Şerh-i Mantıku’t-Tayr’da Gelenek, Halk İnanışı ve Âdet

Her milletin kendi dünya görüşü vardır. Diğer bir ifade ile her millet dünyaya ve insanlığa kendi penceresinden bakar. Bu durumun oluşmasında kendi iç dinamikleri etkin rol oynar. Bu dinamikler kendisini giyim-kuşam, inanış, gelenek, oturuş-kalkış, konuşma, zevk, korku, ihtiyaç vb. durumlarla belli eder. Bir milleti millet yapan bu tür özellikler süreç içerisinde diğer milletlerin gelenek ve inanışlarıyla etkileşim içerisine girebilir. O kadar ki kültürel alış-veriş diyebileceğimiz bu durum zamanla ilgili inanışın hangi millete ait olduğunun bilinememesi sonucunu da doğurabilir. Dolayısıyla Türklerin Orta Asya topraklarından Anadolu topraklarına gelmesiyle birlikte daha çok Arap ve Fars kültürlerinin etkisinde kalması bazı âdet, halk inanışı ve geleneklerin de bir anlamda ortak olmasına zemin hazırlamıştır. Şerh-i Mantıku’t-Tayr’daki inanış ve âdetler de işte bu durumu örnekler niteliktedir.

Tradition, Folk Beliefs and Customs in Şerh-i Mantıku’t-Tayr

 Every nation has its own worldview. In other words, every nation looks at the world and humanity from its own window. Their internal dynamics play an active role in the formation of this situation. These dynamics are manifesting themselves as clothing-belief, belief, tradition, sitting-take-off, speech, pleasure, fear, it becomes evident in situations. Such characteristics that make a nation a nation can interfere with the traditions and beliefs of other nations in the process. So much so that we can say that cultural exchange can be the result of not knowing  which country belongs to the belief in time. Therefore, with the Turks coming to the Anatolian lands from the Central Asian lands, the influences of the Arab and Persian cultures have laid the groundwork for some customs, folk beliefs and customs to be common in a sense. İn Şerh-i Mantıku’t-Tayr beliefs and customs are examples of this situation.

___

  • ARTUN, Erman (2006), Adana Halk Kültürü, Altın Koza Yayınları, Adana.
  • ARTUN, Erman, “Halk Kültüründe Değişimin Topluma Etkisi ve Sonuçları”, Halk Kültüründe Değişim Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, Motif Vakfı Yayınları, 17-18-19 Aralık 2004, Kocaeli, s. 57-72. Emrî Dîvânı, hazırlayan: Mehmet A. Yekta Saraç, T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı e-Kitap, ISBN 978-975-17-3351-1.
  • GÖLPINARLI, Abdülbâki (2011), Feridüddin Attâr-Mantık Al-Tayr, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
  • KAZAN, Şevkiye (2005), “Klâsik Türk Şiirinde Nazar: Göz Değmesi”, Millî Folklor, Yıl 17, S 68, s. 173.
  • ONAY, Ahmet Talât (2007), Açıklamalı Divan Şiiri Sözlüğü, hazırlayan: Cemal Kurnaz, Birleşik Yayınları, Ankara.
  • ŞENTÜRK, A. Atillâ (1993), “Klasik Osmanlı Edebiyatı Işığında Eski Âdetler ve Günlük Hayatttan Sahneler II”, Türk Dili, S 500, s. 211-223.
  • TURAN, Muhittin (2015), Şerh-i Mantıku’t-Tayr, Kesit Yayınları, İstanbul.