SERDAR YILMAZ

Kazakistan-Türkiye Ekonomik ve Kültürel İlişkileri: Vaatler ve Gerçekler

Kazakistan ve Türkiye her platformda kardeş olduklarını vurgulamalarına rağmen bu söylem kültürel ve özellikle ekonomik ilişkilere/göstergelere yansımamış ve Türkiye tarafından uygulanan birçok projeden yeterli verim alınamamıştır hipotezine dayanan bu çalışmada, hem Kazakistan-Türkiye ekonomik ve kültürel ilişkilerine yapıcı anlamda eleştirel bir bakış açısıyla bakılarak eksik noktaların vurgulanması konusunda somut katkılar yapmak hem de çalışmanın belirtilen hipotezini doğrulanmak amacıyla dört temel soruya cevap aranmıştır. Çalışmanın sonunda her iki ülkenin de Türk dünyası için önemine ve gerek ikili ilişkilerin daha iyi bir seviyeye yükselmesi ve gerekse Türk dünyasının temel sorunlarının çözümü için belli başlı önerilere yer verilerek çalışma nihayete erdirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kazakistan, Türkiye, Ekonomi, Kültür, Türk Dünyası

Kazakhstan-Turkey Economic and Cultural Relations: Promises and Facts

The thesis of the study is that although Kazakhstan and Turkey emphasize at every platform that they are brothers, this discourse is not reflected in cultural and especially economic relations and not enough efficiency has been obtained from many projects implemented by Turkey. Thus, this study is going to examine the cultural and economic relations between Turkey and Kazakhstan with a critical perspective. Both making concrete contributions to highlighting the missing points and confirming the hypothesis the study, the author has looked for answers to four questions in order to investigate Kazakhstan-Turkey relations and reflections of their relationship to the Turkish world in the globalization era. The study has been finalized by mentioning necessary recommendations regarding the importance of both country for the Turkish world.

Keywords:

