteme yüklenmeye devam ettiği için 2018 yılına kadar hazırlanan tezler çalışmaya dâhil edilmiştir. Tezler, doküman incelemesi yoluyla tür, yıl, enstitü, bilim dalı, örneklem türü, örneklem büyüklüğü, yöntem, desen, veri toplama araçları, araştırma konusu, çalışılan konu gibi değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmada veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma verilerinin sunulmasında Microsoft Excel ve SPSS 21 programları kullanılarak frekans, yüzde gibi betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, yüksek lisans tezlerinin daha fazla sayıda olduğu ortaya çıkmıştır. En çok 2018 yılında tez hazırlandığı ve son yıllarda hazırlanan tez sayısının giderek arttığı görülmüştür. İncelenen tezlerde ağırlıklı olarak nitel yöntemler kullanılmıştır. Ortaokul öğrencileri ile daha fazla sayıda çalışma yürütüldüğü belirlenmiştir. Problem kurma becerileri ve başarı en sık araştırılan araştırma konularındandır. Problem kurma ile ilgili hazırlanan tezlerde en çok çalışılan konular “sayılar ve işlemler” ve “kesirler” olarak belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda bu alanda çalışma yapmayı düşünen araştırmacılara bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

problem kurma, içerik analizi, lisansüstü tezler

A Thematic Analysis of the Theses about Problem Posing in Turkish Context

In this study, it was aimed to make an examination from a thematic aspect on the theses which were prepared on problem posing in Turkey. For this purpose, 52 postgraduate theses about problem posing were examined. Since the theses prepared in 2019 continue to be uploaded to the system, theses prepared until 2018 were included in the study. Theses were examined through document analysis in terms of variables such as type, year, institute, branch of science, sample type, sample size, method, design, data collection tools, research topic and subject studied. In the study, the data were analyzed by content analysis method. Descriptive statistics such as frequency and percentage were used with the help of Microsoft Excel and SPSS 21 softwares. As a result of the research, it was found out that the number of master's theses was more. It was seen that 2008 was the year when the highest number of thesis were prepared and the number of theses prepared in recent years increased gradually. Qualitative methods were predominantly used in the theses studied. It was determined that a lot of studies were carried out with middle school students. Problem posing skills and success are among the most frequently researched topics. The most studied topics in the theses prepared by using problem posing are “numbers and operations” and “fractions”. In line with the results of the research, some suggestions were made to the researchers considering to work in this field.

Keywords:

problem posing, content analysis, postgraduate theses,

PDF

___

Akay, H., & Boz, N. (2010). The effect of problem posing oriented analyses-II course on the attitudes toward mathematics and mathematics self-efficacy of elementary prospective mathematics teachers. Australian Journal of Teacher Education, 35(1), 59-75.
Cañadas, M. C., Molina, M., & del Río, A. (2018). Meanings given to algebraic symbolism in problem-posing, Educational Studies in Mathematics, 98(1), 19-37.
Cankoy, O. (2014). Interlocked problem posing and children’s problem posing performance in free structured situations. International Journal of Science and Mathematics Education, 12, 219-238.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York: Routledge.
Creswell, J. W. (2014). Research design. Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4th ed.). USA: Sage Publications Inc.
Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
Çiltaş, A., Güler, G., & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.
Geçici, M. E., & Aydın, M. (2019). Sekizinci sınıf öğrencilerinin geometri problemi kurma becerileri ile geometri öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(2), 431-456.
Gündüz, S., & Kutluca, T. (2019). Matematik ve fen bilimleri öğretiminde akıllı tahta kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına etkisi üzerine bir meta-analiz çalışması. Journal of Computer and Education Research, 7 (13), 183-204.
Güven, B., & Özçelik, Ç. (2017). İlkokul matematik dersine yönelik gerçekleştirilen lisansüstü eğitim tez çalışmalarına ilişkin bir inceleme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(4), 693-714.
Hart, L. C., Smith, S. Z., Swars, S. L., & Smith, M. E. (2009). An examination of research methods in mathematics education: 1995–2005. Journal of Mixed Methods Research, 3(1) 26–41.
İncikabı, L., Serin, M. K., Korkmaz, S., & İncikabı, S. (2017). Türkiye’de 2009-2014 yılları arasında yayımlanan matematik eğitimi çalışmaları üzerine bir araştırma. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-19.
Katrancı, Y., & Şengül, S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin matematik problemi oluşturma, matematik problemi çözme ve matematiğe yönelik tutumları arasındaki ilişkiler. Eğitim ve Bilim, 44(197), 1-24.
Kayhan, M., & Özgün-Koca, A. (2004). Matematik eğitiminde araştırma konuları: 2000-2002. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 72–81.
Kutluca, T., Hacıömeroğlu, G., & Gündüz, S. (2016). Türkiye’de bilgisayar destekli matematik öğretimini temel alan çalışmaların değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(6), 1253-1272.
Silber, S., & Cai, J. (2017). Pre-service teachers' free and structured mathematical problem posing. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 48(2), 163-184.
Singer, F. M., Voica, C., & Pelczer, I. (2017). Cognitive styles in posing geometry problems: Implications for assessment of mathematical creativity. ZDM Mathematics Education, 49(1), 37-52.
Stoyanova, E. (2003). Extending students’ understanding of mathematics via problem posing. Australian Mathematics Teacher, 59(2), 32-40.
Tabuk, M. (2019). Lisansüstü tezlerde bilgisayar destekli matematik öğretimi uygulamaları: Meta-sentez çalışması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(2), 656-677.
Topan, B. (2013). Matematik öğretiminde öğrenci merkezli yöntemlerin akademik başarı ve derse yönelik tutum üzerindeki etkililiği: Bir meta-analiz çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
Ulutaş, F., & Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araştırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006 yılları arası. İlköğretim-Online, 7(3), 614-626.
Varışoğlu, B., Şahin, A., & Göktaş, Y. (2013) Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1767-1781.
Yalçın, S., Yavuz, H. Ç., & Dibek, M. İ. (2015). En yüksek etki faktörüne sahip eğitim dergilerindeki makalelerin içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(182), 1-28.