Türkiye Özelinde İntihar Olgusunun Sosyolojik Açıdan Analizi

İntihar, kişinin ruhsal, bedensel veya sosyal bir acıdan kurtulmak amacıyla bilinçli olarak hayatına son vermesidir. İntihar olgusu çeşitli yönleri ile açıklanmaya ve anlaşılmaya çalışılan karmaşık bir kavramdır. Dayanışma, paylaşım ve birliktelik beklenen her toplum için, bireyleri intihara iten nedenler üzerinde sosyolojik bakış açısı ile kurumsal ve bireysel anlamda atılması gereken adımlar sosyal teoriler ışığında şekillenmektedir. Bu amaçla çalışmada makro açıdan intihar olgusunun Türkiye özelinde anlaşılabilmesi için TÜİK verileri esas alınarak analizler yapılmıştır. 2012-2017 yıllarına ait kesitsel veriler, zaman serisi analizine tabi tutularak 2012-2017 yılları arasında intihar olgusunda gözlenen değişim açıklanmaya çalışılmıştır. Toplum genelini yansıtan veriler üzerinden makro açıdan önem teşkil eden değişkenlerinin önem düzeyleri açıklanmaya çalışılarak, literatürde var olan sosyal bakış açılarının geçerliliği tartışılmıştır. Literatürün aksine Türk toplumunda intihar olgusu azalan bir trende sahip olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İntihar Kavramı, Zaman Serisi Analizi, Türkiye, Kesitsel Veri, Sosyolojik Teoriler

A Sociological Analysis of Turkey's Suicide Phenomenon

Suicide is a person’s ending her/his own life consciously to get rid of mental, physical or social pain. The phenomenon of suicide is a complex notion which is tried to be explained and understood in various aspects. For every society that is expected to bring solidarity, sharing and unity, the steps to be taken both institutionally and individually concerning the reasons pushing individuals to commit suicide are shaped in the light of social theories from a sociological point of view. For this purpose; analyses were made in the study on the basis of TSI data to understand the phenomenon of suicide specific to Turkey, from a macro point of view. The cross-sectional data for the years 2012-2017 were subjected to a time series analysis and the change observed in the suicide rate between the years 2012-2017 was tried to be explained. Trying to explain the significance level of variables which were of macro importance on the basis of data reflecting the general society; the validity of social perspectives available in the literature was discussed. Contrary to the literature, it was discovered that the phenomenon of suicide had a decreasing trend in Turkish society.

Keywords:

Concept of Suicide, Time Series Analysis, Turkey, Cross-Sectional Data, Sociological Theories,

PDF

___

Amos T., Appleby L., (2001). Suicide and Deliberate Self-Harm, In: Postgraduate Psychiatry, London, Arnold: 347-357.
Atay, M. İ. ve Gündoğar, D. (2004). İntihar Davranışında Risk Faktörleri: Bir Gözden Geçirme, Kriz Dergisi 12 (3): 39-52.
Bağlı, M. (2004). Batman İntiharları Bağlamında Özgürlüğün ve Geleneksel Toplumsal Yapının Kentsel Kurgusu, Kriz Dergisi, 12(1), 21-40.
Çetingüç, M. ve Büyükçakır, C. (1994). Askeri Ortamlarda İntihar Sorunu, Kriz Dergisi 2(1): 247-249.
Doğan, İ.(2001). Sosyoloji Kavramlar ve Sorunlar, Pegem Akademi, Ankara.
Ekici, G., Savaş, H. A., ve Çıtak, S. (2001). İntihar Riskini Artıran Psikososyal Etmenler, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2(4), 204-212.
Gültekin, M. ve Meder, M., (2014). Türkiye’de İntihar Eğilimleri, (Erişim tarihi: 12.01.2019).
Henry, A. F., Short, J. F. (1954), Suicide and homicide – Some Economic, Sociological and Psychological Aspects of Aggression, New York, FreePress.İntihar.de, (2018). İntiharın Sosyolojik Nedenleri, http://www.intihar.de/sosyolojik.htm, (Erişim tarihi: 18.12.2018).
Kaya, E., Özmen, E., ve Dinç, G., (2005). Manisa İli Kent Merkezinde İntihar Düşüncesi ve Girişimi Yaygınlığı, Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16(3):170-178.
Lester D., Fernquist R.M. (2007). Encyclopedia of Stress (Second Edition), Pages 689-692 https://doi.org/10.1016/B978-012373947-6.00367-6.
Lester, D., Gunn, J. F. (2016). Psychology of Suicide. In Stress: Concepts, Cognition, Emotion, and Behavior: Handbook of Stress (pp. 267–272), Elsevier. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-800951-2.00032-7.
Meyer, C. L., Irani, T. H., Hermes, K. A., Yung, B. (2017). Chapter 1 – The History and Theories of Suicide. In Explaining Suicide (pp. 1–23). https://doi.org/10.1016/B978-0-12-809289-7.00001-4.
Naroll, R. (1983). The Moral Order: An Introduction to the Human Situation, CA: Sage.
Page L.F. ve Donohue, R., (2004). Positive Psychological Capital: A Preliminary Exploration of the Construct, Monash University Department of Management Working Paper Series.
Scourfield, J., Fincham, B., Langer, S., Shiner, M., (2012), Sociological Autopsy: An İntegrated Approach To The Study Of Suicide İn Men, Social Science and Medicine, 74(4), 466–473. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2010.01.054
Tatlılıoğlu D. (2012). Sosyal Bir Gerçeklik Olarak İntihar Olgusu: Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,12(2):133-155.
tuik.gov.tr, (2019). Konularına Göre İstatistikler, http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1068, (Erişim Tarihi: 10.01.2019).
Uçan, Ö., (2005). Türkiyede İntiharları Konu Alan Yayınlar Üzerine Bir Bibliyografya Çalışması, Kriz Dergisi 13 (3): 15-26.
Uludüz, D. U. ve Uğur, M. (2001). Bir Vaka Dolayısıyla İntiharların Gözden Geçirilmesi, Yeni Symposium, 39 (1): 19-25.