Yaşam Doyumunu Artıran Motivasyon Kaynağı: Düşünme-Anlama İhtiyacı

Bu araştırmanın amacı yaşam doyumu üzerinde hangi temel motivasyon kaynaklarının göreli olarak daha etkili olduğunu ortaya koymaktır. Bununla birlikte farklı cinsiyet ve gelir durumlarında yaşam doyumunu etkileyen motivasyon kaynaklarının nasıl değiştiğini görmek de amaçlanmaktadır. Lisans düzeyindeki 565 üniversite öğrencisi üzerinde yapılan saha araştırması ile bu sorular yanıtlanmaya çalışılmıştır. Türkçeye uyarlaması yapılan temel motivasyon kaynakları ve yaşam doyumu ölçekleri kullanılmıştır. Bulgulara göre tüm katılımcılar bağlamında yaşam doyumunu anlamlı olarak açıklayan motivasyon kaynağı düşünme/anlama ihtiyacıdır. Kadın erkek ayrımı bağlamında incelendiğinde ise erkeklerin ayrıca bağlanma ihtiyacı ile de yaşam doyumlarının arttığı bulgusuna ulaşılmıştır. Son olarak, -örneklem bağlamında- orta gelirlilerin düşünme/anlama ihtiyacının artması ile yaşam doyumunun anlamlı olarak artabileceği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Pozitif Psikoloji, Motivasyon, Temel Motivasyon Kaynakları, Düşünme İhtiyacı, Yaşam Doyumu

Resource of Motivation That Increases Life Satisfaction: The Need for Cognition

The aim of this study is to reveal which basic motivation resources are relatively more effective on life satisfaction. It is also aimed to see how motivation resources effecting life satisfaction has changed in different gender and income situations. These questions were tried to be answered by a field study that was carried out with 565 university students on the undergraduate level. Basic motivation resources and life satisfaction scales adapted to Turkish were used. According to the findings, the resource of motivation among all participants that meaningfully explained life satisfaction was the need for cognition/comprehension. Considering the differences between women and men, it was found that the life satisfaction levels of men increased also with the need for affiliation. Last of all, it was seen that life satisfaction could be significantly increased by increased need for cognition/comprehension among only the middle -income participants- within this study.

Keywords:

Positive Psychology, Motivation, Main Resources of Motivation, The Need for Cognition, Life Satisfaction,

PDF

___

Antalyalı, Ö. L. ve Bolat, Ö. (2017). Öğrenilmiş ihtiyaçlar bağlamında temel motivasyon kaynakları (TMK) ölçeğinin geliştirilmesi, güvenilirlik ve geçerlik analizi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 83-114.
Ay, Z. (2007). Sanayi işletmelerinde motivasyon ve ülkemizdeki motivasyon uygulamaları. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
Aytaç, B. (2008). Ticaret meslek liselerinde okuyan öğrencilerin yüksek öğretime yönelik motivasyon düzeylerinin araştırılması. Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla.
Burnham, D. H. (1997). Power is still the great motivator - with a difference. https://pdfs.semanticscholar.org/9711/c9e46bcc07051806e9e5de78a1a0253bc553.pdf, Erişim Tarihi: 2 Nisan 2019.
Cacioppo, J. T. ve Petty, R. E. (1982). The need for cognition. Journal of Personality and Social Psychology, 42(1), 116-131.
Cavasoz, J. T. ve Campbell, N. J. (2008). Cognitive style revisited: The structure x cognition interaction. Personality and Individual Differences, 45, 498-502.
Cenkseven, F. ve Akar-Vural R. (2006). Ergenlerin düşünme gereksinimi ve cinsiyetlerine göre algılanan problem çözme becerilerinin karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(25), 45-53.
Ceylan, A. ve Demircan, N. (2002). Girişimcilerin başarı, güç ve yakın ilişki ihtiyaçlarının kişilik özellikleriyle ilişkisi üzerine Düzce bölgesindeki KOBİ’lerde bir araştırma. 21. Yüzyılda Kobi’ler: Sorunlar, Fırsatlar ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, Doğu Akdeniz Üniversitesi, İşletme Fakültesi, 03-04 Ocak K.K.T.C. ss.1-19.
Coutinho, S. A. ve Woolery, L. M. (2004). The need for cognition and life satisfaction among college students. College Student Journal, 38(2), 203-206.
Çivitçi, A. (2012). Üniversite öğrencilerinde genel yaşam doyumu ve psikolojik ihtiyaçlar arasındaki ilişkiler. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 321-336.
Dağlı, A. ve Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.
Demirci, İ, Ekşi, H., Dinçer D. ve Kardaş S. (2017). Beş boyutlu iyi oluş modeli: PERMA ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. The Journal of Happiness & Well-Being, 5(1), 60-77.
Demirtaş-Madran, H. A. (2012), Cinsiyet, cinsiyet rolü yönelimi ve düşünme ihtiyacı. Türk Psikoloji Yazıları, 15(29), 1-10.
Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J. ve Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
Haugtvedt, C. P., Petty, R. E. ve Cacioppo, J. T. (1992). Need for cognition and advertising: Understanding the role of personality variables in consumer behavior. Journal of Consumer Psychology, 1(3), 239-260.
Huli, P. ve Aminbhavi, V. A. (2014). The impact of need for cognition on life satisfaction of P.G. students. IOSR Journal of Humanities and Social Science, 19(4), 11-16.
Manson, M. (2018). Ustalık gerektiren kafaya takmama sanatı. Çev. Pınar Savaş, Butik Yayıncılık, İstanbul.
Maslow, A. (1970). Motivation and personality. Haper & Row, New York.
McClelland, D. C. (1961). The achieving society. Princeton, NJ: Van Nostrand.
McClelland, D. C. (1985). How motives, skills and values determine what people do?. American Psychologist, 40(7), 812-825.
Monteigne, M. (2018). Denemeler. Çev: Sabahattin Eyüboğlu, 33. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Özer, M. ve Karabulut, Ö. Ö. (2003). Yaşlılarda yaşam doyumu. Geriatri, 6(2), 72-74.
Saraçoğlu, A. S. ve Çengel, M. (2013). Cinsiyet, yaş ve düşünme ihtiyacı düzeyinin biliş ötesi farkındalığı yordayıcılığı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 01-13.
World Happiness Report. (2019). http://worldhappiness.report, Erişim Tarihi: 3 Nisan 2019.
Yılmaz, E. ve Aslan, H. (2013). Öğretmenlerin iş yerindeki yalnızlıkları ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 59-69.