KLASİK TÜRK MÛSİKÎSİ VE KLASİK TÜRK EDEBİYATI ARASINDAKİ ETKİLEŞİM

Bu makalede, Türk kültürünün önemli iki san’at dalı olan Klasik Türk Mûsikîsinin ve Klasik Türk Edebiyatının tarihî süreç içerisinde birbirlerini nasıl etkiledikleri üzerinde durulmuştur. Şairlere, sultanlara, mutasavvıflara ait şiirler ile mûsikîmizin önemli bestekârlarının eserlerinin nasıl bir birliktelik sergiledikleri ortaya konmuştur. Bu birliktelikteki muhteviyatı, dinamikleri, temel değerlerinin ne olduğu incelenmiştir. Klasik Türk Edebiyatının önemli kaynakları olan Dîvanlar, Klasik Türk Mûsikînin de önemli güfte kaynağıdır. Klasik Türk Edebiyatı türleri ve şekillerinin Klasik Türk Mûsikîsi formlarında nasıl kullanıldığına yer verilmiştir. Klasik Türk Edebiyatındaki mûsikî unsurları, mûsikî terimleri ile edebî san’atların kullanımı, bestelenmiş şiirler, edebiyattaki önemli temaların mûsikîdeki yansımaları üzerinde durulmuştur. Çalışmada kaynak tarama yöntemi kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Klasik Türk Mûsikîsi, Klasik Türk Edebiyatı, Divân, Makam

PDF

___

Alvan, Türkan, Alvan, Hakan, Saz ve Söz Meclisi, Şule Yay.İstanbul,2016.
Avni Erdemir, Anadolu Sahası Musikişinas Divan Şairleri, Ankara 1999.
Beyatlı, Yahya Kemal, Edebiyata Dair, İstanbul Fetih Cemiyeti,İstanbul 1997.
Cançelik, Ali, “Şeyh Galip Divanındaki Bazı Mûsikî Terimlerinin Dinî-Tasavvufi Anlam Açılımları” RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 2015.
Cinuçen Tanrıkorur, Osmanlı Dönemi Türk Mûsikîsi, Cinuçen Tanrıkırur, "Osmanlı Musikisi", Osmanlı Medeniyeti Tarihi, İstanbul 1999.
Çil, Adalet Ergeneko, Tarihimiz ve Osmanlı padişahları, Murat Ders yayınları, İstanbul, 1981.
Doğan, M. N. (1997). Fuzûlî’nin Poetikası, Kitabevi, İstanbul:1997.
Kadıoğlu İdris, “Lebîb Dîvanı’nda Mûsikî Terimleri ve Bir “Gazel-i Ferah-Sâz” “,Turkish Studies, Volume 7/3, p. 1575-1592, Ankara-Turkey- Summer 2012.
Kaplan Mahmud, “Dîvân Şiirinde Mûsikî”, Köprü Dergisi, İstanbul, 2002.
Mermer, Ahmet, Eski Türk Edebiyatına Giriş, Akçağ Yay. Ankara,2006.
Mevlânâ Celâleddîn, Mesnevî-i Şerif, Manzûm Nahifi Tercümesi, Hazırlayan Amil Çelebioğlu, Sönmez Neşriyat, İstanbul, 1967.
Muhammed Ali Aynî, Dârü’l-fünun Edebiyat Fakültesi Mecmuası, sene:1,sayı:2, Mayıs1332 (İstanbul, 1916.
Özalp, Nazmi, Türk Mûsikîsi T-Derleme, TRT Basılı Yayınlar Müd. Yay. Ankara,1992.
Özcan Nuri, İslam Ansiklopedisi, Mahmud Celaleddin Paşa Md.
Öztuna Yılma, Büyük Türk Mûsikîsi Ansiklopedisi, Kültür bak. Yay. Ankara 1990.
Öztuna, Yılmaz, Türk Mûsikîsi Kavram ve Terimleri Ansiklopedisi, AKM Baş. Yay., Ankara: 2000.
Pala, İskender, Dîvan Edebiyatı,
Sefercioğlu, Nejat (1999). “Dîvan Şiirinde Mûsikî ile ilgili Unsurların Kullanılışı”, Osmanlı Ansiklopedisi, Yeni Türkiye Yayınları.C.9, Ankara,1999.
Tolum,Mertol,Tanyeri,M.Ali, Nev’î Divanı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fak. Yay. İstanbul 1977.
Türek, Özcan, Dîvan Şiiri, Kalite Matbaası, Ankara, 1976.
Üngör, Ethem Ruhi, Güfteler Antolojisi, C:1-2, İstanbul, 1981.
Yahya Kaçar, Gülçin, Türk Mûsikîsi Rehberi, Maya akademi yay. Ankara,2012.
Yekta, Rauf, çev: Orhan Nasuhioğlu, Türk Mûsikîsi, Pan Yay., İstanbul 1986.
Yücebaş, Hilmi, Şâir Padişahlar, Yeni Matbaa, İstanbul,1960.