Tuğba KİPER, Aslı KORKUT, Tuğba ÜSTÜN TOPAL

Üniversite Öğrencilerinin Çevre Duyarlılıkları Üzerine Bir Araştırma: Namık Kemal Üniversitesi Örneği

Bu çalışmada; özellikle çevresel duyarlılığa sahip bireylerin, yaşadıkları çevreyi koruma ve sahiplenme konusunda etkili olacağı öngörüsü ile, üniversite öğrencilerinin çevresel sorunlar hakkındaki görüş ve beklentileri değerlendirilmektedir. Bu amaçla; farklı fakültelerde eğitim gören Namık Kemal Üniversitesi öğrencilerinin çevresel duyarlılıkları araştırılmıştır. Çalışma; anket, gözlem ve konu ile ilgili literatürlere dayalı bir yöntem kurgusu üzerinde şekillenmiştir. % 95 güven aralığında 74 kişi olarak tespit edilen örneklem sayısı çalışmanın daha sağlıklı sonuçlanması açısından 100 kişi olarak belirlenmiştir. Anket bulgularının değerlendirilmesinde yüzde dağılımları ile ki kare testlerini içeren tanımlayıcı istatistik teknikleri kullanılmıştır. Verilerin analizi bilgisayar ortamında yapılmış olup, Microsoft Excel ve SPSS paket programları kullanılmıştır. Anket verileri; sosyo-demografik bulgular, çevresel ilgi düzeyine ilişkin bulgular ve çevresel tutum düzeyine ilişkin bulgular olmak üzere üç ana başlık altında değerlendirilmiştir. Ayrıca ki kare analizleri ile; çevresel duyarlılıklar ile eğitim görülen birim ve cinsiyet arasında istatistiki açıdan ilişki olup olmadığı sorgulanmıştır. Araştırma sonucunda anket uygulanan öğrencilerin; belirli bir çevresel duyarlılığa sahip olduğu, bununla birlikte çevresel duyarlılıklar ile eğitim görülen birim ve cinsiyet arasında fark olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak; çevresel sorunların oluşumunda çevre eğitiminin rolü oldukça önemlidir ve bu anlamda çevre duyarlılığı yüksek bireylerin yetiştirildiği eğitim kurumlarına önemli görevler düşmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çevre, Çevre sorunu, Çevre duyarlılığı, Anket, Tekirdağ