Kazakhstan, Turkey, Economy, Culture, Turkish World,

PDF

___

Akyürek, S. - Bilgiç, M. Sadi. (2012), “Kazakistan’da Türkiye ve Türk Algısı”, BİLGESAM, Rapor No: 44, 1-78. http://www.bilgesam.org/Images/Dokumanlar/0-91-2014040836rapor44.pdf, (02.05.2014).
Aydın, M. (2001), Global Değişim ve Genişleyen Türk Dünyası: Türkler ve Türkiler, Türkiye'nin Dış Politika Gündemi Kimlik, Demokrasi, Güvenlik, (Der) Şaban, H. Çalış, 1.Basım, Liberte Yayınları, Ankara.
Aydıngün, A. - Tüfekçioğlu, H. (2012), Avrasya’nın Merkezinden Dünyaya Açılan Ülke: Kazakistan, Bağımsızlıklarının Yirminci Yılında Orta Asya Cumhuriyetleri Türk Dilli Halklar-Türkiye ile İlişkileri (Der), Ayşegül Aydıngün-Çiğdem Balım, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara.
Bakan Avcı Kazakistan`ın Ankara Büyükelçisi Tüymebayev`i Kabul Etti, 13.11.2013, http://www.meb.gov.tr/bakan-avci-kazakistanin-ankara-buyukelcisi-tuymebayevi-kabul-etti/haber/6494 (08.01.2017).
Bal, İ. (2001), Türk Cumhuriyetlerinde Milletleşme Süreci ve İç ve Dış Politikaya Etkisi, Avrasya Etüdleri, Sayı: 20 (Özel) : 21-36.
Büyük Öğrenci Projesi, 6. Geleneksel Mezuniyet Töreni, 24.04.2009, http://www.meb.gov.tr/buyuk-ogrenci-projesi/haber/3504 (04.01.2017).
EBSO (2014), “Kazakların Rotası İzmir”, Ege Bölgesi Sanayi Odası, http://www.ebso.org.tr/tr/haberler/ebso-haberler/kazaklarin-rotasi-i%CC%87zmir- (16.12.2016).
Egemen Kazakhstan (2009, 22Ekim), Kazakistan Türkiye’nin Stratejik Ortağı (Kazakhstan-Turkiyanın Strategiyalık Ariptesi), 42(762): 1. Evangelista, M. (1995), “The Paradox of State Strength: Transnational Relations, Domestic Structures, and Security Policy in Russia and the Soviet Union”, International Organization, 49(1): 9.
Gül, Türk Konseyi bayrağını göndere çekti, 12.10.2012, http://www.haber7.com/siyaset/haber/939511-gul-turk-konseyi-bayragini-gondere-cekti (11.10.2015)
Invest in Kazakhstan (2015), Yabancı Doğrudan Yatırım Miktarı (Tikelei Şeteldik İnvestiyalardın Kölemdiligi), http://www.invest.gov.kz/?option=content§ion=4&itemid=75 (02.12.2016).
Isaacs, R. (2010), “Charisma and Nation-Building in Kazakhstan: The Post-Soviet Leadership of Nursultan Nazarbayev, Studies in Ethnicity and Nationalism”, ASEN 2010 Conference Special Issue: Nation & Charisma, Volume 10, Issue 3 : 443-452.
Kara, A. (2015), “Türkiye, Geçmişte Uyguladığı Politikaları Gözden Geçirmeli”, Haber Türk Dünyası, http://www.haberturkdunyasi.com/ozel-haber/kara-turkiye-gecmiste-uyguladigi-politikalari-gozden-gecirmeli/1921/#Scene_1 (08.09.2015).
Katzenstein, P. (1976), “International Relations and Domestic Structures: Foreign Economic Policies of Advanced Industrial States”, International Organization, 30(1): 2-3. Kazakhstan Cumhuriyeti, Foreign Policy Concept for 2014 – 2020 Republic of Kazakhstan, http://www.kazakhembus.com/page/foreign-policy-concept (20.07.2014).
Kazakhstan Rispublikası Prezidentinin Resmi Saytı (Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Resmi Sitesi), 2015. http://www.akorda.kz/kz/republic_of_kazakhstan/kazakhstan, (09.02.2016).
Kazakhstan Statistika Agenttigi. (2015) Kazakistan İstatistik Ajansı, http://www.stat.gov.kz/faces/oracle/webcenter/portalapp/pages/home.jspx?_afrLoop=6589650841778763#%40%3F_afrLoop%3D6589650841778763%26_adf.ctrl-state%3Dkatssiuty_4 (01.12.2016). Kazakhstan Ulttık Bankı. (2015), Kazakistan Milli Bankı, http://www.nationalbank.kz/?docid=522&switch=kazakh (15.12.2016).
Kazakhstan Zaman. (2005, 25 Şubat), TSK’dan Kazakistan’a Askeri Araç Yardımı (TSK'dan Kazakhstana Askeri Kömek), 8(520): 1. Kazakhstan Zaman. (2005, 29 Temmuz), TSK’dan Kazak Ordusuna Eğitim Desteği (TSK’dan Kazakh Armiyasına Bilim Kaldau), 30(542): 1.
Kissinger A. H. (1966), “Domestic Structure and Foreign Policy”, Deadalus, 95(2): 503-529. Momınkılov, C. (2012), Avrasya Birliği Fikrine Orta Asya’dan Tarihi Bir Bakış, http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=3425 (11.02.2015).
Momınkulov, Canat. (2013), Türkiye hakkında Almatı’da yapılan Sosyolojik Araştırmanın Sonuçları, ORSAM, bat, http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=4277, (02.05.2014).
Nazarbayev, N. (2011), Ortak Kundılıktardı Kayta Janğırtatın Kez Keldi (Ortak Değerleri Çoğaltma Zamanı Geldi), http://baq.kz/news/bilik/ortak-kundiliktardi-kaita-zhangirtatin-kez-keldi-3506, (13.08.2015).
Nazarbayev, N. (2003), Tarih’in Akışında, Atamura, Almatı.
Orazalıkızı, A. (2005), “Turkiya Jane Kazakhstan Arasındağı Ekonomikalık Katınastar” (Türkiye ve Kazakistan Arasındaki Ekonomik İlişkiler), Geographiya jane Tabiğat (Coğrafya ve Tabiat Dergisi), No: 4 (16) : 27-30.
