Cankurtaran Sandalı Etiğine Karşı Adil İnsan

Dünya kaynaklarının ve kazanımlarının dağılımından tüm toplumların adil bir pay almaması, küresel boyutta çok büyük yoksulluk ve yoksunlukların yaşanmasını da beraberinde getirmektedir. Açlık, hastalık, yoksulluk nedeniyle ölümlerin çok fazla yaşandığı yoksul ve mazlum ülkelerin durumuna ilişkin önerilen çözümler, ülkelerin daima kendi çıkarları ve kendi dünya görüşleri ekseninde şekillendiğinden Batı ve Doğu ikiliğinin ötesine geçememekte, adaleti ve hakkaniyeti içermemektedir. Bunun en açık örneğini, ikincil ekolojik etikler içinde gösterilen ve Hume Çatalı olarak adlandırılan değer - olgu ayrımından yola çıkan Garrett Hardin’in cankurtaran sandalı etiğinde görmemiz mümkündür. Buna karşın, Schopenhauer’un duygudaşlığa dayanan ahlak anlayışı, bize tüm toplumların dayanışmasını mümkün ve hatta zorunlu kılan bir zemin sağlamaktadır. Bu çalışma, Schopenhauer’un duygudaşlık ahlakının aktörü olan adil insanını, cankurtaran sandalı etiğinin tam karşısında konumlandırarak, küresel boyutta çaresi bulunabilir/düzeltilebilir nitelikteki adaletsizlikleri bertaraf etme yönünde, insanlarda ortak bir insani tavır oluşturulmasını desteklemesi amacına yöneliktir.

Anahtar Kelimeler:

Hardin, Cankurtaran Sandalı Etiği, Schopenhauer, Adil insan, Duygudaşlık

Fair Man vs. Lifeboat Ethics

The fact that all societies do not take a fair share of the distribution of the world’s resources and gains causes an experience of severe poverty and deprivation on the global extent. However, the solutions suggested as remedies of the situation of the poor and oppressed countries do not go beyond the duality of the West and the East since countries are in pursuit of their own interests shaped by their own conception of the world. Thus, such solutions lack justice and equity. It may be seen that the most obvious example of this in Garrett Hardin’s lifeboat ethics is demonstrated within the secondary ecological ethics. Notwithstanding, Schopenhauer's understanding of ethics that is based on empathy provides us with a ground that renders solidarity of all societies possible or even necessary.

Keywords:

Hardin, Lifeboat Ethics Schopenhauer, Fair Man, Cosmopolitanism, Human Rights, Justice.,

PDF

___

Des Jardins, J. R. (2006). Çevre Etiği: Çevre Felsefesine Giriş. (Çev. R. Keleş). Ankara: İmge Kitabevi.
Hardin, G. (1968). The tragedy of the commons. Science New Series, 162 (3859): 1243-1248. Erişim adresi: http://www.pages.mtu.edu/~asmayer/rural_sustain/governance/Hardin%201968pdf, Son Erişim: 01.04.2018.
Hardin, G. (1974a). Living on a lifeboat. The Social Contract, 12(1), 36-47. Erişim adresi: http://www.garretthardinsociety.org/articles/art_living¬_on_a_lifeboat.html, Son Erişim: 01.04.2018.
Hardin, G. (1974b). Lifeboat ethics: The case against helping the poor. Psychology Today. Erişim adresi: http://www.web.ntpu.edu.tw/~language/course/research/lifeboat.pdf, Son Erişim: 01.04.2018.
Hardin, G. (1991). Carrying capacity and quality of life. The Social Contract, 12(1), 195-196. Erişim adresi: http://www.garretthardinsociety.org/articles_pdf/cc_quality_oflife.pdf, Son Erişim: 01.04.2018.
Hardin, G. (1998). The feast of Malthus living within limits. The Social Contract, 12(1), 181-187. Erişim adresi: http://www.garretthardinsociety.org/articles_pdf/feast_of_malthus.pdf, Son Erişim: 01.04.2018.
Hardin, G. (2001). Carrying capacity as an ethical concept. The Social Contract, 12(1), 48-57. Erişim adresi: http://www.garretthardinsociety.org/articles/pdf/cc_ethical_concept.pdf, Son Erişim: 01.04.2018.
MacIntyre, A. (2001). Homerik Çağdan Yirminci Yüzyıla Ethik’in Kısa Tarihi. (Çev. H. Hünler ve S. Zelyüt Hünler). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Rawls, J. (2006). Halkların Yasası ve Kamusal Akıl Düsüncesinin Yeniden Ele Alınması. (Çev. G. Evrin). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Rorty, R. (2002). Dayanışma olarak bilim. H. Arslan (Derleme ve Tercüme). Retorik hermeneutik ve sosyal bilimler: İnsan bilimlerinde retoriğe dönüş içinde (ss. 39-55). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Sen, A. (2009). The Idea Of Justice. Cambridge- Massachusetts: The Belknap Press of Harward University Press.
Sen, A. (2010). Kimlik ve Siddet. (Çev. A. Kardam). İstanbul: Optimist Yayınları.
Schopenhauer, A. (2003). Varolmanın Acısı: Schopenhauer Felsefesine Giriş. (Çev. V. Atayman). İstanbul: Donkişot Yayınları.
Schopenhauer, A. (2008). Yaşam Bilgeliği Üzerine Aforizmalar. (Çev. M. Tüzel). V. Baskı. İstanbul: Türkiye İşbankası Kültür Yayınları.
Schopenhauer, A. (2009a). The Two Fundamental Problems Of Ethics. (Translated C. Janaway). New York: Cambridge University Press.
Schopenhauer, A. (2009b). İsteme ve Tasarım Olarak Dünya. (Çev. L. Özşar). İstanbul: Biblos Yayınları.
Schopenhauer, A. (2010). Hayatın Anlamı. (Çev. A. Aydoğan). 3. Baskı. İstanbul: Say Yayınları.
Schopenhauer, A. (2014). Bilim ve Bilgelik. (Çev. A. Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
Störig, H. J. (2015). İlkçağ Felsefesi: Hint-Çin-Yunan. (Çev. Ö. C. Güngören). İstanbul: Yol Yayıncılık.
Ünder, H. (1996). Çevre Felsefesi. Ankara: Doruk Yayınları.