BEĞENİ HİYERARŞİLERİNİN TESİS EDİLMESİNDE BİR SINIFLANDIRMA STRATEJİSİ OLARAK KLASİK TÜRK MÜZİĞİNİN İCADI: SOSYOLOJİK BİR YAKLAŞIM

Müzik sosyolojisi alanında çalışanların görevlerinden biri, beğeni hiyerarşilerinin hangi tarihsel-toplumsal bağlam içinde oluştuğunu, nasıl ifade edildiğini, hangi söylemlerle meşrulaştırıldığını, bu meşruluğun hangi kurumlarla pekiştirildiğini ve hangi sosyal çıkarlarla ilişkili olduğunu açığa çıkartmaktır. Klasik müzik kategorisinin icat edilmesi ve kurumsallaştırılması, Batıda ve Türkiye’de farklı bağlamlar içinde gerçekleşmiştir. Batıdaki sınıf temelli beğeni hiyerarşilerinin aksine, Türkiye’de müzik alanında birçok sınıflandırmanın kaynağı Batılılaşma sürecinin yol açtığı meşruiyet bunalımıdır. Klasik Türk müziği kategorisi, Batıcı elitler tarafından dışlanan bir müziğe itibar kazandırmak için bir sınıflandırma stratejisi olarak kullanılmıştır. Bir meşrulaştırma stratejisi olarak önemli başarılar kazanan bu stratejinin olumsuz yönüyse Türk müziğinin yaşayan gelenekle bağlarını zayıflatması ve onu arkaikleştirerek adeta müzelik hale getirmesidir.

Anahtar Kelimeler:

Müzik, Sosyoloji

PDF

___

AYAS, Güneş (2014). Mûsiki İnkılâbı’nın Sosyolojisi: Klasik Türk Müziği Geleneğinde Süreklilik ve Değişim. İstanbul: Doğu Kitabevi.
AYAS, Güneş (2015). Müzik Sosyolojisi: Sorunlar-Yaklaşımlar-Tartışmalar. İstanbul: Doğu Kitabevi.
AYAS, Güneş (2016). “A Comparison Between the Socio-historical Background of the Musical Classifications and the Hierarchies of Taste in the West and Turkey with Special Reference to Popular Music”. Musicult III. International Music and Cultural Studies Conference: 81-90. (Tam metin bildiri)
BOURDIEU, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. Cambridge: Harvard University Press.
DIMAGGIO, Paul. (1986). “Cultural Entrepreneurship in 19th Century Boston: The Creation of an Organisational Base for High Culture in America”. Media, Culture and Society: A Critical Reader. (Ed. R. Collins, J. Curran, N. Garnham, P. Scannel ve C. Sparks) London: Sage. 194-211.
MADDEN, K. (2014): “Classification, Music Store”. Music in the Social and Behavioral Sciences: An Encyclopedia. London and New York: Sage Publications. 187-189.
SAY, Ahmet. (2008). Müzik Nedir, Nasıl Bir Sanattır? İstanbul: Evrensel Yayınları.
TANPINAR, Ahmet Hamdi. (2006). XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
TOKER, Hikmet (2014). “Şâirân-ı Hâssa”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. XIV/1: 169-185.