PDF

___

1. Altıkat, A., Ekmekyapar Torun, F., Turan Bayram, T. 2011. Küresel Kirlilik: Dünya , Avrupa Birliği ve Türkiye' de hava kirliliği örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27(2): 134-149.
2. Ay, C. ve Ecevit, Z. 2005. Çevre Bilinçli Tüketiciler. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 10(2005): 238- 263.
3. Binbaşaran Tüysüzoğlu, B. 2005. Yeşil Kutu Projesi Türkiye’de çevre eğitimim ve sürdürülebilir kalkınma için eğitim ön araştırma raporu. 29s.
4. Chawla, L. 1998. Significant life experiences revisited: a review of research on sources of environmental sensitivity. The Journal of Environmental Education, 29(3): 11-21.
5. Çabuk, B. ve Karacaoğlu, Ö.C. 2003. Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1-2): 189-198.
6. Çimen, O. 2013. Dönüşümsel öğrenme modeline dayalı çevre eğitiminin biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik algılarına etkisi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 163s, Ankara.
7. Ek, H.N., Kılıç, N., Öğdüm, P., Düzgün, G. ve Şeker, S. 2009. Adnan Menderes Üniversitesinin farklı akademik alanlarında öğrenim gören ilk ve son sınıf öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları ve duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi. 17(2009): 125-136.
8. Erten, S. 2004. Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır?. Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı. 65(66), Ankara.
9. Fernandez, R., Rodr´ıguez , M. ´ L., Carrasquer, J. 2007. Evaluation of environmental attitudes: analysis and results of a scale applied to university students. Science Education. 91(6):988–1009.
10. Geçimli, M., Yamaçlı, R. 2016. Ekolojik sürdürülebilirliğin konut tasarımında değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 6(14): 1-12.
11. Güven, E., Aydoğdu, M. 2012. Çevre sorunlarına yönelik farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi. 1(2): 185-202.
12. He, X.E., Hong, T., Liu, L. ve Tiefenbacher, J. (2011). A comparative study of environmental knowledge, attitudes and behaviors among university students in China. International Research in Geographical and Environmental Education, 20(2): 91-104.
13. Çevre Kanunu, 1983. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2872.pdf (Erişim Tarihi: 22.07.2016).
14. TBMM, 2011. https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf (Erişim Tarihi: 22.07.2016).
15. Ilgar, R. 2007. Çevre eğitiminde yaygın eğitimin rolü ve önemi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2007): 38-50.
16. Kalıpsız, A. (1981). İstatistik yöntemler. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Yayın No: 2837/294, İstanbul, 558s.
17. Karataş, A. 2013. Çevre bilincinin geliştirilmesinde çevre eğitiminin rolü ve Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği" Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 263s, Ankara.
18. Kilbourne, W.E., Beckmann, S.C. , Lewis, A., Dam, Y. 2001. A multinational examination of the role of the dominant social paradigm in environmental attitudes of university students. Journal of Environment and Behavior, 33(2): 209-228.
19. Kiper T., Korkut A., Üstün Topal., T. 2016. İlköğretim ikinci kademedeki öğrencilerin çevresel ilgi ve tutumlarının irdelenmesi: Tekirdağ İli Süleymanpaşa İlçesi örneği. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 6 (2016): 39-48.
20. Oğuz, D., Çakcı, I., Kavas, S. 2011. Yüksek öğretimde öğrencilerin çevre bilinci. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 12 (2011): 34-39.
21. Özdemir, O., Yıldız, A., Ocaktan, E. ve Sarışen, Ö. 2004. Tıp Fakültesi öğrencilerinin çevre sorunları konusundaki farkındalık ve duyarlılıkları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57(3): 117-127.
22. Özmen, D., Çetinkaya, A.Ç., Nehir, S. 2005. Üniversite öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni,4(6): 330-344.
23. Öztürk, E. 2013. Uluslararası bir çevre eğitimi projesinin fen ve teknoloji öğretmen adaylarının çevre bilincine etkisi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 145s, Ankara.
24. Sam, N., Gürsakal, S. ve Sam, R. 2010. Üniversite öğrencilerinin çevresel risk algısı ve çevresel tutumlarının belirlenmesi. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Akademik Bakış Dergisi, 20 (2010): 1-16.
25. Şama, E. 2003. Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23(2003): 99-110.
26. Şenyurt, A., Bayık Temel, A., Özkahraman, Ş. 2011. Üniversite öğrencilerinin çevresel konulara duyarlılıklarının incelenmesi. S.D.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2(1): 8-15.
27. Taştepe, T. ve Aral, N. 2014. Üniversite öğrencilerinin çevresel bilgi ve tutumlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4): 142-153.
28. Teksöz, G., Şahin, E., ve Ertepınar, H. 2010. Çevre okuryazarlığı, öğretmen adayları ve sürdürülebilir bir gelecek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39: 307-320.
29. Topal ,M., Arslan, E. I. 2010. Türkiye’de Çevre Mühendisliği bölümleri ve eğitimi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26(1): 34-49.
30. Yılmaz, V. ve Arslan, T. 2011. Üniversite öğrencilerinin çevre koruma vaatleri ve çevre dostu tüketim davranışlarının incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3): 1–10.
31. Yurtseven, E., Vehid, S., Köksal, S., Erdoğan, M.S. 2010. İstanbul Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinin çevresel riskler konusundaki duyarlılıkları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 24 (3):193 - 199.
32. Yücel, M., Altunkasa, F., Güçray, S, Uslu, C., Peker Say, N. 2006. Adana’da çevre duyarlılığı düzeyinin ve geliştirme olanaklarının araştırılması. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2): 217-228.
33. Zsóka, Á., Szerényi, Z. M., Széchy, A., Kocsis, T. 2013. Greening due to environmental education? Environmental knowledge, attitudes, consumer behavior and everyday pro-environmental activities of Hungarian High School and University students. Journal of Cleaner Production, 48 (2013):126–138.