Özal, T. (1992), Türkiye’nin Önünde Hacet Kapıları Açılmıştır, Türkiye Günlüğü, Sayı 19, : 13
Risse-Kappen, T. (1991), “Public Opinion, Domestic Structure, and Foreign Policy in Liberal Democracies”, World Politics, 43(4): 479-512.
Risse-Kappen, T. (1995), Bringing Transnational Relations Back In: Introduction, Bringing Transnational Relations Back In, (Ed) Thomas Risse-Kappen, Cambridge University Press, England.
Rus gider, Kazak alıma devam eder, Hürriyet Bigpara, 16.07.2007, http://www.bigpara.com/haberler/genel-haberler/rus-gider-kazak-alima-devam-eder_ID612423/ (18.10.2016).
Sadıkova, R. (2015), Kazakistan’ın Türkiye Politikasında Denge Unsuru, EkoAvrasya, http://ekoavrasya.net/duyuru.aspx?did=182&Lang=TR (20.08.2015).
T.C. Astana Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği (2014), Kazakistan Cumhuriyeti 2014 Yılı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Ülke Notu, http://www.ekonomi.gov.tr/portal/content/conn/UCM/uuid/dDocName:EK-159402;jsessionid=l7ULDoG1dKm19mMOZLLUq_BFvcJd9c8fVWnCSCYoKw8Wp76hUs52!-532753600 (08.12.2016).
The World Bank (2016, 9 Şubat), Kazakhstan, http://data.worldbank.org/country/kazakhstan (09.02.2016).
Tokayev, C. K. (1997), Bağımsızlık Yolunda: Kazakistan Dış Politikası Röportajları, (Pod Styagom Nezavisimosti: Oçerki o Vneşney Politike Kazahstana), Bilim Yay, Almatı.
TRT Avaz (2009), Avaz Avaz Bütün Türk Dünyasına Seslenecek, TCCB, http://www.tccb.gov.tr/haberler/170/47824/cumhurbaskani-gul-trt-avaz-avaz-avaz-butun-turk-dunyasina-seslenecek.html (08.01.2017).
TURSAB (2010), Türkiye’nin Sessiz Büyüyen Pazarı: Kazakistan, https://www.tursab.org.tr/dosya/981/kazak_981_4909543.pdf (15.02.2015).
Türkiye İstatistik Kurumu, Ülkelere göre Dış Ticaret (Kazakistan), http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 (06.02.2017).
Türk, F. (2007), “Undurchsichtige Besitzverhältnisse bei der Privatisierung der petrochemischen Gesellschaft, Petkim wühlen das Land auf” (Petrokimya şirketi Petkim'in özelleştirilmesindeki belirsiz sahiplenme ülkeyi karıştırdı), Eurasisches Magazin, http://www.eurasischesmagazin.de/artikel/drucken.asp?artikelID=20070708 (18.12.2016).
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (2015), “Turist Sayısı ve Turizm Geliri”, https://www.tursab.org.tr/tr/istatistikler/turist-sayisi-ve-turizm-geliri/2003-gelirsayi-ve-ortalama-harcama_68.html (17.12.2016).
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (2015), Milliyetlerine Göre Gelen Yabancı Ziyaretçiler, https://www.tursab.org.tr/tr/istatistikler/milliyetlerine-gore-gelen-yabanci-ziyaretciler (19.12.2016).
Türkiye-Kazakistan Ticaret ve Yatırım Forumu (2012), TUSKON, http://www.tuskon.org/?p=content&cl=faaliyet&i=399 (07.11.2016).
Tüymebayev, C. (2011), “Kazakhstan men Turkiya Senimdi Strategiyalık Ariptester” (Kazakistan ve Türkiye Güvenilir Stratejik Ortaktırlar), Kazainform, http://www.inform.kz/kaz/article/2426728 (15.10.2016).
Tüymebayev, C. (2012), “Kazakistan Türkiye İşbirliğinin 20. Yılı”, EkoAvrasya Dergisi, 5(18): 8-11.
Veliyev, D. (2009), “Küreselleşme Sürecinde Türk Dünyası”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:19 : 103-110.
Vinsensio, D. (2009), “Domestic Political Structure and Public Influence on Foreign Policy”, A Basic Model, Global & Strategis, 3(2): 169.
Yılmaz, H. (1996), “Turkey and Central Asia: challenges and change”, Central Asian Survey, C:15, No:12 :165- 166.
Yılmaz, S. (2014), “Economy Comes First” Initiating Turkish-Kazakh Relations, Who Undertook the responsibility?, International Journal Turkic Studies Review, Vol:1, Number:1, 28-40.
Yılmaz, S. (2015), “Kazakistan’da Siyasal Denge Unsuru: Nazarbayev”, EkoAvrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 31: 94-100.
Yılmaz, S. (2016), Kazakistan’ın Türkiye Politikası: İç Yapı, Söylem, Dış Politika ve Lider etkeni, Nobel Yayıncılık, Ankara.
YÖK (2000), Türk Cumhuriyetleri, Türk ve Akraba Topluluklarından Türkiye’de Öğrenim Görmek İsteyen Burslu Öğrenciler için Klavuz, Ankara, YÖK,
YÖK (2016), Uyruğa Göre Öğrenci Sayıları Raporu, https://istatistik.yok.gov.tr/ (07.02.2017).
Mülakatlar Anar Somuncuoğlu ile Mülakat, 01.10.2015. Gazi Üniversitesi, Ankara. Canat Momınkulov ile Mülakat, 12.07.2014. Al-Farabi Üniversitesi, Almatı. Kürşad Zorlu ile Mülakat, 29.09.2015. Ahi Evren Üniversitesi, Kırşehir. Nargis Kassanova ile Mülakat, 24.05.2014. KIMEP Üniversitesi, Almatı. Sabri Hizmetli ile Mülakat, 20.05.2014. Kariyer Üniversitesi, Almatı. Ziyatdin İsmihanoğlu Kassanov ile Mülakat, 20.07.2014, Almatı.